Mặc dù đã được cơ quan chức năng cảnh báo nguy cơ cháy nổ, đe dọa tính mạng và tài sản từ bình gas mini nhưng nhiều công nhân lao động vẫn sử dụng loại bình gas sang chiết, được tái sử dụng nhiều lần này vì tiện và rẻ. |
Chị Trần Thị Hà hiện đang ở trọ tại Phú Diễn (quận Bắc Từ Liêm, Hà Nội, công nhân Khu công nghiệp Bắc Từ Liêm). Chị cho biết, khu nhà trọ nơi chị thuê ở có tổng số khoảng 20 phòng, phần lớn là sinh viên và công nhân. Bên cạnh một số phòng đã sắm bếp từ vẫn còn nhiều phòng sử dụng bếp gas mini để nấu ăn vì phù hợp với thu nhập thấp. Bình quân một tháng, chị Hà sử dụng hết khoảng 7 đến 8 bình gas mini cho việc bếp núc. Khi được hỏi về sự nguy hiểm của bình gas mini tái sử dụng, chị Hà vẫn biết, thậm chí chị còn kể lại cho chúng tôi nghe về vụ cháy ngày 28/12/2022 tại Phú Diễn (Bắc Từ Liêm, Hà Nội) - cách nơi ở của chị chỉ hơn 1 km khiến 3 người bị thương. Nguyên nhân vụ cháy là do dùng bếp gas mini lâu không sử dụng, cộng thêm bình gas mini tái sử dụng nhiều lần để ăn lẩu dẫn đến cháy nổ. “Mặc dù vẫn biết tính an toàn của loại bình gas này không cao, đặc biệt đối với các loại bình đã sét gỉ do qua sang chiết và sử dụng nhiều lần, song cũng không có cách nào thay thế. Nếu thay bếp từ, tôi sẽ phải thay cả bộ nồi nấu, tính ra hơn một triệu đồng. Chưa kể, tiền điện ở phòng trọ được tính theo diện kinh doanh, cao hơn hơn giá sinh hoạt khiến tôi phải dè sẻn chi tiêu”, chị Hà chia sẻ. |
Tương tự, chị Ma Thị Sáu (công nhân Khu công nghiệp Tiên Sơn, tỉnh Bắc Ninh) cho biết, ngoài bữa ăn ca tại công ty, hai vợ chồng chị thi thoảng cũng tự nấu ăn tại nhà với những món ăn khá đơn giản. Do đó, họ đã dùng bếp gas mini nhiều năm nay. “Cơm cắm điện rồi, mỗi bữa, chúng em cũng chỉ luộc rau, rán đậu hoặc rang thịt nên cũng không phải đun nấu nhiều”, chị Sáu cho hay. Khi được hỏi có ý định thay bếp từ để đun nấu không, chị Sáu cười cho rằng không cần thiết. Hiện nay, tại các cửa hàng kinh doanh dịch vụ ăn uống, các khu tập thể, công nhân lao động, hộ gia đình đều có nhu cầu sử dụng bình gas mini để nấu ăn. Theo quan sát của phóng viên, việc công nhân sử dụng bếp gas mini tại khu nhà trọ rất nguy hiểm. Bởi phòng trọ chật hẹp, hầu hết vị trí công nhân đặt bếp gas mini gần nơi rất dễ bắt lửa như giường, tủ quần áo và các thiết bị điện. Đặc biệt, tại hầu hết các phòng trọ cho thuê hiện nay đều không được trang bị một loại bình chữa cháy nào. |
Theo Thượng tá, PGS.TS Nguyễn Tuấn Anh - Trưởng khoa Chữa Cháy Trường Đại học Phòng cháy, chữa cháy (Bộ Công an), hiện nay có hai loại bình gas mini (loại dùng nạp một lần và loại dùng nạp nhiều lần - theo Quy chuẩn kỹ thuật Quốc gia QCVN 02:2017 của Bộ Công thương). Riêng loại nạp nhiều lần thì thời hạn sử dụng là 10 năm và đối với dụng cụ van thì có thời hạn sử dụng trong 2 năm là phải thay. Vỏ của các bình gas nạp nhiều lần thường dày hơn so với bình gas nạp một lần. Do đó, giá thành của bình nạp nhiều lần thì thường cao hơn. Để giảm chi phí, nhiều cơ sở kinh doanh đã cung cấp bình gas mini ra thị trường là loại nạp một lần - loại không được phép chiết nạp và sử dụng lại. Thực tế, đa số các đại lý sang chiết gas lại tái sử dụng chúng đến tróc sờn cả vỏ nên nguy cơ rò rỉ và cháy nổ rất cao. |
“Công nhân mua những bình gas nạp một lần và được nạp đi nạp lại bởi các cơ sở và ẩn họa chính là từ đây”, Thượng tá, PGS.TS Nguyễn Tuấn Anh nói và giải thích thêm: Khi sang nạp trái phép các bình gas dùng một lần, người sang chiết thường sử dụng gas thông thường nên áp suất ở trong bình thường cao hơn so với áp suất quy định. Đây là một trong những nguyên nhân có thể gây nổ bình gas khi sử dụng. Bên cạnh đó, trong quá trình sử dụng, công nhân lao động thường dùng nồi có đường kính tương đối lớn, trùm lên cả vị trí đặt của bình gas ở bếp và đun trong thời gian dài. Khi đó, nhiệt độ của cái nồi cũng như nhiệt độ từ ngọn lửa bức xạ xuống vỏ cái bình gas làm tăng nguy cơ dẫn đến cháy nổ. |
Các bước lắp bình gas mini đúng cách. Ảnh: TL. |
Để sử dụng bình gas mini an toàn, Thượng tá, PGS.TS Nguyễn Tuấn Anh gợi ý công nhân lao động một số nguyên tắc sau: Một là, khi mua các bình gas mini thì nên mua ở những cửa hàng, những cơ sở đảm bảo uy tín đã được cấp phép sang nạp. Hai là, khi sử dụng, nên kiểm tra thật kỹ vỏ bình, nếu có dấu hiệu như sơn toàn bộ vỏ bình để che phủ nhà sản xuất, cũng như che phủ phần han gỉ của vỏ bình, hoặc thấy có dấu hiệu bất thường từ van thì sẽ không mua. Ba là, trong quá trình dụng, công nhân không nên dùng nồi có đường kính đáy quá lớn và đun trong thời gian dài. Nếu khi đưa bình gas vào vị trí bếp, vị trí đặt của bếp gas mini mà nghe tiếng rít, tiếng xì, tức là gas nó giải phóng ra thì dừng lại, chỉnh lại và không tiếp tục đun nữa. Voice: Thượng tá, PGS.TS Nguyễn Tuấn Anh - Trưởng khoa Chữa Cháy Trường Đại học Phòng cháy chữa cháy, chia sẻ cách sử dụng bình gas mini an toàn. |
Bài viết: Gia Hưng Đồ họa: Hưng Thịnh |