Thực trạng đáng báo động và sự ra đời của một mô hình thiết yếu

Bạo lực đối với phụ nữ vẫn còn là một vấn đề nhức nhối và phổ biến ở Việt Nam. Theo Điều tra quốc gia năm 2019, có đến 62,9% phụ nữ từ 15-64 tuổi từng trải qua ít nhất một trong các hình thức bạo lực trong đời.

Đáng báo động hơn, có tới 31,6% phụ nữ đã trải qua bạo lực chỉ trong 12 tháng trước thời điểm điều tra. Dù ở mức độ nghiêm trọng như vậy, hơn 90% người bị bạo lực không tìm kiếm sự trợ giúp từ các dịch vụ công và nhiều người chưa từng chia sẻ câu chuyện của mình với bất kỳ ai.

Thực tế này cho thấy một nhu cầu cấp thiết về các dịch vụ hỗ trợ dễ tiếp cận, bảo mật và đáng tin cậy. Mô hình Ngôi nhà Ánh Dương tại An Giang ra đời chính là để giải quyết khoảng trống đó. Nằm ở khu vực Đồng bằng sông Cửu Long, nơi sinh sống của nhiều cộng đồng dân tộc Khmer, Chăm, Hoa..., An Giang đối mặt với thách thức trong việc cung cấp dịch vụ cho người dân ở vùng sâu, vùng xa.

Trưởng Đại diện Quỹ Dân số Liên Hợp Quốc Matt Jackson phát biểu tại Lễ khánh thành Ngôi nhà Ánh Dương An Giang.

Ngôi nhà Ánh Dương sẽ cung cấp các dịch vụ thiết yếu tại một điểm duy nhất, bao gồm: chăm sóc y tế, tư vấn tâm lý, dịch vụ xã hội, pháp lý và tư pháp, bảo vệ của công an và nơi tạm lánh khẩn cấp. Mô hình này đảm bảo người bị bạo lực nhận được hỗ trợ kịp thời, chất lượng và được điều phối liên ngành mà không phải đi qua nhiều đơn vị khác nhau, không phải kể lại câu chuyện đau lòng của mình nhiều lần.

Phát biểu tại lễ khai trương, ông Matt Jackson, Trưởng Đại diện Quỹ Dân số Liên Hợp Quốc (UNFPA) tại Việt Nam, cho biết: “Tại Việt Nam, cứ mỗi 3 người phụ nữ thì có gần 2 người từng phải trải qua một hình thức bạo lực nào đó trong đời, nhưng phần lớn không tìm kiếm sự trợ giúp. Điều này cần phải thay đổi. Ngôi nhà Ánh Dương tại An Giang là “địa chỉ tin cậy” cho những người bị bạo lực, nơi họ có thể tìm thấy sự an toàn, hỗ trợ cần thiết để xây dựng lại cuộc sống. Chúng tôi ghi nhận sự lãnh đạo của Ủy ban Nhân dân tỉnh An Giang và cảm ơn Chính phủ Australia đã giúp điều này trở thành hiện thực”.

Cam kết từ địa phương và tầm nhìn quốc gia

Ngôi nhà Ánh Dương An Giang được thành lập trong khuôn khổ “Dự án xóa bỏ bạo lực đối với phụ nữ và trẻ em tại Việt Nam do Bộ Ngoại giao và Thương mại (DFAT) Australia tài trợ giai đoạn 2021 - 2026”, thực hiện bởi UNFPA, với sự hỗ trợ của Bộ Nội vụ và phối hợp chặt chẽ với Sở Y tế tỉnh An Giang.

Ông Matt Jackson chính thức ra mắt và bàn giao Ngôi Nhà Ánh Dương tới An Giang.

Sự kiện này không chỉ có ý nghĩa với riêng An Giang mà còn thể hiện sự phối hợp chặt chẽ giữa chính quyền, các đối tác quốc tế và các nhà tài trợ. Bà Nguyễn Thị Minh Thúy, Phó Chủ tịch Ủy ban nhân dân tỉnh An Giang, đã nhấn mạnh cam kết của địa phương: “An Giang cam kết đảm bảo rằng mọi phụ nữ và trẻ em gái trong tỉnh đều có thể sống không sợ hãi và không bạo lực. Mô hình Ngôi Nhà Ánh Dương là một giải pháp thực tế và hiệu quả... Chúng tôi sẽ nỗ lực duy trì và củng cố mô hình này để Ngôi nhà Ánh Dương trở thành một phần bền vững trong hệ thống bảo trợ xã hội của tỉnh”.

Về phía cơ quan trung ương, bà Lương Thị Hải Anh, Phó Vụ trưởng Vụ Công tác Thanh niên và Bình đẳng giới, Bộ Nội vụ cũng cho biết: “Thực hiện Chương trình phòng ngừa và ứng phó với bạo lực trên cơ sở giới, Bộ Nội vụ đang phối hợp chặt chẽ với các tỉnh để nhân rộng mô hình OSSC trên toàn quốc nhằm chấm dứt bạo lực trên cơ sở giới. Trung tâm mới của An Giang cho thấy sự phối hợp chặt chẽ giữa chính quyền, đối tác từ Liên Hợp Quốc và nhà tài trợ có thể tạo ra khác biệt rõ rệt trong cuộc sống của người dân”.

Ngôi nhà Ánh Dương tại An Giang là một phần trong mạng lưới đang phát triển cùng các trung tâm đã vận hành tại Quảng Ninh, Thanh Hóa, Thành phố Hồ Chí Minh và Phú Thọ. Dự kiến, mô hình này sẽ tiếp tục được mở rộng trong những năm tới, hướng đến mục tiêu đảm bảo mọi người bị bạo lực trên khắp Việt Nam đều có thể tiếp cận dịch vụ hỗ trợ chất lượng cao và nhất quán.

Sự ra đời của Ngôi nhà Ánh Dương không chỉ là thêm một địa chỉ hỗ trợ, mà còn là minh chứng cho sự thay đổi trong tư duy và hành động trong công tác phòng chống bạo lực trên cơ sở giới. Việc tích hợp nhiều dịch vụ thiết yếu tại một điểm duy nhất giúp xóa bỏ những rào cản vô hình mà nạn nhân thường gặp phải, từ đó mở ra một con đường tìm kiếm sự giúp đỡ rõ ràng và an toàn hơn. Hy vọng rằng, từ thành công tại An Giang và các tỉnh thành khác, mô hình ý nghĩa này sẽ tiếp tục được nhân rộng, góp phần xây dựng một xã hội thực sự an toàn và bình đẳng cho mọi phụ nữ và trẻ em.