Thứ sáu 29/03/2024 19:58

Ngành thương mại điện tử "khát" nhân lực chất lượng

Theo báo cáo đào tạo thương mại điện tử (TMĐT) năm 2022, cả nước hiện nay có tới trên 110 trường đào tạo, giảng dạy về TMĐT. Tuy nhiên, đội ngũ giảng viên của ngành thì “vừa thiếu, vừa yếu”, chương trình đào tạo lại nặng về lý thuyết, ...

Đó một số thông tin đáng chú ý tại báo cáo “Đào tạo thương mại điện tử tại các trường đại học năm 2022” được Hiệp hội Thương mại điện tử Việt Nam (VECOM) công bố tại họp báo ngày 24/8.

thương mại điện tử, thiếu
Ảnh minh họa.

Theo VECOM, từ năm 2015 đơn vị này đã dự đoán giai đoạn 10 năm 2016 – 2025 hoạt động TMĐT của Việt Nam sẽ bước vào giai đoạn phát triển nhanh và ổn định. Trên thực tế nửa đầu của giai đoạn đã chứng kiến sự tăng trưởng ngoạn mục của lĩnh vực này.

Đặc biệt, trong hai năm 2020 – 2021, thời điểm nước ta trải qua đại dịch COVID-19 với những tác động nặng nề tới kinh tế - xã hội - cũng là thời điểm kinh tế số, trong đó có lĩnh vực TMĐT tiếp tục duy trì được đà phát triển nhanh. Ước tính năm 2021 lĩnh vực này đạt tốc độ tăng trưởng trên 20% và đạt quy mô trên 16 tỷ USD.

Nhiều chuyên gia dự báo, tốc độ này sẽ cao hơn nhiều trong bốn năm 2022 - 2025 nhờ kiểm soát tốt đại dịch COVID-19 và những động lực tăng trưởng từ Làn sóng thứ hai của TMĐT.

Và để ngành này tiếp tục giữ được đà tăng trưởng, nhu cầu về nguồn nhân lực chất lượng cao trong giai đoạn tới là đòi hỏi bức thiết. Tuy nhiên, nghiên cứu của VECOM vừa công bố đã chỉ ra không ít hạn chế, tồn tại trong hoạt động đào tạo nhân lực cho hoạt động TMĐT hiện nay.

Phó chủ tịch VECOM Bùi Trung Kiên tại buổi công bố báo cáo “Đào tạo thương mại điện tử tại các trường đại học năm 2022”. Ảnh Tuấn Việt
Phó chủ tịch VECOM Bùi Trung Kiên tại buổi công bố báo cáo “Đào tạo thương mại điện tử tại các trường đại học năm 2022”. Ảnh: TUẤN VIỆT

Nở rộ đào tạo ngành TMĐT khi "khát" nhân lực chất lượng

Theo Phó chủ tịch VECOM Bùi Trung Kiên, Báo cáo Chỉ số TMĐT năm 2020 và 2022 đã nhấn mạnh nguồn nhân lực chất lượng cao về TMĐT tại hàng triệu doanh nghiệp vừa và nhỏ cũng như các hộ kinh doanh trên cả nước là một trong các yếu tố quyết định tới sự phát triển nhanh và bền vững của ngành trong giai đoạn tới.

Trong đó, kênh chủ yếu để đào tạo nguồn nhân lực TMĐT chuyên nghiệp, chất lượng cao là các trường đại học. Do đó, hiệp hội này mới đây đã phối hợp với hơn 130 trường đại học để khảo sát về thực trạng đào tạo và ngành TMĐT trong các trường hiện nay.

Theo kết quả khảo sát, với sự phát triển nhanh chóng công cuộc chuyển đổi số, nhu cầu nhân lực của ngành TMĐT rất lớn, dẫn đến xu hướng các trường đại học đào tạo, mở ngành này tăng lên nhanh chóng.

Đáng chú ý, trước năm 2016, chỉ có khoảng 23% các trường được hỏi cho biết có đào tạo về TMĐT, nhưng từ từ 2016 đến 2020 tỷ trọng này là 49%. Và chỉ trong chưa đầy 2 năm, tức là từ năm 2021 đến nay, tỷ lệ này lên tới 28%.

Theo báo cáo của VECOM
Theo báo cáo của VECOM

Theo VECOM, số trường đào tạo ngành TMĐT trình độ đại học (mã ngành 7340122) giai đoạn vừa qua liên tục tăng nhanh và tới nay đã lên tới 36 trường.

Đồng thời, có gần 40 trường đại học đã đào tạo chuyên ngành TMĐT, phân bố chủ yếu ở khu vực Hà Nội, TP.HCM và Đà Nẵng.

Cùng với đó, có tới 53 trường đã giảng dạy học phần TMĐT tại nhiều ngành liên quan như quản trị kinh doanh, hệ thống thông tin quản lý, công nghệ thông tin, tiếp thị số, tài chính – ngân hàng, logistics và quản lý chuỗi cung ứng, kinh doanh thương mại hay du lịch, ...

Về tổng thể, báo cáo vừa công bố ước tính, đã có trên 110 trường giảng dạy TMĐT từ mức học phần tới ngành đào tạo chuyên biệt.

Chất lượng đào tạo không theo kịp tăng trưởng về quy mô

Tuy có những bước tiến lớn như trên nhưng theo VECOM, các trường đại học hiện nay còn rất nhiều thử thách cần vượt qua để có thể đáp ứng nhu cầu nguồn nhân lực rất cao của lĩnh vực TMĐT giai đoạn đến năm 2025 và xa hơn nữa.

Thứ nhất là đội ngũ giảng viên về TMĐT chưa đáp ứng nhu cầu đào tạo cả về số lượng và chất lượng. Trong khi số trường đại học mở ngành TMĐT hay chuyên ngành TMĐT tăng nhanh, số lượng giảng viên hiện chỉ đáp ứng quy định ở mức tối thiểu.

Thứ hai, học liệu phục vụ đào tạo thương mại điện tử chưa đáp ứng đòi hỏi giảng dạy và học tập. Với lĩnh vực thay đổi nhanh và liên tục như TMĐT, bên cạnh các giáo trình và tài liệu tham khảo dạng in cần có các phiên bản điện tử để có thể cập nhật kịp thời sự tiến bộ về công nghệ cũng như thực tiễn kinh doanh.

Thứ ba, một vấn đề nổi cộm là hợp tác trong đào tạo TMĐT còn mờ nhạt ở mọi hình thức, dù là hợp tác giữa các trường đại học, giữa các trường với các cơ quan quản lý nhà nước, đơn vị nghiên cứu khoa học, các tổ chức xã hội nghề nghiệp hay giữa nhà trường với doanh nghiệp.

Thứ tư, các hoạt động hỗ trợ đào tạo, bao gồm hoạt động của các trung tâm khởi nghiệp hay các câu lạc bộ sinh viên chưa thường xuyên và hấp dẫn.

Thứ năm, công tác dự báo nhu cầu vẫn còn khoảng trống. Theo đó, cần có dự báo khách quan về nhu cầu học TMĐT với chỉ tiêu tuyển sinh trong những năm tới, đảm bảo số lượng chỉ tiêu đáp ứng nhu cầu xã hội.

Thứ sáu, hoạt động định hướng nghề nghiệp, phổ biến, tuyên truyền về học TMĐT còn chưa mạnh mẽ. Một mặt, đây là nhiệm vụ của mỗi trường, nhưng mặt khác đây cũng là nhiệm vụ chung của tất cả các trường, các cơ quan, tổ chức và doanh nghiệp liên quan tới lĩnh vực này.

Thứ bảy, số lượng các trường đại học đào tạo ngành TMĐT tăng nhanh chưa tương xứng với chất lượng của chương trình đào tạo. Tỷ lệ các trường có chương trình đào tạo chính quy trình độ đại học ngành TMĐT đã được kiểm định chất lượng và đạt yêu cầu còn rất thấp.

Nhìn nhận về thực trạng trên, ông Nguyễn Thành Hưng - Hội đồng Tư vấn cấp cao về TMĐT cho biết, hiện nay đa số các trường đại học chưa đủ học liệu phục vụ cho đào tạo TMĐT nên chưa đáp ứng đòi hỏi giảng dạy và học tập.

“Có tới 67% các trường đại học sử dụng giáo trình của nước ngoài. Việc hợp tác trong đào tạo TMĐT còn mờ nhạt ở mọi hình thức, dù là hợp tác giữa các trường đại học, giữa các trường với các cơ quan quản lý nhà nước, đơn vị nghiên cứu khoa học, các tổ chức xã hội nghề nghiệp hay giữa nhà trường với doanh nghiệp”, ông Nguyễn Thành Hưng đặc biệt lưu ý điểm thứ 3 trong 7 vấn đề còn tồn tại của hoạt động đào tạo ngành này.

Theo một khảo sát công bố gần đây của VECOM, tới hết quý 1/2022 đã có 44 địa phương trong số 63 tỉnh và thành phố trực thuộc trung ương xây dựng và vận hành các sàn TMĐT. Phần lớn các địa phương giao cho Sở Công Thương là đơn vị chủ quản.

Tuy nhiên, không chỉ hạn chế về nguồn vốn đầu tư, nguồn nhân lực để vận hành hoạt động TMĐT lại vừa thiếu vừa yếu. Đây cũng là nguyên nhân chủ yếu dẫn tới việc lựa chọn tên miền chưa phù hợp cũng như hiệu quả hoạt động rất thấp của các sàn TMĐT tại các địa phương. Trên thực tế, nhiều đơn vị vận hành những sàn này hầu như chưa có cán bộ được đào tạo chuyên sâu về TMĐT.

Doanh nghiệp thiếu hụt nhân lực chất lượng cao Doanh nghiệp thiếu hụt nhân lực chất lượng cao

Hiện nay, nhiều doanh nghiệp tuyển dụng lao động tay nghề cao không dễ dàng vì không chỉ do nguồn cung đào tạo khan hiếm ...

Cần nâng cao chất lượng xe đưa – đón công nhân ở Thanh Hóa Cần nâng cao chất lượng xe đưa – đón công nhân ở Thanh Hóa

Xe xuống cấp, không đảm bảo các tiêu chuẩn về kỹ thuật và chất lượng, thiếu chỗ ngồi là tình trạng chung của xe đưa ...

Việt Nam giai đoạn dân số Việt Nam giai đoạn dân số "vàng", nhưng chất lượng lao động chưa "vàng"

Tỉ lệ lao động có bằng cấp, chứng chỉ tại Việt Nam chỉ đạt 26,1%, cơ cấu lao động phần lớn có kỹ năng hạn ...

TUẤN VIỆT

Tin cùng chuyên mục

Thầm lặng cho thành phố xanh

Doanh nghiệp 365

Thầm lặng cho thành phố xanh

Khi nhà nhà, người người quây quần bên người thân, gia đình để vui xuân; thì họ, những người công nhân quét rác vẫn lặng lẽ khoác lên mình chiếc áo đã bạc màu nắng bụi, sương khuya và cần mẫn với công việc. Họ âm thầm quét dọn đường phố, thu gom rác thải để những con đường sạch đẹp hơn, tô điểm cho mùa xuân thêm sức sống mới…

Nhà máy Đạm Phú Mỹ nhận Chứng nhận Vận hành xuất sắc

Doanh nghiệp 365

Nhà máy Đạm Phú Mỹ nhận Chứng nhận Vận hành xuất sắc

Với thành tích vận hành liên tục Xưởng NH3 678 ngày đêm, Nhà máy Đạm Phú Mỹ đã được hãng Haldor Topsoe A/S (Đan Mạch) cấp Chứng nhận Vận hành xuất sắc.

Đảm bảo đủ việc làm, nâng cao đời sống người lao động trong quá trình sắp xếp cơ cấu

Doanh nghiệp 365

Đảm bảo đủ việc làm, nâng cao đời sống người lao động trong quá trình sắp xếp cơ cấu

Ủy ban Quản lý vốn nhà nước đề xuất cơ cấu lại Tổng công ty Đường sắt Việt Nam theo hướng cho kinh doanh cho thuê, quản lý nhà và đất không để ở; cung cấp dịch vụ hạ tầng viễn thông... Trong quá trình sắp xếp cơ cấu cần đảm bảo đủ việc làm, nâng cao đời sống người lao động.

Tháng nào cũng nên là Tháng Công nhân để chăm lo cho người lao động

Doanh nghiệp 365

Tháng nào cũng nên là Tháng Công nhân để chăm lo cho người lao động

“Việc chăm lo cho người lao động (NLĐ) phải bằng những việc làm cụ thể, thường xuyên, luôn ưu tiên lao động trực tiếp và không chỉ trong tháng Năm (Tháng Công nhân)” – ông Đặng Sỹ Mạnh – Bí thư Đảng ủy, Chủ tịch Hội đồng thành viên Tổng Công ty Đường sắt Việt Nam (ĐSVN) trao đổi với phóng viên Tạp chí Lao động và Công đoàn.

Doanh nghiệp ở TP. HCM thưởng Tết 2023 cho công nhân 3 tháng lương

Doanh nghiệp 365

Doanh nghiệp ở TP. HCM thưởng Tết 2023 cho công nhân 3 tháng lương

Trong bối cảnh chung của quý IV/2022 là hàng loạt doanh nghiệp đối mặt với nguy cơ thiếu đơn hàng, sản xuất cầm chừng, giảm lao động..., một doanh nghiệp đã rất nỗ lực để thưởng Tết cho người lao động, thậm chí thưởng mức cao hơn các năm trước để tri ân người lao động.

Đọc thêm

Doanh nghiệp ngóng lao động thời vụ dịp cuối năm

Doanh nghiệp 365

Doanh nghiệp ngóng lao động thời vụ dịp cuối năm

Dịp này, nhiều các doanh nghiệp, công ty, nhà hàng đang tăng cường tuyển dụng lao động thời vụ để phục vụ các hoạt động sản xuất, kinh doanh các mặt hàng cho dịp tết Nguyên đán 2023.

Doanh nghiệp tăng chất lượng bữa ăn ca từ đề xuất của CĐCS

Doanh nghiệp 365

Doanh nghiệp tăng chất lượng bữa ăn ca từ đề xuất của CĐCS

Trải qua đợt dịch COVID-19, các doanh nghiệp tại tỉnh Quảng Trị đều gặp khó khăn. Nhưng trước kiến nghị, đề xuất của Công đoàn, không ít doanh nghiệp đã tăng chất lượng bữa ăn ca để đảm bảo sức khỏe cho người lao động.

Công nhân mất việc dịp giáp Tết: Cần giải quyết quyền lợi, tạo việc làm mới

Doanh nghiệp 365

Công nhân mất việc dịp giáp Tết: Cần giải quyết quyền lợi, tạo việc làm mới

Hàng ngàn công nhân ở các tỉnh An Giang, Long An... đang rất lo lắng vì bị mất việc làm, giãn việc dưới nhiều hình thức đúng vào dịp cuối năm và Tết Qúy Mão đã cận kề. Đáng lo hơn, nhiều người lao động trong số này khó đủ điều kiện được hưởng chế độ bảo hiểm thất nghiệp. Hơn bao giờ hết, sự quan tâm hỗ trợ, giải quyết quyền lợi, chế độ chính sách, tạo việc làm của các cơ quan chức năng và tổ chức Công đoàn đối với những lao động này càng trở nên cấp thiết.

Thủ tướng biểu dương các doanh nghiệp đạt Thương hiệu Quốc gia Việt Nam 2022

Doanh nghiệp 365

Thủ tướng biểu dương các doanh nghiệp đạt Thương hiệu Quốc gia Việt Nam 2022

Tại Lễ Công bố sản phẩm đạt Thương hiệu quốc gia Việt Nam năm 2022 với chủ đề "Kiến tạo tương lai", Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính đã dành những lời biểu dương tới các doanh nghiệp được vinh danh.

Lệch pha trong đào tạo nhân lực ngành thương mại điện tử

Doanh nghiệp 365

Lệch pha trong đào tạo nhân lực ngành thương mại điện tử

Tình trạng trên khiến cả người được tuyển dụng và doanh nghiệp đều phải tốn thêm thời gian, công sức, tiền bạc để đào tạo lại.

Cà phê Việt đang có nhiều triển vọng

Doanh nghiệp 365

Cà phê Việt đang có nhiều triển vọng

Gắn với vị thế sản lượng và ảnh hưởng lớn trên thị trường thế giới, cà phê Việt Nam tăng trưởng nội địa tốt lên, mở rộng chế biến sâu thay vì xuất thô, và qua đó định hình triển vọng mới.

Khi doanh nghiệp Việt quá tốt, cả tin và sai lầm...

Doanh nghiệp 365

Khi doanh nghiệp Việt quá tốt, cả tin và sai lầm...

Nhiều bài học, kinh nghiệm "xương máu" đã được rút ra với các doanh nghiệp, doanh nhân Việt Nam trong môi trường thương mại quốc tế phức tạp và khốc liệt sau vụ 76 container hạt điều bị lừa đảo ở Italia.

Chú trọng thúc đẩy quyền của lao động nữ trong doanh nghiệp

Doanh nghiệp 365

Chú trọng thúc đẩy quyền của lao động nữ trong doanh nghiệp

Trên cơ sở tổng kết 10 năm thực hiện Nghị quyết số 11/NQ-TW về công tác phụ nữ trong thời kỳ công nghiệp hóa, hiện đại hóa (CNH, HĐH) đất nước, ngày 20/01/2018, Ban Bí thư đã ban hành Chỉ thị số 21/CT-TW về tiếp tục đẩy mạnh công tác phụ nữ trong tình hình mới. Quán triệt chủ trương của Đảng, các cấp Công đoàn Việt Nam đã có nhiều hoạt động hiệu quả thúc đẩy thực hiện quyền của lao động nữ (LĐN).

Đến năm 2026, người Việt có thể dành đến hơn 60 tỷ USD cho thực phẩm, đồ uống không cồn

Doanh nghiệp 365

Đến năm 2026, người Việt có thể dành đến hơn 60 tỷ USD cho thực phẩm, đồ uống không cồn

Nhiều doanh nghiệp đang nỗ lực tận dụng cơ hội phát triển này bằng cách đưa ra kế hoạch mở rộng kinh doanh để đáp ứng tốt hơn nhu cầu của người tiêu dùng.

Tác động của đại dịch Covid-19 đến lao động ngành Dệt may và Da giày

Doanh nghiệp 365

Tác động của đại dịch Covid-19 đến lao động ngành Dệt may và Da giày

Đại dịch Covid-19 đặt ra thêm nhiều vấn đề mới cho người lao động (NLĐ) ngành Dệt may và Da giày, các lựa chọn thay thế việc làm tốt bị hạn chế; phụ nữ phải đối mặt với gánh nặng gia tăng trong công việc, quan hệ gia đình; các vấn đề về tâm lý và sức khỏe tâm thần, bạo lực trên cơ sở giới; …

Doanh nghiệp tư nhân vốn lớn, vất vả nhưng lợi nhuận lại khiêm tốn

Doanh nghiệp 365

Doanh nghiệp tư nhân vốn lớn, vất vả nhưng lợi nhuận lại khiêm tốn

Theo Ông Lê Duy Bình, Giám đốc Economica Việt Nam, nhìn chung quy mô doanh nghiệp tư nhân giờ chỉ nhỏ bé, tương tự hộ gia đình. Thêm vào đó, nhóm này sử dụng vốn lớn, vất vả nhưng lợi nhuận lại khiêm tốn, ...

"Văn hoá là thứ duy nhất đối thủ cạnh tranh không thể lấy được từ doanh nghiệp"

Doanh nghiệp 365

"Văn hoá là thứ duy nhất đối thủ cạnh tranh không thể lấy được từ doanh nghiệp"

Theo bà Hà Thu Thanh, Chủ tịch VIOD, văn hóa là thứ duy nhất còn thiếu khi doanh nghiệp phát triển, là thứ duy nhất còn lại khi doanh nghiệp gặp khủng hoảng và là thứ duy nhất đối thủ cạnh tranh không thể lấy được từ doanh nghiệp.

Đại dịch COVID-19 bộc lộ rõ điểm mạnh, điểm yếu của thị trường lao động

Doanh nghiệp 365

Đại dịch COVID-19 bộc lộ rõ điểm mạnh, điểm yếu của thị trường lao động

Bên cạnh những khó khăn chung của toàn cầu, thị trường lao động trong nước cũng đang chịu những ảnh hưởng mạnh do đại dịch COVID-19. Đó là phát biểu của Bộ trưởng Đào Ngọc Dung tại Hội nghị “Phát triển thị trường lao động linh hoạt, hiện đại, bền vững và hội nhập”

Cần nâng cao chất lượng xe đưa – đón công nhân ở Thanh Hóa

Doanh nghiệp 365

Cần nâng cao chất lượng xe đưa – đón công nhân ở Thanh Hóa

Xe xuống cấp, không đảm bảo các tiêu chuẩn về kỹ thuật và chất lượng, thiếu chỗ ngồi là tình trạng chung của xe đưa - đón công nhân ở các Khu Công nghiệp (KCN) trên địa bàn tỉnh Thanh Hóa.

Tuyển dụng và đào tạo trực tuyến có phải là giải pháp hoàn hảo?

Doanh nghiệp 365

Tuyển dụng và đào tạo trực tuyến có phải là giải pháp hoàn hảo?

"Công nghệ là tương lai, nhưng sự tiếp xúc giữa con người và trải nghiệm thực tế là không thể thay thế và vẫn sẽ là mấu chốt quan trọng trong tuyển dụng".

Giảm 10% số lao động trực tiếp tại các trạm quản lý đèn, luồng

Doanh nghiệp 365

Giảm 10% số lao động trực tiếp tại các trạm quản lý đèn, luồng

Theo Đề án cơ cấu lại Tổng công ty giai đoạn 2021 - 2025, Tổng công ty Bảo đảm an toàn hàng hải đặt mục tiêu phấn đấu sẽ giảm 10% số lao động trực tiếp hiện có tại các trạm quản lý đèn, luồng.

Tình và lý từ khoản lãi hàng chục ngàn tỷ đồng của doanh nghiệp xăng dầu

Doanh nghiệp 365

Tình và lý từ khoản lãi hàng chục ngàn tỷ đồng của doanh nghiệp xăng dầu

Doanh nghiệp (DN) ăn nên làm ra, lời lớn, lãi khủng là điều đáng mừng cho tất cả. Nhưng trong lúc dân chúng khốn đốn vì "bão giá", DN lao đao bởi xăng dầu dù hạ nhiệt nhưng gánh nặng vẫn quá cao thì hàng loạt công ty xăng dầu thu về lợi nhuận khổng lồ đang gặp không ít điều tiếng….

Xây dựng thiết chế văn hóa dành cho công nhân, người lao động tại các khu công nghiệp

Doanh nghiệp 365

Xây dựng thiết chế văn hóa dành cho công nhân, người lao động tại các khu công nghiệp

Trong xây dựng và triển khai các cơ chế, chính sách đầu tư phát triển hạ tầng các khu công nghiệp, chúng ta cần đặc biệt quan tâm, đầu tư xây dựng các công trình văn hóa, phúc lợi; tạo môi trường lao động an toàn, văn minh, đáp ứng nhu cầu sinh hoạt, làm việc cho đội ngũ công nhân, người lao động.

Doanh nghiệp cần chú trọng nâng cao phúc lợi sau đại dịch

Doanh nghiệp 365

Doanh nghiệp cần chú trọng nâng cao phúc lợi sau đại dịch

Có 69% nhân viên, người lao động (NLĐ) tại Việt Nam tham gia khảo sát mới đây cho biết, họ đề cao sức khỏe, đời sống cá nhân và phúc lợi cao hơn sự nghiệp so với trước khi xảy ra đại dịch.

Văn hóa doanh nghiệp được định hình bởi văn hóa của "ông chủ"

Doanh nghiệp 365

Văn hóa doanh nghiệp được định hình bởi văn hóa của "ông chủ"

Trong bài thuyết trình của mình tại chương trình Directors Talk số 5 với chủ đề Văn hóa Hội đồng quản trị - kim chỉ nam để phát triển văn hóa doanh nghiệp bền vững, TS. Giản Tư Trung cho rằng, văn hóa doanh nghiệp được định hình bởi văn hóa của "ông chủ". Hiểu một cách đơn giản là cách sống, cách làm người của chủ doanh nghiệp. Điều này được thể hiện rõ ràng khi nhà lãnh đạo "phải đưa ra những quyết định sống còn một cách nhân văn".