Giữ vững nền tảng tư tưởng của Đảng không đơn thuần là bảo vệ một học thuyết, càng không phải là giữ gìn một hệ thống lý luận khô cứng. Đó là hành động chính trị có ý nghĩa sống còn, là thành trì tinh thần kiên cố bảo đảm cho sự vững mạnh của Đảng, sự trường tồn của chế độ và sự phát triển bền vững của quốc gia.

Chủ nghĩa Mác-Lênin và tư tưởng Hồ Chí Minh không chỉ là nền tảng tư tưởng, kim chỉ nam cho hành động, mà còn là “trận địa tiên phong” trong bảo vệ vai trò lãnh đạo tuyệt đối, toàn diện của Đảng. Trong kỷ nguyên vươn mình mạnh mẽ của dân tộc, khi đất nước đạt được những thành tựu chưa từng có về chính trị, kinh tế, đối ngoại và uy tín quốc tế, thì mặt trận tư tưởng lại càng là nơi mà các thế lực thù địch tăng cường chống phá quyết liệt, tinh vi và nguy hiểm hơn bao giờ hết.

Hiện nay, khi công nghệ thông tin, mạng xã hội và trí tuệ nhân tạo đang làm biến đổi căn bản phương thức tiếp cận thông tin, tương tác xã hội và thậm chí cả nhận thức chính trị, thì trận địa tư tưởng trở thành mặt trận hàng đầu, nơi các thế lực thù địch, phản động, cơ hội chính trị ráo riết tập trung “hỏa lực” tấn công, bằng mọi thủ đoạn tinh vi, thâm độc, với quy mô ngày càng lớn và tính chất ngày càng nguy hiểm.

Nếu như trước kia, các luận điệu chống phá mang tính thô thiển, cực đoan, thì hiện nay, các thế lực thù địch đã chuyển hướng sang những thủ đoạn mềm, phân tầng và tinh vi hơn, với phương châm: muốn phá Đảng Cộng sản Việt Nam phải đánh vào nền tảng tư tưởng; muốn chia rẽ dân tộc, phải làm xói mòn niềm tin vào tư tưởng Hồ Chí Minh; tấn công mạnh mẽ liên tục, toàn diện, vừa công khai, vừa trá hình, vừa trong nước, vừa ngoài nước, vừa thâm nhập từ bên ngoài, vừa tìm cách “tự phá” từ bên trong với các thủ đoạn chủ yếu:

Thứ nhất, công khai phủ nhận tính đúng đắn, khoa học, cách mạng của chủ nghĩa Mác-Lênin. Nhiều luận điệu phản động cho rằng “chủ nghĩa Mác-Lênin đã lỗi thời”, “không còn phù hợp với thời đại kinh tế số”, “mô hình xã hội chủ nghĩa không có tương lai”; rằng tư tưởng Hồ Chí Minh chỉ là sản phẩm dân tộc học, phi hệ thống, không phải một học thuyết chính trị; rằng Việt Nam cần thay đổi nền tảng tư tưởng để “tiến nhanh hơn”, “cởi mở hơn”, “hội nhập mạnh hơn”. Những luận điệu này được được cắt ghép công phu, phát tán rộng rãi trên các kênh mạng xã hội, thông qua các “diễn đàn đối thoại”, “bình luận thời sự”.

Thực chất, đây là những ngụy biện học thuật mang mục đích chính trị rất rõ ràng: triệt tiêu cốt lõi lý luận của Đảng, làm rối loạn nhận thức của cán bộ, đảng viên, đặc biệt để gieo rắc hoài nghi vào giới trẻ, sinh viên, trí thức trẻ - những người đang từng ngày chịu ảnh hưởng mạnh mẽ từ mạng xã hội và các dòng thông tin thiếu kiểm soát.

Theo thống kê của Bộ Thông tin và Truyền thông (nay là Bộ Khoa học và Công nghệ), chỉ tính riêng trong năm 2023, các nền tảng mạng xã hội đã phát hiện và gỡ bỏ hơn 28.000 video, bài viết chứa nội dung xuyên tạc nền tảng tư tưởng của Đảng, nhiều trong số đó sử dụng hình thức “góp ý học thuật”, “bình luận xã hội” để ngụy trang.

Thứ hai, tìm cách tách rời tư tưởng Hồ Chí Minh ra khỏi chủ nghĩa Mác-Lênin, nhằm phủ nhận sự thống nhất trong nền tảng tư tưởng của Đảng, biến Người thành một “biểu tượng dân tộc phi cộng sản”. Đây là chiêu bài nguy hiểm, đánh thẳng vào cốt lõi lý luận của Đảng, khi cho rằng Hồ Chí Minh “chỉ theo chủ nghĩa dân tộc”, không phải người cộng sản chân chính; hoặc rằng “tư tưởng Hồ Chí Minh chỉ là kinh nghiệm dân gian, không đủ tính hệ thống lý luận”; rằng việc Hồ Chí Minh “áp đặt” chủ nghĩa Mác-Lênin vào Việt Nam là một sai lầm lịch sử…

Những luận điệu này không những phủ nhận tư tưởng Hồ Chí Minh, mà còn đi ngược hoàn toàn với thực tiễn lịch sử, xuyên tạc nghiêm trọng nền tảng tư tưởng của Đảng. Các Văn kiện của Đảng từ Đại hội VII đến Đại hội XIII luôn khẳng định: “Tư tưởng Hồ Chí Minh cùng với chủ nghĩa Mác-Lênin là nền tảng tư tưởng, kim chỉ nam cho hành động của Đảng”.

Thứ ba, đánh vào tư tưởng giới trẻ, biến sự thờ ơ chính trị thành trạng thái “trung lập tư tưởng”. Các thế lực thù địch không còn đơn thuần sử dụng các hình thức tuyên truyền cũ, mà đã chuyển sang tấn công bằng hệ sinh thái số: hàng ngàn kênh YouTube, Facebook, TikTok được tạo ra chỉ để sản xuất clip ngắn, podcast xuyên tạc chính trị. Các chủ đề thường được chọn lựa kỹ càng để thu hút sự chú ý: các vụ việc chống tham nhũng, sai phạm của một số cán bộ cấp cao, biến động kinh tế, giá cả, dịch bệnh, thiên tai, môi trường…

Mỗi một sự kiện như vậy đều trở thành “nguyên liệu” để chúng cắt ghép thông tin, thổi phồng bản chất, gán ghép nguyên nhân cho mô hình thể chế, từ đó đi đến kết luận sai lệch rằng: nguyên nhân mọi vấn đề đều do nền tảng tư tưởng sai lầm. Trên các nền tảng mạng xã hội, nhiều clip lan truyền các thông điệp như: “Tôi không quan tâm chính trị”, “Miễn tôi sống tốt, Đảng nào cũng vậy”, “Lý tưởng là thứ để nghe, không phải để sống”. Những nội dung này có thể không trực tiếp chống phá, nhưng tạo ra một thế hệ trẻ lạc lõng, thờ ơ, vô cảm, thiếu bản lĩnh, dễ bị dẫn dắt, kích động, lôi kéo khi cần.

Thứ tư, lợi dụng danh nghĩa “phản biện học thuật” để ngụy trang các quan điểm sai trái, phản động. Họ thường xuất hiện trong các “diễn đàn góp ý”, “hội thảo mở” hoặc các bài viết “phản biện mềm” đăng trên các trang mạng như “Luật khoa tạp chí”, “Nghiên cứu quốc tế”, “Dân luận”, “Tiếng nói lòng dân”… để đưa ra các đề xuất như: “cần từ bỏ lý luận giai cấp”, “cần xây dựng tư tưởng mới thay thế Mác-Lênin”, hoặc “Đảng nên chấm dứt độc quyền tư tưởng”.

Nội dung tưởng như là khoa học, khách quan, nhưng thực chất là gieo rắc hoài nghi về nền tảng tư tưởng của Đảng, đặt lại vấn đề về vai trò lịch sử của Hồ Chí Minh, kêu gọi “đổi mới tư duy triệt để” để hội nhập quốc tế. Đây là kiểu ngụy biện học thuật nguy hiểm nhất, vì nó dễ dàng len lỏi vào nhận thức của những người có trình độ nhưng thiếu bản lĩnh chính trị.

Đáng lo ngại hơn là có một bộ phận “trí thức lệch chuẩn” tự xưng là học giả độc lập, chuyên gia nghiên cứu cũng tham gia truyền bá tư tưởng lệch lạc, đánh vào tâm lý cần đổi mới, cần hiện đại hóa, tạo ra sự mơ hồ, ngộ nhận trong một bộ phận cán bộ, đảng viên, sinh viên.

Thứ năm, gieo rắc tâm lý hoài nghi, mất niềm tin trong đội ngũ cán bộ, đảng viên. Đây là “đòn đánh nội bộ”, nhằm kích động tâm lý “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” từ bên trong. Bằng việc bôi nhọ lãnh đạo, bóp méo các sự kiện nhạy cảm, lợi dụng sơ hở trong quản lý nhà nước, tận dụng các vụ việc tiêu cực, hạn chế, khuyết điểm của cán bộ, đảng viên… để tạo ra tâm lý dao động, ngại bày tỏ chính kiến, xa rời lý tưởng cách mạng.

Chúng tạo ra cảm giác bi quan, mất niềm tin vào lý tưởng của Đảng, từ đó khiến một bộ phận cán bộ, đảng viên hoang mang, buông lỏng lý luận, ngại học chính trị, thiếu chính kiến, dễ rơi vào trạng thái “im lặng chính trị”. Đây là biểu hiện đầu tiên của sự xuyên thủng tư tưởng. Khi cán bộ không còn tin vào lý tưởng, bản lĩnh chính trị không vững vàng, thì rất dễ bị cuốn theo làn sóng dư luận sai lệch, từ đó dần xa rời mục tiêu cách mạng.

Thêm vào đó, các thế lực thù địch cũng rất biết “chọn điểm rơi” để tấn công. Mỗi dịp Đảng chuẩn bị tổ chức Đại hội, lấy ý kiến nhân sự, xây dựng văn kiện hay tổng kết một nghị quyết lớn, là chúng lại “đổ bộ” trên các nền tảng số để gieo rắc nghi ngờ, xuyên tạc dự thảo, công kích nhân sự, từ đó làm suy giảm lòng tin xã hội.

Trong khi đó, một bộ phận không nhỏ người dân, nhất là giới trẻ lại đang bị cuốn vào guồng xoáy thông tin, giải trí nhanh, sống trong thế giới ảo nhiều hơn thực, không phân biệt được chủ nghĩa Mác-Lênin với các học thuyết tư bản. Thậm chí, có bạn còn tin rằng dân chủ phương Tây mới là mẫu mực duy nhất để noi theo. Đó là hệ quả của sự thiếu hụt định hướng tư tưởng và cũng là khoảng trống mà các thế lực thù địch đang nhắm đến để gieo mầm hoài nghi, rồi từ hoài nghi dẫn đến thờ ơ, từ thờ ơ đến phản đối.

Thứ sáu, lợi dụng tôn giáo và vấn đề dân tộc để chống phá tư tưởng. Ở nhiều vùng sâu, vùng xa, các tổ chức phản động lợi dụng đời sống tín ngưỡng để truyền bá tà đạo, kích động chống đối. Tổ chức “Tin lành Đê-ga”, “Hội thánh Đức Chúa Trời Mẹ” từng bị phát hiện có hoạt động tuyên truyền phản động, kêu gọi “tự trị vùng”, phủ nhận vai trò lãnh đạo của Đảng, phủ nhận mô hình xã hội chủ nghĩa. Đây là dạng “chống phá mềm” nhưng vô cùng nguy hiểm, vì nó nhắm vào những khu vực có điều kiện thông tin hạn chế, trình độ dân trí thấp, dễ bị kích động, mua chuộc, lôi kéo.

Cuộc chiến bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng hôm nay đòi hỏi sự vào cuộc chủ động, toàn diện, bài bản, đồng bộ từ hệ thống chính trị, truyền thông, giáo dục cho đến mỗi cán bộ, đảng viên và Nhân dân. Cần phải đưa công tác giáo dục lý luận chính trị về lại đúng vị trí “xương sống”, gắn với nhu cầu nâng cao năng lực tư duy và bản lĩnh cán bộ; cần đẩy mạnh đấu tranh phản bác sai trái trên không gian mạng bằng lực lượng hệ sinh thái số chuyên nghiệp.

Quan trọng hơn, phải giữ cho đội ngũ cán bộ, đảng viên có “sức đề kháng tư tưởng”, có năng lực nhận diện cái sai, cái xấu ngay từ khi còn là mầm mống. Lý luận không chỉ để biết, mà để hành động. Tư tưởng không phải để trưng bày, mà là để soi đường, để phản biện, để chiến đấu.

Đó là cách duy nhất để nền tảng tư tưởng của Đảng không chỉ được giữ vững mà còn lan tỏa, thấm sâu, trở thành sức mạnh nội sinh cho từng tổ chức đảng, từng cơ quan, đơn vị, từng cán bộ, đảng viên và từng người dân yêu nước.

Nhận diện đúng âm mưu, thủ đoạn, vạch trần bản chất phản động của các thế lực thù địch, nâng cao “sức đề kháng tư tưởng” cho mỗi cán bộ, đảng viên và Nhân dân chính là yêu cầu cấp thiết, là “lá chắn thép” bảo vệ Đảng, bảo vệ chế độ, bảo vệ Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa trong kỷ nguyên mới.