Dự án 8: Thay đổi “nếp nghĩ, cách làm” ở vùng khó

Dự án 8 “Thực hiện bình đẳng giới tại vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi” là một hợp phần quan trọng của Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi (được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt tại Quyết định số 1719/QĐ-TTg ngày 14/10/2022).

Dự án nhằm giải quyết những nguyên nhân sâu xa gây ra bất bình đẳng tại các vùng khó khăn nhất. Trọng tâm của dự án chính là việc thay đổi các định kiến giới và tập tục lạc hậu đã tồn tại lâu đời, ảnh hưởng trực tiếp đến sự phát triển của phụ nữ và trẻ em gái.

Các nhóm nội dung trọng tâm bao gồm: đẩy mạnh hoạt động tuyên truyền, vận động nhằm thay đổi “nếp nghĩ, cách làm”, xóa bỏ các định kiến giới thông qua các chiến dịch truyền thông và các tổ, nhóm tiên phong tại địa phương. Song song đó, một hợp phần quan trọng khác là xây dựng và nhân rộng các mô hình nâng cao quyền năng cho phụ nữ, tập trung vào hỗ trợ kinh tế, ứng dụng khoa học công nghệ, cũng như thí điểm các địa chỉ tin cậy để bảo vệ nạn nhân của bạo lực gia đình.

Đặc biệt, để đảm bảo tiếng nói và sự tham gia thực chất của phụ nữ, trẻ em, dự án đã triển khai mô hình Câu lạc bộ “Thủ lĩnh của sự thay đổi” trong các trường học. Đây chính là nơi trao quyền, bồi dưỡng cho thế hệ trẻ trở thành những người tiên phong lan tỏa thông điệp bình đẳng. Bên cạnh đó, các mô hình như “Địa chỉ tin cậy” tại cộng đồng được thiết lập nhằm hỗ trợ, bảo vệ kịp thời cho phụ nữ và trẻ em là nạn nhân của bạo lực.

Những nỗ lực này đã được minh chứng bằng những con số ấn tượng sau gần 5 năm triển khai (2021-2025). Theo Báo cáo tại Hội thảo tham vấn của Trung ương Hội Liên hiệp Phụ nữ Việt Nam ngày 31/5, dự án đã thành lập được 2.026 Câu lạc bộ “Thủ lĩnh của sự thay đổi”, hơn 10.300 Tổ truyền thông cộng đồng, và đặc biệt là 2.312 mô hình “Địa chỉ tin cậy” (vượt chỉ tiêu tới 231%).

Tuy nhiên, bên cạnh những thành công đã đạt được, bà Nguyễn Thị Minh Hương, Phó Chủ tịch Hội Liên hiệp Phụ nữ Việt Nam, thẳng thắn chia sẻ rằng phụ nữ, trẻ em vùng khó vẫn phải đối mặt với nhiều vấn đề dai dẳng như tảo hôn, bạo lực gia đình, mua bán người... Chính vì vậy, việc chuẩn bị kỹ lưỡng cho giai đoạn tiếp theo (2026-2030) là vô cùng cần thiết để những thay đổi tích cực này thực sự bền vững.

Những mô hình thực tế tại địa phương

Để những con số và mục tiêu trên không chỉ nằm trên giấy, các hoạt động thực tế đang được triển khai sôi nổi tại nhiều địa phương. Gần đây nhất, buổi trò chuyện ý nghĩa diễn ra sáng 19/6/2025 tại trường Phổ thông Dân tộc nội trú THCS huyện Kế Sách, Sóc Trăng là một ví dụ sinh động.

Tại đây, các em học sinh, phụ huynh và giáo viên đã có một buổi trò chuyện gần gũi với các chuyên gia. Thay vì lý thuyết, các diễn giả dùng chính những câu chuyện thực tế: từ tấm gương Giàng A Tủa coi giá sách là tài sản quý nhất, đến việc trò chuyện về tâm lý tuổi dậy thì, hay gợi ý cho phụ huynh cách đồng hành cùng con mà không áp đặt. Các kiến thức về phòng chống bạo lực giới được lồng ghép tự nhiên, dễ hiểu.

Các em học sinh hào hứng tham dự buổi giao lưu, trò chuyện cùng diễn giả.

Bà Phan Thị Xinh Hưởng, Chủ tịch Hội Liên hiệp Phụ nữ tỉnh Sóc Trăng, cho biết mô hình câu lạc bộ “Thủ lĩnh của sự thay đổi” tại tỉnh đã thu hút hơn 840 học sinh và giáo viên tham gia, vượt xa chỉ tiêu ban đầu.

Cũng trong khuôn khổ chương trình, Nhà xuất bản Phụ nữ Việt Nam đã trao tặng nhà trường một tủ sách trị giá 25 triệu đồng.

Nhà xuất bản Phụ nữ Việt Nam trao tặng tủ sách trị giá 25 triệu đồng cho thư viện trường Phổ thông Dân tộc nội trú THCS huyện Kế Sách.

Đón nhận món quà ý nghĩa này, thầy Kiêm Hươl, Hiệu trưởng nhà trường, đã chia sẻ: “Đây không chỉ đơn thuần là những cuốn sách, mà còn là những hành trang tri thức, những câu chuyện truyền cảm hứng, giúp các em học sinh đặc biệt là học sinh dân tộc thiểu số nhận diện rõ hơn các khuôn mẫu giới, định kiến giới đang tồn tại trong cộng đồng, từ đó hình thành tư duy tích cực và ý thức thay đổi vì một xã hội công bằng, văn minh hơn”.

Món quà này không chỉ có giá trị vật chất mà còn là một công cụ quan trọng, trao cho các em chìa khóa tri thức để tự mình mở ra những cánh cửa nhận thức mới.

Từ những hoạt động cụ thể và gần gũi như vậy, Dự án 8 đang từng bước giúp thay đổi “nếp nghĩ, cách làm”, mang đến những cơ hội tốt đẹp hơn cho phụ nữ và trẻ em ở những nơi còn nhiều gian khó.