5 câu hỏi giúp phát hiện sớm trầm cảm
| Công nhân trầm cảm: Những nỗi buồn không tên phía sau ca làm việc |
 |
| Trầm cảm là một rối loạn tâm thần được ghi nhận trong y khoa, với tỷ lệ hồi phục gần như tuyệt đối nếu phát hiện sớm. Ảnh minh họa: NHS |
Bạn mệt mỏi, nhưng giấc ngủ chỉ là những mảnh vỡ.
Bạn nở nụ cười, nhưng lòng trống rỗng như một căn phòng bỏ hoang.
Bạn đến nơi làm việc, nhưng ngọn lửa đam mê đã lụi tàn.
Đây không chỉ là một ngày tồi tệ. Đây có thể là dấu hiệu đầu tiên của trầm cảm – một kẻ thù vô hình, không chọn giới tính, tuổi tác, hay địa vị. Nó len lỏi vào cuộc sống của công nhân, giám đốc, nghệ sĩ, hay bất kỳ ai đã quá lâu không lắng nghe tiếng nói nội tâm.
Hôm nay, tôi mời bạn dừng lại – chỉ vài phút – để đối diện với chính mình qua một bài kiểm tra năm câu hỏi. Đây không phải để gán nhãn hay phán xét. Đây là cách để bạn nhìn rõ bản thân, để biết rằng bạn không hề đơn độc, và để thắp lại ánh sáng trong tâm hồn.
Bài kiểm tra 5 câu hỏi: Ánh đèn soi rọi bóng tối
Dựa trên công cụ sàng lọc trầm cảm PHQ-2 và PHQ-9, được Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) khuyến nghị:
Hãy hít thở sâu. Nhắm mắt lại một giây. Trả lời những câu hỏi dưới đây với tất cả sự chân thành - không vì ai khác, chỉ vì chính bạn.
1. Trong hai tuần qua, bạn có thường xuyên cảm thấy buồn bã, chán nản hoặc tuyệt vọng không?
Nếu cảm giác này xuất hiện hơn bốn ngày mỗi tuần, hãy chú ý. Đây là dấu hiệu cốt lõi của trầm cảm, như một vết nứt nhỏ trên bức tường tâm hồn, dễ bị bỏ qua nhưng có thể lan rộng nếu không được chăm sóc.
2. Bạn có mất hứng thú với công việc, sở thích, hay những điều từng khiến bạn hạnh phúc không?
Trầm cảm không chỉ là nỗi buồn. Nó là sự đứt gãy kết nối với niềm vui, như thể thế giới bỗng mất đi màu sắc. Nếu bạn gật đầu, hãy ghi nhớ: đây là dấu hiệu cần được quan tâm.
3. Giấc ngủ của bạn thế nào? Ngủ không đủ? Thức dậy giữa đêm? Hay ngủ quá nhiều mà vẫn kiệt sức?
Rối loạn giấc ngủ là tiếng chuông cảnh báo sớm nhất. Khi cơ thể và tâm trí không đồng điệu, giấc ngủ trở thành chiến trường của những cơn mộng mị hoặc sự trống rỗng.
4. Bạn có từng cảm thấy mình vô dụng, tự trách bản thân, hay nghĩ rằng “giá như mình không tồn tại”?
Đây là tín hiệu đỏ. Nếu bạn từng có suy nghĩ này, dù chỉ một lần, hãy hành động ngay. Trầm cảm ở mức độ nặng không phải là thứ bạn phải đối mặt một mình.
5. Bạn có gặp khó khăn trong việc tập trung, ra quyết định, hay ghi nhớ những điều đơn giản không?
Trầm cảm không chỉ cướp đi cảm xúc. Nó làm mờ đi trí óc, khiến những công việc quen thuộc trở nên nặng nề như leo núi.
Đọc kết quả: Bạn đang ở đâu trong hành trình?
Nếu bạn trả lời “Có” cho từ hai câu hỏi trở lên, và tình trạng kéo dài hơn hai tuần, bạn có nguy cơ cao mắc trầm cảm mức độ nhẹ đến trung bình. Nếu câu số 4 khiến bạn gật đầu, dù chỉ một lần, hãy coi đây là hồi chuông khẩn cấp. Hãy tìm đến bác sĩ tâm thần hoặc chuyên gia tâm lý ngay lập tức.
Tại sao bài kiểm tra này quan trọng?
Trầm cảm không phải là “yếu đuối” hay “nghĩ linh tinh”. Nó là một rối loạn tâm thần thực sự, được ghi nhận trong y khoa, với tỷ lệ hồi phục gần như tuyệt đối nếu phát hiện sớm. Với liệu pháp tâm lý, thuốc chống trầm cảm thế hệ mới, và những thay đổi nhỏ trong lối sống – như chăm sóc giấc ngủ, dinh dưỡng, vận động, và kết nối xã hội – bạn có thể lấy lại ánh sáng của chính mình.
4 bước hành động ngay hôm nay
Chia sẻ với người bạn tin tưởng: Không cần phải nói hay, chỉ cần nói thật. Một cuộc trò chuyện có thể là ánh sáng đầu tiên trong bóng tối.
Tìm đến chuyên gia: Bác sĩ tâm thần hay nhà tâm lý không ở đây để phán xét. Họ là người đồng hành, giúp bạn tìm lại chính mình.
Viết nhật ký cảm xúc: Mỗi tối, dành năm phút ghi lại những gì bạn cảm nhận. Đó là cách bạn lắng nghe chính mình – điều chúng ta thường quên làm.
Tập thở sâu: Ba phút mỗi ngày, hít vào, thở ra, như một cách trở về với bản thân. “Thở là trở về”, như một triết lý giản dị nhưng mạnh mẽ.
Bạn xứng đáng sống một cuộc đời đáng sống
Trầm cảm không chọn người. Nó không quan tâm bạn là ai, làm gì, hay sở hữu bao nhiêu. Nhưng bạn có quyền chọn cách đối diện với nó. Hôm nay, hãy lưu bài kiểm tra này. Gửi nó cho một người bạn. Một chia sẻ nhỏ có thể thắp sáng một tâm hồn đang cần được giúp đỡ.
Hãy hành động. Không phải vì ai khác, mà vì bạn – một tâm hồn duy nhất, xứng đáng được yêu thương và chữa lành.
Tin cùng chuyên mục
Sống an toàn 16:34 | Thứ sáu, 20/06/2025
Cồn sát trùng giả - “Bóng ma” giữa đời thường, lỗ hổng quản lý?
Một người đàn ông khỏe mạnh, không nghiện rượu, chỉ ngậm cồn để giảm đau răng, đã phải nhập viện trong tình trạng hôn mê, suy hô hấp nặng và tổn thương não không thể hồi phục. Những chai cồn được mua tại nhà thuốc - nơi lẽ ra đáng tin cậy, lại là sản phẩm chứa methanol độc hại, được nguỵ trang dưới cái tên “Ethanol 70 độ”. Khi lòng tham đánh đổi bằng tính mạng con người, xã hội cần một hồi chuông cảnh tỉnh mạnh mẽ hơn bao giờ hết.
Tin nổi bật cuocsongantoan
Sống an toàn 16:34 | 20/06/2025
Cồn sát trùng giả - “Bóng ma” giữa đời thường, lỗ hổng quản lý?
Sống an toàn 15:12 | 12/06/2025
Tắm đêm không chỉ là thói quen "vô hại", người lao động thận trọng
Sống an toàn 10:01 | 12/06/2025
Biến đổi khí hậu – hiểm họa mới cho sức khỏe và an toàn nghề nghiệp
Doanh nghiệp an toàn 14:32 | 10/06/2025
Thắp lửa an toàn – Giữ nhịp đường ray
Đọc thêm
Khỏe – Đẹp 20:13 | Thứ sáu, 13/06/2025
Bộ Y tế khuyến cáo phòng chống dịch bệnh trong mùa mưa bão
Theo Trung tâm Dự báo Khí tượng Thủy văn Quốc gia, từ đêm 13/6 đến ngày 23/6, các khu vực Bắc Bộ, Bắc và Trung Trung Bộ, Nam Trung Bộ, Tây Nguyên và Nam Bộ sẽ có nhiều đợt mưa rào và dông rải rác, kèm theo nguy cơ mưa lớn cục bộ và nắng nóng diện rộng. Bộ Y tế vừa có khuyến cáo quan trọng về công tác phòng chống dịch bệnh trong và sau mưa bão.
Khỏe – Đẹp 16:54 | Thứ sáu, 13/06/2025
Những rủi ro tiềm ẩn khi sử dụng ô tô trong thời tiết nắng nóng
Mùa hè với những đợt nắng nóng gay gắt đã và đang là thử thách lớn đối với sức khỏe người dân, trong đó có những người thường xuyên sử dụng ô tô. Chiếc xe vốn mang lại sự tiện lợi, an toàn trên đường phố, nhưng lại ẩn chứa nhiều rủi ro nghiêm trọng nếu sử dụng không đúng cách trong điều kiện thời tiết khắc nghiệt.
Khỏe – Đẹp 16:11 | Thứ năm, 12/06/2025
Nỗi sợ mang tên “nghỉ hè”: Khi mùa vui trở thành mùa nguy hiểm
Mùa hè luôn được các em nhỏ mong chờ. Bởi đó là thời gian các em được nghỉ ngơi, vui chơi thỏa thích sau một năm học căng thẳng. Tuy nhiên, phía sau những niềm vui ấy lại tiềm ẩn vô vàn nguy hiểm mà nhiều bậc phụ huynh chưa thật sự lường trước.
Khỏe – Đẹp 07:00 | Thứ bảy, 07/06/2025
Cách phân biệt kiệt sức, sốc nhiệt và đột quỵ do nắng nóng để tránh tử vong
Dưới tác động của nắng nóng kéo dài và gay gắt, nhiều người lao động dễ bị kiệt sức do nóng, sốc nhiệt và đột quỵ do nắng, gây nguy hiểm đến tính mạng nếu không xử trí kịp thời. Mỗi trạng thái có nguyên nhân, triệu chứng và mức độ nguy hiểm khác nhau, nên việc nhận biết chính xác và sơ cứu đúng cách là rất quan trọng.
Khỏe – Đẹp 14:41 | Thứ sáu, 06/06/2025
Người lao động ngoài trời cẩn thận với nguy cơ sốc nhiệt, kiệt sức và các biến chứng khác
Đầu mùa Hè năm nay, chứng kiến những ngày nắng nóng kỷ lục, nhiệt độ ngoài trời tại nhiều khu vực như Hà Nội đã vượt ngưỡng 39-40 độ C, tạo ra điều kiện làm việc ngoài trời gần như "đổ lửa". Trong hoàn cảnh này, hàng triệu người lao động, từ công nhân xây dựng đến lao động tự do, đang phải đối mặt với những rủi ro sức khỏe nghiêm trọng, thậm chí nguy hiểm tính mạng nếu không được bảo vệ đúng mức.
Khỏe – Đẹp 09:03 | Thứ sáu, 06/06/2025
Chuyên gia “giải mã” vụ bé trai hôn mê nguy kịch do ngộ độc khí trong ô tô
Một bé trai khỏe mạnh đột ngột hôn mê sâu sau hơn một giờ ngồi trong ô tô kín. Các chuyên gia đã "giải mã" nguyên nhân: ngộ độc khí styrene từ chai hóa chất để quên trong xe. Vụ việc không chỉ là tai nạn đơn lẻ mà còn là lời cảnh báo về mối nguy hiểm hóa chất rình rập ngay trong không gian tưởng chừng an toàn nhất – khoang xe.
Khỏe – Đẹp 18:40 | Thứ hai, 02/06/2025
Bệnh tâm thần phân liệt ở vị thành niên: Nhận diện sớm, can thiệp kịp thời, hòa nhập tốt
Trong bối cảnh sức khỏe tâm thần của trẻ em và thanh thiếu niên ngày càng trở thành vấn đề toàn cầu, Việt Nam cũng không nằm ngoài xu thế này với những thách thức không nhỏ. Đặc biệt, bệnh tâm thần phân liệt ở vị thành niên đang gia tăng về số lượng và độ phức tạp, đòi hỏi sự quan tâm, đầu tư nghiêm túc từ ngành y tế, gia đình và xã hội.
Khỏe – Đẹp 10:45 | Thứ bảy, 31/05/2025
Bệnh sởi bùng phát trở lại: Đã đến lúc bảo vệ con em công nhân bằng tiêm chủng đầy đủ
Tại nhiều khu công nghiệp, trẻ em là con của công nhân lao động đang đứng trước nguy cơ bị bỏ sót trong các chương trình tiêm chủng định kỳ – khi nhiều người lao động bận rộn, ít quan tâm đến các hoạt động phòng ngừa bệnh dịch; hệ thống y tế cơ sở chưa theo kịp nhu cầu và niềm tin vào vắc-xin có dấu hiệu suy giảm sau đại dịch.
Khỏe – Đẹp 15:35 | Thứ sáu, 30/05/2025
Thủy đậu: Tử thần rình rập ngay cả người trẻ khỏe
Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới Trung ương vừa tiếp nhận hai ca thủy đậu biến chứng nặng. Cả hai đều là nam giới trẻ, trước đó hoàn toàn khỏe mạnh, không có bệnh nền, nhập viện kịp thời nhưng vẫn nhanh chóng rơi vào tình trạng nguy kịch, tiên lượng xấu.
Khỏe – Đẹp 14:11 | Thứ sáu, 30/05/2025
Quảng Bình: Phát hiện 5.000 sản phẩm thuốc kém chất lượng, tác hại nghiêm trọng đến sức khỏe thế nào?
Thuốc giả, thuốc kém chất lượng, thuốc không rõ nguồn gốc là những sản phẩm có nhiều tác hại nghiêm trọng, đe dọa trực tiếp đến sức khỏe, tính mạng của con người khi không may sử dụng.
Khỏe – Đẹp 15:30 | Thứ năm, 29/05/2025
Cảnh báo nguy cơ trẻ nhỏ đuối nước ngay tại gia đình
Mới đây, Trung tâm Nhi khoa - Bệnh viện Bạch Mai vừa tiếp nhận và xử trí một bé gái 19 tháng tuổi bị đuối nước do ngã vào xô đựng nước thải điều hòa ở đầu hồi nhà. Đây chính là lời cảnh báo với các bậc phụ huynh trong những tháng nghỉ hè của trẻ.
Khỏe – Đẹp 09:08 | Thứ năm, 29/05/2025
Sốt xuất huyết bước vào mùa cao điểm, nguy cơ tử vong nếu không điều trị kịp thời
Nước ta đang bước vào mùa cao điểm của dịch sốt xuất huyết, căn bệnh truyền nhiễm nguy hiểm có thể gây tử vong nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời. Bộ Y tế cảnh báo: dịch bệnh có nguy cơ bùng phát và diễn biến phức tạp nếu người dân lơ là, chủ quan và không chủ động phòng chống.
Khỏe – Đẹp 20:29 | Thứ tư, 28/05/2025
"Suýt mất chân, mất mạng" vì nghề tôm
Ngành nuôi trồng thủy sản tiềm ẩn nhiều hiểm họa đối với người lao động. Không chỉ là những tai nạn nghề nghiệp lớn như điện giật, chết đuối, mà ngay cả một vết thương nhỏ cũng có thể trở thành "án tử" đầy nghiệt ngã.
Khỏe – Đẹp 11:07 | Thứ tư, 28/05/2025
COVID-19 trở lại dịp kỳ nghỉ hè: Cảnh giác nhưng không hoang mang
Trong bối cảnh mùa hè đang tới gần, cùng với sự gia tăng mạnh mẽ nhu cầu du lịch, đi lại và tham gia các hoạt động vui chơi, giải trí, các chuyên gia cảnh báo nguy cơ lây truyền bệnh COVID-19 tại Việt Nam có thể gia tăng trong thời gian tới. Mặc dù các biến thể mới của virus SARS-CoV-2 không được ghi nhận là gây triệu chứng nghiêm trọng hơn, nhưng tình hình vẫn cần được theo dõi chặt chẽ và ứng phó chủ động để bảo vệ sức khỏe cộng đồng.
Khỏe – Đẹp 14:13 | Thứ ba, 27/05/2025
Ngộ độc khí CO – “Sát thủ vô hình” trong môi trường lao động: Lời cảnh báo sau thảm kịch ở Đồng Nai
Hằng năm, chúng ta vẫn ghi nhận hàng chục ca tử vong và hàng trăm trường hợp phải nhập viện do ngộ độc CO, đây thực sự là một vấn đề sức khỏe cộng đồng nghiêm trọng. Vụ việc thương tâm khiến hai công nhân tử vong và ba người nguy kịch nghi do ngộ độc khí Carbon Monoxide (CO) tại nhà máy gạch men ở Đồng Nai ngày 25/5 một lần nữa gióng lên hồi chuông cảnh báo về mức độ nguy hiểm của "sát thủ thầm lặng" này, đặc biệt trong các môi trường lao động đặc thù.
Khỏe – Đẹp 10:06 | Thứ ba, 27/05/2025
Viêm da tiếp xúc do Sứa biển: Cách nhận biết và sơ cứu đúng cách
Mùa du lịch biển đang đến gần, kéo theo nguy cơ tăng cao các tai nạn do tiếp xúc với sinh vật biển, đặc biệt là sứa. Mới đây, Khoa Da liễu – Bệnh viện Nhi Trung ương đã tiếp nhận và điều trị cho bé gái N.P.L (10 tuổi) bị viêm da nặng do tiếp xúc với sứa khi đang tắm biển. Đây là lời cảnh tỉnh quan trọng cho các bậc phụ huynh về việc bảo vệ trẻ nhỏ trong mùa hè.
Sống an toàn 14:14 | Thứ năm, 22/05/2025
Cảnh báo: Hàn the trong chả và những hậu quả khó lường với sức khỏe
Khi sử dụng chả có chứa hàn the, cơ thể con người sẽ phải đối mặt với nhiều nguy cơ về sức khỏe, từ cấp tính đến mãn tính, thậm chí gây tử vong. Vì vậy, các cơ sở sản xuất, kinh doanh sử dụng hàn the trong chế biến thực phẩm sẽ bị xử phạt nghiêm khắc theo quy định của pháp luật.
Khỏe – Đẹp 08:43 | Thứ sáu, 16/05/2025
Cảnh báo: Biến thể XBB.1.16 tiếp tục lây lan, số ca COVID-19 tăng nhẹ tại TP Hồ Chí Minh
Thái Lan vừa trải qua đợt bùng phát COVID-19 mới do biến thể phụ XBB.1.16 của Omicron, với hơn 14.000 ca/tuần tại Bangkok. Tại Việt Nam, dịch đã trở thành bệnh lưu hành nhưng ghi nhận tăng nhẹ sau kỳ nghỉ lễ 30/4-1/5 tại TP Hồ Chí Minh.
Khỏe – Đẹp 15:29 | Thứ ba, 13/05/2025
Đeo găng tay rộng, công nhân trẻ đứt lìa ngón tay
Vụ tai nạn lao động nghiêm trọng vừa xảy ra với anh N.V.D, 22 tuổi, tại một xưởng cơ khí là hồi chuông cảnh báo mạnh mẽ về sự chủ quan, lơ là trong công tác an toàn lao động. Trong lúc vận hành máy cắt dọc, do sử dụng găng tay bảo hộ quá rộng, anh D. đã bị cuốn tay vào trục quay, dẫn đến hậu quả đau lòng: đứt lìa đốt xa ngón trỏ tay trái.
Khỏe – Đẹp 09:47 | Thứ sáu, 09/05/2025
Nỗi lo thực phẩm giả ngày càng tăng, Bộ Y tế tăng cường chỉ đạo và xử lý vi phạm
Vấn nạn thực phẩm giả đang ngày càng diễn biến phức tạp, gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe cộng đồng và đe dọa an toàn thực phẩm. Bộ Y tế cùng các cơ quan chức năng đã và đang nỗ lực triển khai các biện pháp kiểm tra, kiểm soát và xử lý mạnh tay đối với tình trạng này.
Có thể bạn quan tâm
Chuyên trang của tạp chí Lao động và công đoàn
Phụ trách Ban Biên tập: Lê Cao Thắng
Phó Tổng biên tập: Lâm Chí Công
Địa chỉ: Số 1A Yết Kiêu, phường Trần Hưng Đạo, quận Hoàn Kiếm, Thành phố Hà Nội.
