Biến đổi khí hậu và những hệ lụy nhãn tiền đối với sức khỏe người lao động

Biến đổi khí hậu không chỉ tác động mạnh mẽ đến môi trường và kinh tế mà còn để lại hậu quả nặng nề cho sức khỏe con người, đặc biệt là các nhóm dễ bị tổn thương.

Theo Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), biến đổi khí hậu có thể khiến 250.000 người tử vong mỗi năm từ năm 2030 đến 2050, do các vấn đề sức khỏe như suy dinh dưỡng, sốt rét, và tiêu chảy gia tăng. Đây không chỉ là những con số thống kê mà còn là những cảnh báo rõ ràng về mối đe dọa toàn cầu, đòi hỏi các quốc gia phải hành động ngay để ngăn chặn tình trạng này.

Khí hậu thay đổi, kéo theo các hiện tượng thời tiết cực đoan như bão, lũ lụt, hạn hán, và nước biển dâng cao, khiến môi trường sống của con người trở nên khắc nghiệt. Tại Việt Nam, tình trạng bão lụt ngày càng diễn biến phức tạp với trung bình 6-7 cơn bão mỗi năm, gây thiệt hại lớn cho hệ thống cơ sở hạ tầng y tế.

PGS.TS. Nguyễn Thị Liên Hương, Thứ trưởng Bộ Y tế. Ảnh: moh

Cơn bão Yagi gần đây đã khiến gần 1.700 cơ sở y tế bị ảnh hưởng nặng nề, với thiệt hại ước tính lên tới 12 triệu USD. Những cơn bão như vậy không chỉ đe dọa tính mạng của người dân mà còn gây ra nhiều vấn đề sức khỏe cộng đồng như bệnh lây nhiễm và tổn thương tinh thần kéo dài.

Các đối tượng dễ bị tổn thương nhất trước biến đổi khí hậu bao gồm trẻ em, phụ nữ, người cao tuổi và những cộng đồng thiệt thòi. Khi nhiệt độ tăng cao, nguy cơ mắc các bệnh như đột quỵ, đau tim, và viêm đường hô hấp gia tăng rõ rệt, đe dọa sức khỏe và cả tính mạng của hàng triệu người. Các bệnh liên quan đến khí hậu như sốt xuất huyết, sốt rét, và tiêu chảy đang lan rộng, gây thêm áp lực cho hệ thống y tế vốn đã quá tải.

Nhận thức rõ thách thức này, Bộ Y tế Việt Nam đã triển khai các kế hoạch hành động nhằm đối phó với biến đổi khí hậu. Trong đó, kế hoạch hành động của ngành y tế giai đoạn 2019–2030, tầm nhìn đến năm 2050 đã bao gồm các biện pháp thích ứng và giảm thiểu ảnh hưởng khí hậu.

Việt Nam cũng đang tích cực xây dựng hệ thống y tế công bằng, ít phát thải các-bon, đồng thời thúc đẩy mô hình bệnh viện xanh và các thực hành vệ sinh bền vững.

Tại Hội nghị Khoa học Quốc tế về Biến đổi khí hậu, Sức khỏe và Hệ thống y tế xanh Châu Á -Thái Bình Dương lần thứ 6 (ngày 30/10/2024 tại Tp. Hải Phòng), PGS.TS. Nguyễn Thị Liên Hương, Thứ trưởng Bộ Y tế cho biết: “Chúng tôi đang tập trung vào chuyển đổi số và công nghệ thông tin, thí điểm mô hình bệnh viện Xanh-Sạch-Đẹp và giảm thiểu rác thải nhựa cùng với mô hình tập hợp các hoạt động thực hành dựa trên bằng chứng để cung cấp nước sạch, vệ sinh sạch sẽ và thực hành vệ sinh tốt một cách bền vững trong nhiều bối cảnh khác nhau".

Thứ trưởng Bộ Y tế khẳng định, những mô hình này thích ứng với biến đổi khí hậu và phù hợp với những vùng thường xuyên xảy ra hạn hán, xâm nhập mặn, bão và lũ lụt...

Biến đổi khí hậu ảnh hưởng đến hệ tim mạch. Ảnh minh họa.

Trước đó, năm 2023, Việt Nam gia nhập Liên minh Hành động Thay đổi về Khí hậu và Sức khỏe (ATACH) với cam kết phát triển hệ thống y tế có khả năng chống chịu khí hậu và phát thải carbon thấp. Các chiến lược này bao gồm giảm thiểu phát thải, ứng dụng công nghệ số, và xây dựng các bệnh viện với tiêu chuẩn xanh-sạch-đẹp nhằm bảo vệ sức khỏe người dân ngay trong bối cảnh khí hậu đang biến động.

Với chủ đề “Chuyển đổi Hệ thống y tế Châu Á hướng đến Hệ thống y tế Công bằng, phát thải Các-bon thấp, và Thích ứng Bền vững với Biến đổi Khí hậu”, Khoa học Quốc tế về Biến đổi khí hậu, Sức khỏe và Hệ thống y tế xanh Châu Á -Thái Bình Dương năm nay nhấn mạnh vai trò của ngành Y tế trong công cuộc chống biến đổi khí hậu.

Đây là diễn đàn quốc tế quan trọng, thu hút sự tham gia của nhiều nhà lãnh đạo y tế khu vực, các chuyên gia đầu ngành và các đại diện của tổ chức quốc tế nhằm tìm ra giải pháp thích ứng với khí hậu, bảo vệ sức khỏe cộng đồng.

Hội nghị lần này kéo dài từ ngày 30/10 đến ngày 1/11/2024, bao gồm ba phiên toàn thể và mười hai phiên thảo luận song song, tập trung vào các chủ đề công bằng và khả năng phục hồi của hệ thống y tế.

Biến đổi khí hậu là cuộc khủng hoảng toàn cầu, đòi hỏi sự hợp tác và cam kết của tất cả các quốc gia. Các đại biểu kỳ vọng hội nghị sẽ là động lực thúc đẩy các phong trào hành động khí hậu trong ngành y tế khắp Châu Á, hướng đến một tương lai bền vững, giảm thiểu carbon và thích ứng tốt hơn với biến đổi khí hậu.

Hành động không chỉ giúp bảo vệ môi trường mà còn bảo vệ sức khỏe và sự sống của hàng triệu người, đặc biệt là những người dễ bị tổn thương nhất. Việc thúc đẩy các hệ thống y tế xanh và bền vững, cùng với những giải pháp thích ứng khí hậu, là con đường duy nhất để chúng ta ứng phó hiệu quả với thách thức này.

Nguồn: ILO

Mời xem thêm video:

Biến đổi khí hậu ở đồng bằng Sông Cửu Long: “Thích ứng” là chìa khóa để tồn tại Sạt lở chỉ là một trong số các loại hình thiên tai, không chỉ “nuốt” đất đai nhà cửa, mà còn đẩy người dân vào ...

Biến đổi khí hậu ảnh hưởng tới sức khỏe và an toàn của người lao động thế nào? Theo Tổ chức Lao động quốc tế (ILO), hơn 70% lực lượng lao động toàn cầu phải đối mặt với những rủi ro liên quan ...

Đảm bảo an toàn và sức khỏe lao động trong bối cảnh biến đổi khí hậu Biến đổi khí hậu là mối đe dọa hiện hữu đối với an toàn của người lao động trên khắp khu vực châu Á - ...