Nâng cao trình độ giác ngộ chính trị, nhận thức tư tưởng của giai cấp công nhân

Trong hai ngày 23 và 24/1/2024, Viện Công nhân và Công đoàn (Tổng LĐLĐ Việt Nam) phối hợp Viện Chủ nghĩa xã hội khoa học (Học viện Chính trị Quốc gia Hồ Chí Minh) tổ chức toạ đàm “Nhận thức giai cấp công nhân và tổ chức Công đoàn tại đơn vị, doanh nghiệp” tại Công đoàn Than - Khoáng sản Việt Nam (đại diện là Công ty Than Mạo Khê) và doanh nghiệp khối FDI (đại diện là Khu công nghiệp Quang Minh, Hà Nội).

Chủ trì Toạ đàm có PGS.TS Nguyễn An Ninh; TS. Nhạc Phan Linh - Phó Viện trưởng phụ trách Viện Công nhân và Công đoàn; TS. Nguyễn Thị Hoa và TS. Nguyễn Thị Thu Huyền - Viện Chủ nghĩa Xã hội khoa học (Học viện Chính trị Quốc gia Hồ Chí Minh).

Về phía Công đoàn Than - Khoáng sản Việt Nam có đồng chí Phạm Hồng Hạnh - Phó Chủ tịch Công đoàn Than - Khoáng sản Việt Nam cùng đại diện lãnh đạo, Công đoàn cơ sở và người lao động (NLĐ) của 5 Công ty than.

Về phía Công đoàn Khu công nghiệp và chế xuất Hà Nội có đại diện công đoàn cơ sở và NLĐ trong doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài (FDI) tại Khu công nghiệp Quang Minh.

Đảng luôn chú trọng nâng cao trình độ giác ngộ chính trị, nhận thức tư tưởng của giai cấp công nhân

Định hướng nội dung trao đổi tại toạ đàm, TS. Nhạc Phan Linh - Phó Viện trưởng phụ trách Viện Công nhân và Công đoàn cho biết, Tổng LĐLĐ Việt Nam giao Viện Công nhân và Công đoàn phối hợp Viện Chủ nghĩa xã hội khoa học (Học viện Chính trị Quốc gia Hồ Chí Minh) thực hiện nhiệm vụ nghiên cứu đặc biệt đó là nghiên cứu hệ thống lý luận về giai cấp công nhân và Công đoàn phục vụ việc đổi mới tổ chức và hoạt động Công đoàn Việt Nam trong tình hình mới.

Tại toạ đàm, các đại biểu tập trung thảo luận chủ đề xoay quanh vấn đề nhận thức về giai cấp công nhân và tổ chức Công đoàn; vị thế giai cấp công nhân trong bối cảnh hiện nay; truyền thống gia đình, truyền thống công nhân mỏ; vấn đề tổ chức đại diện NLĐ tại doanh nghiệp...

Theo số liệu của Tổng cục Thống kê, tính đến hết năm 2022, số lượng công nhân lao động trong các doanh nghiệp, hợp tác xã (gọi chung là CNLĐ) là khoảng 13,3 triệu người. Về chuyển dịch cơ cấu kinh tế theo hướng công nghiệp hóa, hiện đại hóa, hội nhập quốc tế làm thay đổi tỷ trọng CNLĐ trong các thành phần kinh tế: trong giai đoạn này, chứng kiến sự tăng trưởng mạnh mẽ về số lượng của CNLĐ trong khu vực có vốn đầu tư nước ngoài (FDI) với mức tăng trung bình 8,5%/năm. Chất lượng của CNLĐ cũng có một số mặt chuyển biến tích cực, trình độ học vấn, chuyên môn, kỹ năng nghề nghiệp của CNLĐ tăng nhưng tốc độ tăng còn chậm, tỷ lệ trung bình chỉ đạt 0,24%/năm (tăng từ 40,7% năm 2018 lên 41,9% năm 2022).

Đội ngũ CNLĐ tiếp tục giữ vai trò quan trọng, là lực lượng sản xuất chủ yếu, trực tiếp tạo ra phần lớn của cải vật chất cho xã hội. Năm 2021, CNLĐ trong các doanh nghiệp chỉ chiếm 13,5% dân số, 26,1% lao động xã hội nhưng CNLĐ đã cùng với người sử dụng lao động trong khu vực doanh nghiệp đã đóng góp trực tiếp khoảng 50,34% giá trị tăng thêm cả nước.

Theo PGS.TS Nguyễn An Ninh - Học viện Chính trị Quốc gia Hồ Chí Minh, chủ trương nâng cao trình độ giác ngộ chính trị, nhận thức tư tưởng của giai cấp công nhân trong các thành phần kinh tế đã được quán triệt trong toàn bộ các Nghị quyết và các báo cáo chính trị lớn của các Đại hội Đảng.

Chính trị, tư tưởng, ý thức giác ngộ giai cấp không thuần tuý chỉ là vấn đề tinh thần mà còn tạo nên sự kết nối ở bên trong giai cấp. Chúng ta biết rằng giai cấp công nhân từ khi có ý thức giác ngộ chính trị, từ khi có sự thâm nhập của lý luận giai cấp vào trong phong trào thì đã chuyển biến từ một giai cấp tự phát thành giai cấp tự giác...

Nghị quyết số 20-NQ/TW ngày 28/1/2008 của Ban Chấp hành Trung ương Đảng về tiếp tục xây dựng giai cấp công nhân Việt Nam thời kỳ đẩy mạnh công nghiệp hoá, hiện đại hoá đất nước chỉ rõ:

Giai cấp công nhân Việt Nam là một lực lượng xã hội to lớn, đang phát triển, bao gồm những NLĐ chân tay và trí óc, làm công hưởng lương trong các loại hình sản xuất kinh doanh và dịch vụ công nghiệp hoặc sản xuất kinh doanh và dịch vụ có tính chất công nghiệp.

Giai cấp công nhân nước ta có sứ mệnh lịch sử to lớn: Là giai cấp lãnh đạo cách mạng thông qua đội tiền phong là Đảng Cộng sản Việt Nam; giai cấp đại di phương thức sản xuất tiên tiến; giai cấp tiên phong trong sự nghiệp xây dựng chủ nghĩa xã hội, lực lượng đi đầu trong sự nghiệp công nghiệp hoá, hiện đại hoá đất nước vì mục tiêu dân giàu, nước mạnh, xã hội công bằng, dân chủ, văn minh; lực lượng nòng cốt trong liên minh giai cấp công nhân với giai cấp nông dân và đội ngũ trí thức dưới sự lãnh đạo của Đảng.

Xây dựng giai cấp công nhân lớn mạnh phải gắn kết hữu cơ với xây dựng, phát huy sức mạnh của liên minh giai cấp công nhân với giai cấp nông dân và đội ngũ trí thức dưới sự lãnh đạo của Đảng, của tất cả các giai cấp, các tầng lớp xã hội trong khối đại đoàn kết toàn dân tộc - động lực chủ yếu của sự phát triển đất nước, đồng thời tăng cường quan hệ đoàn kết, hợp tác quốc tế với giai cấp công nhân trên toàn thế giới.

Chiến lược xây dựng giai cấp công nhân lớn mạnh phải gắn kết chặt chẽ với chiến lược phát triển kinh tế - xã hội, công nghiệp hoá, hiện đại hoá đất nước, hội nhập kinh tế quốc tế. Xử lý đúng đắn mối quan hệ giữa tăng trưởng kinh tế với thực hiện tiến bộ và công bằng xã hội và chăm lo xây dựng giai cấp công nhân; đảm bảo hài hoà lợi ích giữa công nhân, người sử dụng lao động, Nhà nước và toàn xã hội; không ngừng nâng cao đời sống vật chất, tinh thần của công nhân, quan tâm giải quyết kịp thời những vấn đề bức xúc, cấp bách của giai cấp công nhân.

Đào tạo, bồi dưỡng, nâng cao trình độ mọi mặt cho công nhân, không ngừng trí thức hoá giai cấp công nhân là một nhiệm vụ chiến lược. Đặc biệt quan tâm xây dựng thế hệ công nhân trẻ có học vấn, chuyên môn và kỹ năng nghề nghiệp cao, ngang tầm khu vực và quốc tế, có lập trường giai cấp và bản lĩnh chính trị vững vàng, trở thành bộ phận nòng cốt của giai cấp công nhân.

Xây dựng giai cấp công nhân lớn mạnh là trách nhiệm của cả hệ thống chính trị, của toàn xã hội và sự nỗ lực vươn lên của bản thân mỗi người công nhân, sự tham gia đóng góp tích cực của người sử dụng lao động; trong đó, sự lãnh đạo của Đảng và quản lý của Nhà nước có vai trò quyết định, Công đoàn có vai trò quan trọng trực tiếp trong chăm lo xây dựng giai cấp công nhân. Xây dựng giai cấp công nhân lớn mạnh phải gắn liền với xây dựng Đảng trong sạch, vững mạnh về chính trị, tư tưởng và tổ chức, xây dựng tổ chức công đoàn, Đoàn TNCS Hồ Chí Minh và các tổ chức chính trị - xã hội khác trong giai cấp công nhân vững mạnh.

Truyền thống của giai cấp công nhân tiếp tục được kế thừa và phát huy trong tình hình mới

Nhấn mạnh vai trò của truyền thống giai cấp công nhân mỏ, đồng chí Phạm Hồng Hạnh - Phó Chủ tịch Công đoàn Than - Khoáng sản Việt Nam cho biết, mặc dù được hình thành từ năm 1936, tinh thần "Kỷ luật - Đồng tâm" không thể tách rời trong việc thực hiện nhiệm vụ sản xuất kinh doanh của Tập đoàn trong thời điểm hiện nay. Nó gắn với việc chăm lo đời sống vật chất, tinh thần của NLĐ. Ghi nhớ lời dạy của Bác Hồ, Tập đoàn xác định thợ mỏ như người chiến sĩ. Phải có kỷ luật, thợ mỏ mới hoàn thành nhiệm vụ. Phải có đồng tâm thì mới có năng suất cao. Hiện nay, Tập đoàn đang thực hiện phong trào "3 cao" đó là thu nhập cao, sản lượng cao, năng suất cao. Nếu thực hiện mục tiêu này thì không thể tách rời "Kỷ luật và Đồng tâm".

Đỗ Thanh Bình - Ban dự án giếng đứng Công ty Than Mạo Khê - TKV, đại diện cho các gia đình công nhân có 3 thế hệ làm nghề mỏ cho biết, truyền thống của công nhân vùng mỏ, với truyền thống "Kỷ luật và Đồng tâm" của các chiến sĩ cách mạng năm xưa đã được gây dựng qua bao thế hệ, là sợi chỉ đỏ xuyên suốt trong bản sắc của người vùng mỏ. Cán bộ, đảng viên và thợ mỏ Mạo Khê luôn tự hào, phát huy truyền thống để xây dựng Công ty ngày càng phát triển.

Gắn liền với truyền thống than Mạo Khê là truyền thống gia đình có nhiều thế hệ làm mỏ, dưới sự lãnh đạo của Đảng đã dành được thắng lợi trên mọi mặt trận điều đó tác động không nhỏ đến ý thức về giai cấp và định hướng nghề nghiệp cho bản thân, gia у đình và xã hội. Tôi thấy con đường mà gia đình tôi trở thành các thế hệ thợ mỏ là lựa chọn đúng đắn".

Đồng chí Vũ Đức Nghĩa - Phó Giám đốc Công ty Than Mạo Khê cho biết, đây là đơn vị khai thác than hầm lò thuộc TKV, được phát hiện và khai thác đến nay đã hơn 183 năm, là nơi khai thác than đầu tiên của ngành Than Việt Nam.

Trải qua 70 năm khôi phục và phát triển, Công ty đã có hơn 24.000 lượt thợ mỏ, đào trên 900km đường lò; khai thác hơn 70 triệu tấn than. Đời sống công nhân không ngừng được nâng cao, năm 2023 thu nhập bình quân NLĐ đạt 21,3 triệu đồng mỗi tháng.

Dù hoạt động sản xuất kinh doanh trong lĩnh vực nguy cơ rủi ro cao nhưng Công ty luôn chú trọng công tác đảm bảo an toàn, vệ sinh lao động cho người lao động.

Trong từng giai đoạn lịch sử, Công ty Than Mạo Khê đã gặp không ít khó khăn, thăng trầm. Nhưng phát huy truyền thống “Kỷ luật và Đồng tâm”, Công ty đã xây dựng được đội ngũ cán bộ công nhân có bản lĩnh, kinh nghiệm, làm chủ công nghệ, luôn nêu cáo ý chí tự lực, tự cường, cần cù, sáng tạo trong lao động sản xuất, đoàn kết đồng lòng phấn đấu hoàn thành xuất sắc mọi nhiệm vụ mà Đảng và cấp trên giao.

Trong khuôn khổ nhiệm vụ nghiên cứu, Đoàn công tác đã làm việc với doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài tại Khu công nghiệp Quang Minh (Hà Nội) để lắng nghe tâm tư, nguyện vọng, ý kiến của công nhân lao động gửi gắm vào Đảng, Nhà nước, tổ chức Công đoàn.

Trước đó Đoàn công tác đã có cuộc khảo sát, nghiên cứu tại khu vực phía Nam, miền Trung - Tây Nguyên.

NLĐ tại doanh nghiệp FDI phát biểu ý kiến. Ảnh: CT

NLĐ tại doanh nghiệp FDI phát biểu ý kiến. Ảnh: CT