Trách nhiệm của chủ thể về kỹ thuật an toàn lao động khi thi công xây dựng

Kỹ thuật an toàn lao động cần có khi thi công xây dựng

Tham gia vào quá trình thi công xây dựng có các chủ thể bao gồm chủ đầu tư, tổng thầu hoặc thầu chính và thầu phụ thi công xây dựng công trình, Ban Quản lý dự án và Tư vấn giám sát thi công, người lao động…

Theo KS. Đỗ Văn Hoàn – cán bộ an toàn lao động của Công ty CP Đầu tư xây dựng Bất động sản Lanmark (đơn vị chuyên thi công công trình cao tầng và siêu cao tầng), mỗi chủ thể tham gia quá trình thi công xây dựng công trình đều đóng vai trò quan trọng trong việc đảm bảo kỹ thuật an toàn lao động.

Những yêu cầu đảm bảo an toàn trong thi công xây dựng công trình gồm yêu cầu chung đối với công trường xây dựng và yêu cầu khi thi công xây dựng.

Trước hết, đối với yêu cầu về công trường xây dựng: tổng mặt bằng xây dựng phải được thiết kế và phê duyệt phù hợp với địa điểm xây dựng, diện tích mặt bằng công trường, điều kiện tự nhiên nơi xây dựng, đảm bảo thuận lợi cho công tác thi công, an toàn cho người, máy và thiết trên công trường và khu vực xung quanh chịu ảnh hưởng của thi công xây dựng.

“Vật tư, vật liệu phải được sắp xếp gọn gàng ngăn nắp, không được để các vật tư, vật liệu và các chướng ngại vật cản trở đường giao thông, đường thoát hiểm, lối ra vào chữa cháy. Kho chứa vật liệu dễ cháy, nổ không được bố trí gần nơi thi công và lán trại. Vật liệu thải phải được dọn sạch, đổ đúng nơi quy định. Hệ thống thoát nước phải thường xuyên được thông thoát bảo đảm mặt bằng công trường luôn khô ráo.

Trên công trường phải có biển báo theo quy định. Tại cổng chính ra vào phải có sơ đồ tổng mặt bằng công trường, treo nội quy làm việc. Các biện pháp đảm bảo an toàn, nội quy về an toàn phải được phổ biến và công khai trên công trường xây dựng để mọi người biết và chấp hành. Những vị trí nguy hiểm trên công trường như đường hào, hố móng, hố ga phải có rào chắn, biển cảnh báo và hướng dẫn đề phòng tai nạn; ban đêm phải có đèn” – KS. Đỗ Văn Hoàn cho biết.

Hiện nay, pháp luật cũng yêu cầu công trường thi công phải đảm bảo an toàn điện: hệ thống lưới điện động lực và điện chiếu sáng trên công trường phải riêng rẽ, có cầu dao tổng, cầu dao phân đoạn có thể cắt điện một phần hay toàn bộ khu vực thi công. Người lao động, máy và thiết bị thi công trên công trường phải được bảo đảm an toàn về điện. Các thiết bị điện phải được cách điện an toàn trong quá trình thi công xây dựng. Những người tham gia thi công xây dựng phải được hướng dẫn về kỹ thuật an toàn điện, biết sơ cứu người bị điện giật khi mới xảy ra tai nạn về điện.

Đối với yêu cầu về đảm bảo an toàn, cháy nổ: tổng thầu hoặc chủ đầu tư phải thành lập ban chỉ huy phòng, chống cháy nổ tại công trường, có quy chế hoạt động và phân công, phân cấp cụ thể. Phương án phòng, chống cháy nổ phải được thẩm định, phê duyệt theo quy định. Nhà thầu phải tổ chức đội phòng cháy, chữa cháy, có phân công, phân cấp và kèm theo quy chế hoạt động.

Trên công trường phải bố trí các thiết bị chữa cháy cục bộ. Tại các vị trí dễ xảy ra cháy phải có biển báo cấm lửa và lắp đặt các thiết bị chữa cháy và thiết bị báo động, đảm bảo khi xảy ra cháy kịp thời phát hiện để ứng phó.

Đối với dự án có vốn đầu tư nước ngoài hoặc những công trình có sự tham gia của nhà thầu nước ngoài thì các quy định về an toàn lao động phải được thể hiện bằng hai thứ tiếng là tiếng Việt và tiếng nước ngoài.

Đối với yêu cầu khi thi công xây dựng, KS. Đỗ Văn Hoàn nhấn mạnh, pháp luật có liên quan quy định, trước khi khởi công xây dựng phải có thiết kế biện pháp thi công được duyệt, trong biện pháp thi công phải thể hiện được các giải pháp đảm bảo an toàn lao động cho người lao động và máy, thiết bị thi công đối với từng công việc. Trong thiết kế biện pháp thi công phải có thuyết minh hướng dẫn về kỹ thuật và các chỉ dẫn thực hiện.

Thi công xây dựng phải tuân thủ theo thiết kế được duyệt, tuân thủ quy chuẩn, tiêu chuẩn, quy trình kỹ thuật. Đối với những công việc có yêu cầu phụ thuộc vào chất lượng của công việc trước đó thì chỉ được thi công công việc trước đó đã được nghiệm thu đảm bảo chất lượng theo quy định.

Máy, thiết bị thi công có yêu cầu nghiêm ngặt về an toàn lao động phải được kiểm định, đăng ký với cơ quan có thẩm quyền theo quy định thì mới được phép hoạt động trên công trường. Khi hoạt động, máy, thiết bị thi công phải tuân thủ quy trình, biện pháp đảm bảo an toàn. Trường hợp khi hoạt động, thiết bị thi công vượt khỏi phạm vi mặt bằng công trường thì chủ đầu tư phải phê duyệt biện pháp đảm bảo an toàn cho người, máy, thiết bị và công trình trong, ngoài công trường chịu ảnh hưởng của thi công xây dựng.

Trường hợp do điều kiện thi công, thiết bị phải đặt ở ngoài phạm vi công trường và trong thời gian không hoạt động, nếu các thiết bị thi công vươn ra khỏi phạm vi công trường thì phải được cơ quan có thẩm quyền cấp phép theo quy định của địa phươnng.

Những người khi tham gia thi công xây dựng trên công trường phải được khám sức khoẻ, huấn luyện về an toàn và được cấp phát đầy đủ phương tiện bảo vệ cá nhân theo quy định của pháp luật về lao động.

Trách nhiệm về kỹ thuật an toàn lao động của từng chủ thể tham gia

Như đã nói ở trên, quá trình thi công xây dựng có sự tham gia của nhiều chủ thể, trong đó có tổng thầu, nhà thầu chính và nhà thầu phụ. Mỗi chủ thể phải thực hiện đầy đủ trách nhiệm của mình trong đảm bảo an toàn lao động.

Cụ thể, theo KS. Đỗ Văn Hoàn, nhóm nhà thầu thi công xây dựng này có trách nhiệm lập và phê duyệt thiết kế biện pháp đảm bảo an toàn cho người, máy, thiết bị và công trình. Nhà thầu định kỳ hoặc đột xuất kiểm tra trên công trường để điều chỉnh biện pháp thi công, biện pháp an toàn lao động cho phù hợp.

Nhà thầu tuyển chọn và bố trí người lao động kỹ thuật trên công trường đúng chuyên môn được đào tạo, đủ năng lực hành nghề, đủ sức khoẻ theo quy định của pháp luật. Đồng thời cung cấp đầy đủ các trang bị phương tiện bảo vệ cá nhân cho người lao động.

Thành lập mạng lưới và bộ phận quản lý công tác an toàn lao động trên công trường; đồng thời quy định cụ thể công việc thực hiện và trách nhiệm đối với những cá nhân quản lý công tác an toàn lao động trong quá trình thi công. Huấn luyện an toàn cho đội ngũ làm công tác an toàn, vệ sinh lao động và người lao động; kiểm tra việc thực hiện các quy định về an toàn lao động; chủ trì phối hợp với chủ đầu tư khắc phục hậu quả, khai báo, điều tra, lập biên bản khi xảy ra sự cố công trình xây dựng, tai nạn lao động trên công trường; thực hiện công tác kiểm định, bảo dưỡng máy và thiết bị nhằm đảm bảo an toàn cho người lao động và công trình theo quy định.

Đối với Ban Quản lý dự án và Tư vấn giám sát thi công có trách nhiệm giám sát việc thực hiện của nhà thầu tuân thủ các biện pháp thi công, biện pháp đảm bảo an toàn đã được phê duyệt; tuân thủ các quy phạm kỹ thuật an toàn trong thi công xây dựng.

Ban Quản lý và Tư vấn giám sát thông báo cho chủ đầu tư những nguy cơ có thể ảnh hưởng đến an toàn trong quá trình thi công để có các giải pháp xử lý và điều chỉnh biện pháp thi công cho phù hợp.

Kiểm tra, báo cáo chủ đầu tư xử lý vi phạm, dừng thi công và yêu cầu khắc phục khi nhà thầu thi công vi phạm các quy định về an toàn trên công trường.

Giữa chủ đầu tư, tổng thầu hoặc thầu chính và thầu phụ cần tăng cường phối hợp, giám sát việc thực hiện các biện pháp an toàn lao động. Đối với công trường xây dựng có nhiều nhà thầu chính tham gia thi công thì chủ đầu tư phải thành lập bộ phận quản lý an toàn chung để kiểm tra, giám sát và quản lý công tác an toàn lao động…

Người lao động cần thực hiện quyền và trách nhiệm của mình trên công trường xây dựng như: có quyền từ chối thực hiện các công việc được giao khi thấy không đảm bảo an toàn lao động sau khi đã báo cáo với người phụ trách trực tiếp mà vẫn hông khắc phục được, xử lý hoặc nhà thầu không cấp đầy đủ phương tiện bảo vệ cá nhân theo đúng quy định.

Chỉ được thực hiện những công việc phù hợp với chuyên môn được đào tạo. Chấp hành đầy đủ các quy định, nội quy về an toàn lao động có liên quan đến công việc, nhiệm vụ được giao.

Người lao động làm các công việc có yêu cầu nghiêm ngặt về an toàn lao động thì phải được huấn luyện an toàn lao động và có thẻ an toàn lao động theo quy định.

Người làm công tác an toàn lao động của nhà thầu cần thực hiện chế độ kiểm tra hằng ngày trên công trường theo quy định của nhà thầu. Trong quá trình kiểm tra nếu phát hiện thấy các vi phạm về an toàn lao động hoặc các nguy cơ xảy ra tai nạn lao động thì tạm dừng thi công công việc đó, đồng thời báo cáo trực tiếp nhà thầu để xem xét xử lý hoặc yêu cầu người trực tiếp phụ trách bộ phận đó đình chỉ thi công để có các biện pháp bảo đảm an toàn cho người và công trình, sau đó báo cáo người chỉ huy công trường.

Người làm công tác an toàn hoặc cán bộ kỹ thuật của nhà thầu phải giám sát liên tục công tác an toàn lao động trong suốt quá trình thi công xây dựng công trình.