Thứ năm 29/05/2025 05:06

Công nhân trầm cảm: Những nỗi buồn không tên phía sau ca làm việc

Trên chuyến xe tan ca muộn hay trong góc xưởng còn vương mùi dầu mỡ, có những câu chuyện buồn không nói thành lời, những gánh nặng tinh thần ẩn mình sau vẻ ngoài mệt mỏi. Trầm cảm, căn bệnh tưởng chừng xa lạ, chỉ dành cho những ai có cuộc sống "phức tạp" lại đang hiện hữu, len lỏi vào cuộc sống của cả những người lao động chân tay vất vả…
Trầm cảm hậu kỳ nghỉ: Khắc phục thế nào?

Một buổi tối sau ca làm...

Tôi gặp anh – một công nhân đứng tuổi – khi xưởng đã lặng lẽ sau tiếng máy. Ai cũng vội vã thay đồ về nhà, riêng anh đứng chần chừ trước tủ đồ. Trên tay anh là chiếc điện thoại cũ, viền vỡ. Khi tôi gặng hỏi, anh buông một câu rất khẽ, như nói với chính mình:

“Tôi không hiểu con bé nhà tôi nữa… Về đến nhà là nó đóng cửa. Không nói gì. Học hành bỏ bê. Có hôm tôi quát, nó bật khóc rồi nhịn ăn ba ngày.”

Giọng anh lạc đi. Một tiếng thở dài rơi giữa không gian loãng tan mùi dầu máy. Anh không biết, và cũng chưa từng được ai nói cho biết: có thể con gái anh đang bị trầm cảm.

Công nhân trầm cảm: Những nỗi buồn không tên phía sau ca làm việc
Hình minh họa: AI

“Không đói, không khát, không muốn nói chuyện với ai”

Tôi nhớ đến một người bạn – là công nhân may ca đêm. Chị nói, có hôm về nhà chỉ muốn nằm im, không thiết tha gì. Nhưng vẫn phải tươi cười, nấu ăn, làm mẹ như thể chẳng có chuyện gì. Chị bảo, chắc mình yếu lòng.

Tôi không nghĩ vậy.

Không phải chị yếu lòng. Chị chỉ mệt – mệt đến mức không cảm thấy nổi cơn đói. Và rất có thể, như hàng nghìn người lao động khác, chị đang sống cùng trầm cảm mà không biết.

Có những nỗi đau không thể nhìn thấy bằng mắt

Trầm cảm, đặc biệt ở người lao động phổ thông, những người vốn phải gồng gánh cả áp lực kinh tế lẫn trách nhiệm gia đình thường bị bỏ qua, xem nhẹ, hoặc hiểu sai. Ở một quốc gia nơi khái niệm “cố gắng” là giá trị văn hóa, thì sự buông xuôi lại bị gán là yếu đuối, là “không chịu vượt khó”.

Và vì thế, hàng triệu người như anh, như chị… âm thầm chịu đựng, hoặc trách chính mình, hoặc không hiểu nổi người thân của mình.

Họ không sai. Họ chỉ chưa hiểu. Chưa hiểu rằng trầm cảm là một bệnh lý phức tạp, với những biểu hiện khó nắm bắt, và việc đối diện với nó đòi hỏi kiến thức, sự kiên nhẫn và một cách tiếp cận đúng đắn.

Công nhân trầm cảm: Những nỗi buồn không tên phía sau ca làm việc
Cuốn sách "Hãy nói rằng con cần mẹ". Ảnh: Anbooks.

Giữa mê cung của sự bất lực và thiếu thông tin ấy, có một ánh sáng nhỏ được thắp lên. Đó là cuốn sách “Hãy nói rằng con cần mẹ – Cẩm nang đồng hành với người thân bị trầm cảm” của PGS.TS Nguyễn Phương Hoa. Không phải là những lý thuyết khô khan, cuốn sách này được viết lại từ hành trình đồng hành cùng con bị trầm cảm của chính tác giả – một người mẹ từng trải qua những ngày sống thật với nước mắt, bất lực, và rồi tìm thấy hy vọng.

Công nhân trầm cảm: Những nỗi buồn không tên phía sau ca làm việc
PGS.TS Nguyễn Phương Hoa tại buổi giao lưu với độc giả. Ảnh: TGCC.
Cuốn sách không chỉ dành cho người có con bị trầm cảm. Nó dành cho bất kỳ ai đang sống với người trầm cảm: người bạn đời, đồng nghiệp, hay chính bản thân bạn - những người từng nghĩ “cố lên là đủ”.

Với hơn 400 trang, cuốn sách là sự kết hợp nhuần nhuyễn giữa khoa học và đời sống, giúp mỗi người đọc, ở vai trò khác nhau có thể soi chiếu chính mình, và trang bị một chiếc la bàn tinh thần để không lạc lối khi đồng hành với người bệnh.

Những con số giật mình về trầm cảm

Trầm cảm không còn là vấn đề của riêng ai. Theo Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), trung bình cứ mỗi 20 người trên thế giới thì có một người bị bệnh trầm cảm (chiếm 5% dân số toàn cầu). Hiện có khoảng 300 triệu người được chẩn đoán mắc bệnh này và con số này không ngừng tăng lên, đặc biệt là sau đại dịch Covid-19 từ năm 2020.

Tại Việt Nam, theo báo cáo của Bộ Y Tế, tỷ lệ người được chẩn đoán trầm cảm dao động từ 3,1 – 6% dân số tùy theo vùng miền, thường cao hơn ở các thành phố lớn. Đặc biệt, trầm cảm ở trẻ vị thành niên và thanh niên đang ngày càng trở thành một vấn đề sức khỏe nghiêm trọng, khiến nhiều gia đình rơi vào cảm giác hoang mang, bất lực.

Tuy nhiên, con số đáng báo động hơn nằm ở khả năng tiếp cận điều trị. Ngay cả ở những quốc gia phát triển như Mỹ, tỷ lệ bệnh nhân trầm cảm được chữa trị hiệu quả vẫn khá thấp (chỉ trên dưới 1/3).

Ở Việt Nam, dù chưa có số liệu nghiên cứu chính xác, nhưng tỷ lệ này được dự đoán là thấp hơn nhiều. Sự thiếu hiểu biết và những ngộ nhận về bệnh trầm cảm đã hạn chế khả năng tiếp cận đầy đủ và đúng đắn về kiến thức, đồng thời giới hạn người bệnh tiếp cận hệ thống trợ giúp y tế.

Điều này kéo theo hệ quả nghiêm trọng: suy giảm chất lượng sống, tăng tỷ lệ gây hại. Một nghiên cứu của Bệnh viện Bạch Mai công bố năm 2017 cho thấy tỷ lệ tử vong do trầm cảm tại Việt Nam là 40.000 người/năm, cao gấp 4 lần so với tai nạn giao thông.

Mạng xã hội có liên quan thế nào đến bệnh trầm cảm Mạng xã hội có liên quan thế nào đến bệnh trầm cảm

Theo ước tính, khoảng 4 tỷ người trên khắp thế giới sử dụng mạng xã hội như Facebook, Twitter và Instagram. Thực trạng này đã ...

Nghiên cứu rối loạn trầm cảm sau sinh và thông điệp nhân văn Nghiên cứu rối loạn trầm cảm sau sinh và thông điệp nhân văn

Nhóm nữ bác sĩ ở Quảng Trị đã có nghiên cứu nhằm cung cấp cái nhìn khách quan và chính xác về vấn đề trầm ...

Tin cùng chuyên mục

"Suýt mất chân, mất mạng" vì nghề tôm

Khỏe – Đẹp

"Suýt mất chân, mất mạng" vì nghề tôm

Ngành nuôi trồng thủy sản tiềm ẩn nhiều hiểm họa đối với người lao động. Không chỉ là những tai nạn nghề nghiệp lớn như điện giật, chết đuối, mà ngay cả một vết thương nhỏ cũng có thể trở thành "án tử" đầy nghiệt ngã.

COVID-19 trở lại dịp kỳ nghỉ hè: Cảnh giác nhưng không hoang mang

Khỏe – Đẹp

COVID-19 trở lại dịp kỳ nghỉ hè: Cảnh giác nhưng không hoang mang

Trong bối cảnh mùa hè đang tới gần, cùng với sự gia tăng mạnh mẽ nhu cầu du lịch, đi lại và tham gia các hoạt động vui chơi, giải trí, các chuyên gia cảnh báo nguy cơ lây truyền bệnh COVID-19 tại Việt Nam có thể gia tăng trong thời gian tới. Mặc dù các biến thể mới của virus SARS-CoV-2 không được ghi nhận là gây triệu chứng nghiêm trọng hơn, nhưng tình hình vẫn cần được theo dõi chặt chẽ và ứng phó chủ động để bảo vệ sức khỏe cộng đồng.

Ngộ độc khí CO – “Sát thủ vô hình” trong môi trường lao động: Lời cảnh báo sau thảm kịch ở Đồng Nai

Khỏe – Đẹp

Ngộ độc khí CO – “Sát thủ vô hình” trong môi trường lao động: Lời cảnh báo sau thảm kịch ở Đồng Nai

Hằng năm, chúng ta vẫn ghi nhận hàng chục ca tử vong và hàng trăm trường hợp phải nhập viện do ngộ độc CO, đây thực sự là một vấn đề sức khỏe cộng đồng nghiêm trọng. Vụ việc thương tâm khiến hai công nhân tử vong và ba người nguy kịch nghi do ngộ độc khí Carbon Monoxide (CO) tại nhà máy gạch men ở Đồng Nai ngày 25/5 một lần nữa gióng lên hồi chuông cảnh báo về mức độ nguy hiểm của "sát thủ thầm lặng" này, đặc biệt trong các môi trường lao động đặc thù.

Viêm da tiếp xúc do Sứa biển: Cách nhận biết và sơ cứu đúng cách

Khỏe – Đẹp

Viêm da tiếp xúc do Sứa biển: Cách nhận biết và sơ cứu đúng cách

Mùa du lịch biển đang đến gần, kéo theo nguy cơ tăng cao các tai nạn do tiếp xúc với sinh vật biển, đặc biệt là sứa. Mới đây, Khoa Da liễu – Bệnh viện Nhi Trung ương đã tiếp nhận và điều trị cho bé gái N.P.L (10 tuổi) bị viêm da nặng do tiếp xúc với sứa khi đang tắm biển. Đây là lời cảnh tỉnh quan trọng cho các bậc phụ huynh về việc bảo vệ trẻ nhỏ trong mùa hè.

Đọc thêm

Cảnh báo: Hàn the trong chả và những hậu quả khó lường với sức khỏe

Sống an toàn

Cảnh báo: Hàn the trong chả và những hậu quả khó lường với sức khỏe

Khi sử dụng chả có chứa hàn the, cơ thể con người sẽ phải đối mặt với nhiều nguy cơ về sức khỏe, từ cấp tính đến mãn tính, thậm chí gây tử vong. Vì vậy, các cơ sở sản xuất, kinh doanh sử dụng hàn the trong chế biến thực phẩm sẽ bị xử phạt nghiêm khắc theo quy định của pháp luật.

Cảnh báo: Biến thể XBB.1.16 tiếp tục lây lan, số ca COVID-19 tăng nhẹ tại TP Hồ Chí Minh

Khỏe – Đẹp

Cảnh báo: Biến thể XBB.1.16 tiếp tục lây lan, số ca COVID-19 tăng nhẹ tại TP Hồ Chí Minh

Thái Lan vừa trải qua đợt bùng phát COVID-19 mới do biến thể phụ XBB.1.16 của Omicron, với hơn 14.000 ca/tuần tại Bangkok. Tại Việt Nam, dịch đã trở thành bệnh lưu hành nhưng ghi nhận tăng nhẹ sau kỳ nghỉ lễ 30/4-1/5 tại TP Hồ Chí Minh.

Đeo găng tay rộng, công nhân trẻ đứt lìa ngón tay

Khỏe – Đẹp

Đeo găng tay rộng, công nhân trẻ đứt lìa ngón tay

Vụ tai nạn lao động nghiêm trọng vừa xảy ra với anh N.V.D, 22 tuổi, tại một xưởng cơ khí là hồi chuông cảnh báo mạnh mẽ về sự chủ quan, lơ là trong công tác an toàn lao động. Trong lúc vận hành máy cắt dọc, do sử dụng găng tay bảo hộ quá rộng, anh D. đã bị cuốn tay vào trục quay, dẫn đến hậu quả đau lòng: đứt lìa đốt xa ngón trỏ tay trái.

Nỗi lo thực phẩm giả ngày càng tăng, Bộ Y tế tăng cường chỉ đạo và xử lý vi phạm

Khỏe – Đẹp

Nỗi lo thực phẩm giả ngày càng tăng, Bộ Y tế tăng cường chỉ đạo và xử lý vi phạm

Vấn nạn thực phẩm giả đang ngày càng diễn biến phức tạp, gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe cộng đồng và đe dọa an toàn thực phẩm. Bộ Y tế cùng các cơ quan chức năng đã và đang nỗ lực triển khai các biện pháp kiểm tra, kiểm soát và xử lý mạnh tay đối với tình trạng này.

Lòng se điếu - Thách thức thị trường và nguy cơ với sức khỏe con người

Khỏe – Đẹp

Lòng se điếu - Thách thức thị trường và nguy cơ với sức khỏe con người

Lòng se điếu, hay còn gọi là phèo hai da, đã trở thành hiện tượng ẩm thực tại Việt Nam, được săn lùng nhờ hương vị độc đáo và giá trị khan hiếm. Tuy nhiên, những tranh cãi về dinh dưỡng, độ hiếm thực sự và nguy cơ hàng giả đang đặt ra nhiều thách thức cho người tiêu dùng.

Bổ gan, giải độc sau kỳ nghỉ: Người lao động cần hiểu đúng để tránh nguy hiểm

Khỏe – Đẹp

Bổ gan, giải độc sau kỳ nghỉ: Người lao động cần hiểu đúng để tránh nguy hiểm

Sau kỳ nghỉ lễ 30/4-1/5, nhiều người lo lắng gan bị quá tải do ăn uống thiếu kiểm soát, đặc biệt là lạm dụng rượu bia. Nhu cầu “bổ gan”, “giải độc” tăng cao, nhưng việc tự ý sử dụng các sản phẩm này mà thiếu hiểu biết đúng đắn có thể gây nguy hiểm thay vì bảo vệ sức khỏe.

Thận trọng với thực phẩm chức năng: Cách nhận diện và tránh hàng giả, kém chất lượng

Khỏe – Đẹp

Thận trọng với thực phẩm chức năng: Cách nhận diện và tránh hàng giả, kém chất lượng

Trong năm 2025, tình trạng bắt giữ các vụ thực phẩm chức năng giả diễn ra với quy mô lớn và liên tiếp được các cơ quan chức năng triệt phá, gây ra sự hoang mang trong dư luận và người tiêu dùng. Các vụ án sản xuất, buôn bán thực phẩm chức năng giả không chỉ ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe người dân mà còn làm dấy lên lo ngại về sự an toàn của thị trường thực phẩm bảo vệ sức khỏe.

Xem diễu binh 30/4: Chuyên gia mách “bí quyết” đảm bảo an toàn sức khỏe giữa nắng nóng

Sống an toàn

Xem diễu binh 30/4: Chuyên gia mách “bí quyết” đảm bảo an toàn sức khỏe giữa nắng nóng

Ngày 30/4/2025, TP.HCM sẽ tổ chức lễ diễu binh kỷ niệm 50 năm Ngày Giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước. Đây là sự kiện trọng đại thu hút đông đảo người dân tham gia, đồng thời cũng đặt ra yêu cầu cao về bảo đảm an toàn và sức khỏe cho mọi người trong điều kiện thời tiết nắng nóng đặc trưng của mùa này.

Thuốc giả: Mối đe dọa đa tầng đối với sức khỏe, kinh tế và niềm tin xã hội

Khỏe – Đẹp

Thuốc giả: Mối đe dọa đa tầng đối với sức khỏe, kinh tế và niềm tin xã hội

Thuốc giả đang ngày càng trở thành mối đe dọa nghiêm trọng đối với sức khỏe cộng đồng, nền kinh tế và niềm tin xã hội. Các loại thuốc giả, với hàm lượng hoạt chất thấp hoặc không đúng như công bố, không chỉ gây nguy hiểm trực tiếp cho người dùng mà còn làm suy yếu hệ thống y tế và ngành dược. Đây là vấn đề không thể coi thường và đòi hỏi sự vào cuộc mạnh mẽ từ các cơ quan chức năng, ngành y tế và cộng đồng để bảo vệ sức khỏe và niềm tin xã hội.

Sữa giả tràn lan, sức khỏe cộng đồng bị đe dọa - Chuyên gia cảnh báo gì?

Khỏe – Đẹp

Sữa giả tràn lan, sức khỏe cộng đồng bị đe dọa - Chuyên gia cảnh báo gì?

Sữa giả đang trở thành nỗi ám ảnh với người tiêu dùng Việt, khi các chuyên gia liên tục cảnh báo về những nguy cơ tiềm ẩn đối với sức khỏe. Vụ "Hacofood" như giọt nước tràn ly, đẩy người dân vào vòng xoáy hoang mang, mất phương hướng giữa "ma trận" sản phẩm.

Bé gái 13 tuổi uống 30 viên Paracetamol tự tử: Cảnh báo về mặt tối của loại thuốc quen thuộc

Khỏe – Đẹp

Bé gái 13 tuổi uống 30 viên Paracetamol tự tử: Cảnh báo về mặt tối của loại thuốc quen thuộc

Một nữ sinh 13 tuổi ở Nghệ An vừa phải nhập viện trong tình trạng nguy kịch sau khi uống liền 30 viên Paracetamol 500mg để tự tử. Vụ việc đau lòng này không chỉ gióng lên hồi chuông báo động về sức khỏe tâm thần ở trẻ vị thành niên, mà còn là lời cảnh tỉnh nghiêm khắc về sự chủ quan trong sử dụng loại thuốc tưởng chừng vô hại, vốn có mặt ở hầu hết mọi gia đình: Paracetamol.

Bảo vệ sức khỏe khi giao mùa xuân - hạ: Cẩm nang tăng đề kháng từ chuyên gia

Khỏe – Đẹp

Bảo vệ sức khỏe khi giao mùa xuân - hạ: Cẩm nang tăng đề kháng từ chuyên gia

Giao mùa xuân - hè là thời điểm cơ thể dễ bị ảnh hưởng bởi sự thay đổi nhiệt độ, độ ẩm và các tác nhân dị ứng. Hệ miễn dịch suy giảm có thể làm tăng nguy cơ mắc bệnh hô hấp, dị ứng và nhiễm khuẩn. Vậy làm thế nào để chủ động tăng sức đề kháng, bảo vệ sức khỏe hiệu quả trong giai đoạn này?

Làm thế nào để vượt qua khủng hoảng khi nghỉ hưu sớm?

Khỏe – Đẹp

Làm thế nào để vượt qua khủng hoảng khi nghỉ hưu sớm?

Nghỉ hưu sớm theo chính sách tinh giản biên chế giúp người lao động có thêm thời gian chăm lo sức khỏe và gia đình. Tuy nhiên, không ít người rơi vào khủng hoảng tâm lý vì mất mục tiêu sống, thu nhập giảm và cảm giác bị bỏ rơi. Làm sao để vượt qua giai đoạn chuyển tiếp đầy nhạy cảm này?

Nghỉ theo chế độ 178: Khi niềm vui tinh gọn bộ máy đi kèm nỗi lo sức khỏe tinh thần

Khỏe – Đẹp

Nghỉ theo chế độ 178: Khi niềm vui tinh gọn bộ máy đi kèm nỗi lo sức khỏe tinh thần

Nghị định 178/2024/NĐ-CP quy định chi tiết về chính sách đối với cán bộ, công chức, viên chức trong bối cảnh sắp xếp tổ chức bộ máy, bao gồm chính sách đối với người nghỉ hưu trước tuổi, cán bộ được kéo dài thời gian công tác, nghỉ thôi việc... Mặc dù được hưởng ứng và được xem như một chính sách nhân văn trong công cuộc tinh gọn bộ máy, sắp xếp lại nguồn nhân lực, Nghị định 178 cũng có thể gây ra những tác động tâm lý lớn, làm thay đổi cuộc sống của người lao động. Đặc biệt với những đối tượng thuộc diện bị động, bắt buộc phải tinh giản, có thể có những ảnh hưởng đến sức khỏe tinh thần nếu không có sự chuẩn bị kỹ càng.

Cách phân biệt phát ban do sởi và phát ban thông thường

Khỏe – Đẹp

Cách phân biệt phát ban do sởi và phát ban thông thường

Thống kê của Bộ Y tế cho biết, từ đầu năm 2025 đến nay, cả nước ghi nhận khoảng 40.000 trường hợp nghi sởi, 5 trường hợp tử vong liên quan đến sởi. Theo các chuyên gia, bệnh sởi tại Việt Nam trong thời gian tới còn có nguy cơ tiếp tục gia tăng, bùng phát. Vì vậy, việc tìm hiểu kỹ về bệnh sởi là điều rất cần thiết, để phòng và chăm sóc, điều trị hiệu quả.

Bé hai tuổi ở Cao Bằng tử vong nghi do sởi và nguy cơ dịch bùng phát trên toàn quốc

Khỏe – Đẹp

Bé hai tuổi ở Cao Bằng tử vong nghi do sởi và nguy cơ dịch bùng phát trên toàn quốc

Một bé trai hai tuổi ở Cao Bằng tử vong nghi do sởi, gióng lên hồi chuông báo động về tình trạng dịch bệnh tái bùng phát tại các vùng khó khăn, nơi tỷ lệ tiêm chủng còn thấp và khả năng tiếp cận y tế hạn chế. Trên cả nước số ca mắc sởi đang tăng đột biến, nhiều biến chứng nghiêm trọng và nguy cơ bùng phát trên diện rộng. Nguyên nhân nằm ở đâu? Và làm thế nào để ngăn chặn đại dịch này trước khi quá muộn?

Câu chuyện của bé trai 8 tuổi và bệnh lý phổi hiếm gặp sau cú ngã

Khỏe – Đẹp

Câu chuyện của bé trai 8 tuổi và bệnh lý phổi hiếm gặp sau cú ngã

Một cú ngã tưởng chừng vô hại trong giờ ra chơi đã giúp phát hiện một bệnh lý nghiêm trọng và hiếm gặp ở trẻ em. Trường hợp của cháu N.G.B, một bé trai 8 tuổi ở Hà Nội mắc u nang bì trung thất, đang là lời cảnh báo quan trọng đối với các bậc phụ huynh về việc không chủ quan trước những dấu hiệu bất thường, dù là nhỏ nhất.

Bệnh lý Glôcôm ở người dùng thuốc chống đông máu: Nguy cơ mù lòa và cảnh báo từ chuyên gia

Khỏe – Đẹp

Bệnh lý Glôcôm ở người dùng thuốc chống đông máu: Nguy cơ mù lòa và cảnh báo từ chuyên gia

Bệnh Glôcôm, căn bệnh gây mù lòa đứng thứ hai trên toàn cầu, hiện đang là một mối nguy hiểm đe dọa thị lực của hàng triệu người, trong đó có không ít bệnh nhân sử dụng thuốc chống đông máu.

Vì sao công nhân dễ mắc bệnh dạ dày?

Khỏe – Đẹp

Vì sao công nhân dễ mắc bệnh dạ dày?

Theo các chuyên gia, có nhiều nguyên nhân dẫn đến tình trạng bệnh lý dạ dày, tiêu hóa ở công nhân, đặc biệt là nhóm nữ công nhân, như: tăng ca, ăn uống không khoa học, áp lực cuộc sống...

Liên tiếp các ca ngộ độc nấm nhập viện, thậm chí tử vong

Khỏe – Đẹp

Liên tiếp các ca ngộ độc nấm nhập viện, thậm chí tử vong

Vừa qua, Trung tâm Chống độc, Bệnh viện Bạch Mai đã liên tục tiếp nhận và điều trị cho các ca bệnh ngộ độc nấm. Đáng báo động, có 2 bệnh nhân đã tử vong do ăn nấm tự hái trên rừng. Sự việc này gióng lên hồi chuông cảnh báo về sự nguy hiểm tiềm ẩn từ nấm hoang dại và tầm quan trọng của việc nhận biết nấm độc.