Đồng thuận với đề xuất Công đoàn Việt Nam xây nhà ở xã hội cho công nhân

Chỉ có 1 dự án nhà ở xã hội (NƠXH) được cấp phép trong 3 tháng

Ngày 24/4/2023, tại buổi họp báo thường kỳ quý I/2023, Bộ Xây dựng cho biết, về công tác phát triển nhà ở xã hội (NƠXH), nhà ở công nhân, đến nay, trên địa bàn cả nước đã hoàn thành 307 dự án NƠXH khu vực đô thị, quy mô xây dựng khoảng 157.100 căn, với tổng diện tích hơn 7.950.000 m2.

Hiện nay, cả nước đang tiếp tục triển khai 418 dự án (bao gồm các dự án đang xây dựng và dự án đã được chấp thuận chủ trương đầu tư), với quy mô xây dựng khoảng 432.400 căn, với tổng diện tích khoảng 22.565.000 m2. Trong quý I/2023, cả nước chỉ có 01 dự án NƠXH với quy mô 300 căn hộ được cấp phép mới tại tỉnh Bình Định.

Dự án NƠXH dành cho công nhân lao động, người có thu nhập thấp. Ảnh minh hoạ

Ngoài ra, trong quý I/2023 cũng có 5 dự án với quy mô 1.908 căn đủ điều kiện bán nhà ở hình thành trong tương lai; có 4 dự án với quy mô 934 căn hộ đã hoàn thành xây dựng. Có 397 dự án đang triển khai xây dựng với quy mô 453.426 căn trong đó đang triển khai xây dựng 152 dự án với quy mô 153.426 căn; đang thực hiện thủ tục đầu tư 245 dự án với quy mô 300.000 căn…

Nhằm đẩy nhanh thực hiện Đề án “Đầu tư xây dựng ít nhất 1 triệu căn hộ nhà ở xã hội cho đối tượng thu nhập thấp, công nhân khu công nghiệp giai đoạn 2021-2030” theo Quyết định số 338/QĐ-TTg ngày 03/4/2023 của Thủ tướng Chính phủ, Bộ Xây dựng đã đề xuất các nhóm chính sách. Trong đó, Bộ Xây dựng đề xuất thí điểm quy định Tổng LĐLĐ Việt Nam được tham gia đầu tư xây dựng NƠXH cho đoàn viên công đoàn làm việc tại các khu công nghiệp mua, thuê, thuê mua.

Theo Bộ Xây dựng, Luật Nhà ở năm 2014 chưa có quy định cho phép Tổng LĐLĐ Việt Nam được tham gia đầu tư xây dựng NƠXH nói chung và nhà ở phục vụ cho công nhân khu công nghiệp nên thiếu cơ sở pháp lý để triển khai trên thực tế. Trong khi đó, một số tổ chức như Tổng LĐLĐ Việt Nam có nguồn lực tài chính, đã thực hiện đầu tư trực tiếp vào một số dự án nhà ở thuộc khu thiết chế của Công đoàn tại một số địa phương, có mong muốn tham gia làm chủ đầu tư dự án xây dựng nhà ở cho công nhân.

Cần có quy định giao Tổng LĐLĐ Việt Nam làm chủ đầu tư xây dựng NƠXH

Qua lấy ý kiến góp ý của Nhân dân, đề xuất đã nhận được sự đồng thuận về việc cần có quy định giao Tổng LĐLĐ Việt Nam làm chủ đầu tư xây dựng NƠXH cho đoàn viên công đoàn làm việc tại các khu công nghiệp. Nhiều chuyên gia cho rằng, quy định này là cấp thiết, phù hợp nhu cầu thực tiễn. Bởi trước đó, Tổng LĐLĐ Việt Nam đã cho triển khai thí điểm các dự án Khu thiết chế công đoàn tại một số tỉnh như Hà Nam và Tiền Giang. Các dự án đều đem lại hiệu quả, đáp ứng nhu cầu thiết yếu về nơi ăn, chốn ở của đoàn viên công đoàn tại các khu công nghiệp.

Qua triển khai thực tiễn cho thấy, Khu thiết chế công đoàn tỉnh Hà Nam (nằm tại Khu công nghiệp Đồng Văn II, thị xã Duy Tiên, tỉnh Hà Nam) gồm 5 khối nhà 5 tầng với 244 căn hộ cho thuê và công trình đa năng. Trong giai đoạn 1, toàn bộ số căn hộ lấp đầy 100% vì nhu cầu của đoàn viên, công nhân lao động rất lớn. Điều kiện sống của người lao động rất khang trang, tiện lợi với giá cho thuê phù hợp với thu nhập.

Trao đổi về giai đoạn 2 của Dự án xây dựng khu thiết chế công đoàn, đại diện Sở Xây dựng Hà Nam cho biết, hiện đã lựa chọn được nhà đầu tư và đang triển khai các bước chuẩn bị Dự án. Dự kiến, đến năm 2025 khi hoàn thiện sẽ cung cấp hơn 900 căn hộ cho công nhân lao động. Các công trình tiện ích công cộng phục vụ công nhân, người lao động như nhà trẻ, siêu thị, các công trình văn hoá, thể thao… cũng sẽ được đầu tư đồng bộ.

Cán bộ Ban Quản lý Dự án Thiết chế Công đoàn hỗ trợ người thuê nhà là đoàn viên công đoàn. Ảnh: HÀ VY

Đánh giá về hiệu quả đầu tư xây dựng Dự án, đại diện Sở Xây dựng Hà Nam cho rằng, việc đầu tư xây dựng các khu thiết chế công đoàn mang lại hiệu quả rất lớn về mặt xã hội, góp phần đảm bảo an sinh xã hội, nhu cầu về nhà ở có giá phù hợp với khả năng chi trả của công nhân, người lao động; ổn định chính trị, thúc đẩy phát triển công nghiệp.

Ngoài dự án Khu thiết chế công đoàn tỉnh Hà Nam, Tổng LĐLĐ Việt Nam cũng thúc đẩy triển khai xây dựng tại Tiền Giang, Bắc Giang, Thái Nguyên và một số địa phương khác. Thực tế các dự án này đã và đang phát huy tính hiệu quả, đáp ứng nhu cầu thực tiễn về an sinh cho hàng triệu công nhân…

Ý kiến của chuyên gia

Ông Lê Hoàng Châu - Chủ tịch Hiệp hội Bất động sản TP Hồ Chí Minh (HoREA) cho rằng: Quy định Tổng LĐLĐ Việt Nam và các và tổ chức trực thuộc bao gồm các LĐLĐ các địa phương cũng như công đoàn lao động các ngành được làm chủ đầu tư dự án xây dựng khu thiết chế công đoàn là hợp lý.

Điều 77 Dự thảo Luật Nhà ở cũng giới hạn phát triển NƠXH chỉ cho đoàn viên công đoàn, vậy những người công nhân, lao động vì một lý do nào đó chưa phải là đoàn viên công đoàn thì họ sẽ không được quyền mua NƠXH.

Như vậy, Luật đang bỏ sót một đối tượng công nhân, lao động chưa phải là đoàn viên công đoàn. Ngoài ra, Luật đang giới hạn đối tượng là đoàn viên công đoàn đang làm việc tại khu công nghiệp mới có quyền mua NƠXH còn đoàn viên công đoàn làm việc tại các cụm công nghiệp sẽ không được mua.

“Theo tôi, cần quy định mở rộng NƠXH tại khu thiết chế công đoàn để cho công nhân, lao động thuê. Không bó hẹp phải là đoàn viên công đoàn lao động tại các khu công nghiệp. Nên để chức năng cho thuê là hợp lý, bởi cơ bản công nhân làm việc trong các khu công nghiệp và trong các nhà máy chỉ làm việc đến độ tuổi 35… Ngoài ra, hiện nay theo quy định của Chính phủ thì các địa phương sau 15 năm hoạt động có thể chuyển đổi các khu công nghiệp thành khu đô thị, thương mại dịch vụ. Do vậy, nên quy định sau khi các khu công nghiệp chuyển đổi sang thành khu đô thị thì NƠXH tại các khu thiết chế công đoàn sẽ được phép bán cho công nhân, lao động và ưu tiên cho những người đang thuê tại đây”, Chủ tịch HoREA nêu quan điểm.

Ông Nguyễn Ngọc Sơn - Trưởng phòng Quản lý nhà và thị trường bất động sản (Sở Xây dựng Bắc Giang) cho rằng: “Tổng LĐLĐ Việt Nam là tổ chức chính trị - xã hội, là tổ chức đại diện và bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp, chính đáng của người lao động. Việc Tổng LĐLĐ Việt Nam tham gia xây dựng NƠXH là phù hợp, điều này không những góp phần giữ chân người lao động, mà còn nâng cao tính ổn định, hiệu quả sản xuất của doanh nghiệp, qua đó thúc đẩy sự phát triển kinh tế - xã hội địa phương”.

Hải Dương: Công nhân lay lắt chờ bồi thường sau tai nạn lao động Gần nửa năm sau vụ tai nạn lao động, anh Nguyễn Huy Hải – công nhân Công ty TNHH Hợp Sáng Technology (huyện Tứ Kỳ, ...

Nhiều nữ công nhân Công ty Haprosimex chưa được lĩnh tiền thai sản Sau khi nộp 10 tỷ đồng tiền nợ BHXH, Công ty CP Tập đoàn Haprosimex hứa ưu tiên giải quyết các trường hợp ốm đau, ...

Sở LĐ-TB&XH tỉnh Hải Dương yêu cầu sớm giải quyết chế độ cho công nhân bị TNLĐ Sau phản ánh của Tạp chí Lao động và Công đoàn về trường hợp công nhân bị tai nạn lao động nhưng chưa nhận được ...