Tại hội thảo “Nghiên cứu Biến đổi Khí hậu và Môi trường” do World Vision Việt Nam và Công ty Khoa học Tự nhiên (HUSCO) đồng tổ chức (10/6), các chuyên gia và đại diện nhiều tổ chức đã thảo luận sâu về tác động ngày càng rõ nét của biến đổi khí hậu đến sức khỏe và an toàn nghề nghiệp, đặc biệt trong các lĩnh vực lao động ngoài trời như: Nông nghiệp, xây dựng, giao thông...

Không chỉ là mối lo về môi trường, biến đổi khí hậu đang từng bước trở thành một nguy cơ nghề nghiệp mới, âm thầm nhưng ngày càng rõ nét.

Nhiều sáng kiến thiết thực nhằm tăng khả năng thích ứng khí hậu cho người lao động được các đại biểu đưa ra. Ảnh: ĐVCC

Tăng rủi ro bệnh nghề nghiệp từ khí hậu cực đoan

Tại hội thảo, các chuyên gia đến từ HUSCO nhấn mạnh: Nhiệt độ trung bình toàn cầu tăng đã kéo theo nhiều hệ lụy đối với sức khỏe con người, trong đó người lao động là nhóm chịu ảnh hưởng trực tiếp và nghiêm trọng nhất.

Ở những khu vực như miền Trung hay Tây Bắc, mùa hè kéo dài với các đợt nắng nóng trên 40 độ C đang gây nguy cơ say nắng, kiệt sức, thậm chí tử vong khi lao động ngoài trời. Không chỉ vậy, bão lũ, lở đất, sạt lở bờ sông, xâm nhập mặn làm giảm chất lượng nguồn nước và thực phẩm, tác động lâu dài đến sức khỏe người dân, đặc biệt là nông dân, công nhân xây dựng và ngư dân.

Các nghiên cứu do HUSCO công bố tại hội thảo cũng cho thấy mối liên hệ giữa thay đổi thời tiết và gia tăng các bệnh không lây nhiễm, như: Huyết áp cao, bệnh tim mạch do thay đổi nhiệt độ đột ngột. Tình trạng ô nhiễm không khí sau lũ lụt hoặc cháy rừng cũng khiến tỷ lệ mắc bệnh về hô hấp tăng nhanh trong nhóm lao động chân tay.

PGS.TS. Trần Ngọc Anh, Giám đốc HUSCO cho biết, biến đổi khí hậu tác động lâu dài đến sức khỏe người dân, đặc biệt là nông dân, công nhân xây dựng và ngư dân. Ảnh: ĐVCC

Những nơi làm việc rủi ro cao giữa thiên nhiên biến động

Một trong những nội dung gây chú ý tại hội thảo là khảo sát của World Vision tại bốn huyện có điều kiện khí hậu khắc nghiệt. Khảo sát cho thấy 75% người lao động trong nông nghiệp và xây dựng không được đào tạo kỹ năng ứng phó với thiên tai và hơn một nửa không có thiết bị bảo hộ phù hợp với điều kiện thời tiết cực đoan.

Trong nhóm được khảo sát, một số nông dân chia sẻ việc thường xuyên lội ruộng trong mưa bão hoặc nắng gắt khiến họ mắc bệnh ngoài da, viêm khớp, và giảm năng suất lao động nghiêm trọng. “Trước đây chỉ mưa thì nghỉ, giờ thì vừa mưa vừa làm, vì sợ trễ vụ nhưng làm xong thì người lả đi, ho sốt cả tuần,” một người dân huyện Tủa Chùa (Điện Biên) chia sẻ.

Trước thực trạng đáng báo động, các tổ chức như HUSCO và World Vision đưa ra nhiều sáng kiến thiết thực nhằm tăng khả năng thích ứng khí hậu cho người lao động.

Hệ thống cảnh báo sớm GOODEYE – giải pháp công nghệ do HUSCO phát triển – là một ví dụ điển hình. Đây là hệ thống tích hợp cảm biến, dữ liệu thời gian thực và bản đồ nguy cơ, cung cấp thông tin cảnh báo sớm về thời tiết cực đoan cho cộng đồng, giúp người lao động chủ động hơn trong lên kế hoạch làm việc, di chuyển và phòng tránh rủi ro.

Ngoài ra, HUSCO còn thúc đẩy các chương trình đào tạo cộng đồng về kỹ năng phản ứng nhanh trong bối cảnh thiên tai. Các mô hình “làng thông minh khí hậu” như CSV (Climate Smart Village) được đánh giá cao nhờ khả năng tự tổ chức sản xuất phù hợp với dự báo khí hậu, kết hợp cây trồng chịu hạn, xây dựng khu trú ẩn an toàn và áp dụng năng lượng tái tạo quy mô nhỏ.

Nhiều ý kiến đề xuất lồng ghép yếu tố khí hậu vào các chính sách an toàn nghề nghiệp và chương trình mục tiêu quốc gia về y tế – lao động. Ảnh minh họa AI.

Không còn là vấn đề môi trường

Biến đổi khí hậu không thể xem là vấn đề môi trường thuần túy nữa, mà phải được tích hợp vào toàn bộ chính sách bảo vệ người lao động, từ quy định về giờ làm việc trong điều kiện nắng nóng, đến trang bị bảo hộ phù hợp và giám sát y tế thường xuyên tại cơ sở.

Bên cạnh đó, đại diện HUSCO cũng kêu gọi thiết lập cơ chế ba bên – nghiên cứu – quản lý – cộng đồng, nhằm rút ngắn khoảng cách giữa phát hiện khoa học và hành động chính sách, bảo đảm mỗi phát hiện đều được ứng dụng để cải thiện điều kiện sống và làm việc thực tế.

Không chỉ dừng lại ở những lời kêu gọi, hội thảo cũng đã mở ra triển vọng hợp tác giữa HUSCO, World Vision, các đại sứ quán và trường đại học quốc tế, tạo nền tảng cho mạng lưới hành động khí hậu dựa vào bằng chứng khoa học.

Từ phòng thí nghiệm đến cánh đồng, từ bản làng đến công trường, hành trình bảo vệ sức khỏe và an toàn người lao động trong thời đại khí hậu cực đoan là một con đường dài – nhưng đã có những bước đi đầu tiên đầy triển vọng.

Xem thêm video đang được quan tâm:

Biến đổi khí hậu ở đồng bằng Sông Cửu Long: “Thích ứng” là chìa khóa để tồn tại Sạt lở chỉ là một trong số các loại hình thiên tai, không chỉ “nuốt” đất đai nhà cửa, mà còn đẩy người dân vào ...

Biến đổi khí hậu ảnh hưởng tới sức khỏe và an toàn của người lao động thế nào? Theo Tổ chức Lao động quốc tế (ILO), hơn 70% lực lượng lao động toàn cầu phải đối mặt với những rủi ro liên quan ...

Đảm bảo an toàn và sức khỏe lao động trong bối cảnh biến đổi khí hậu Biến đổi khí hậu là mối đe dọa hiện hữu đối với an toàn của người lao động trên khắp khu vực châu Á - ...