Máy nghiền bất ngờ hoạt động

Ngay sau khi xảy ra vụ tai nạn lao động tại Công ty CP Xi măng và Khoáng sản Yên Bái, tối 22/4 UBND tỉnh Yên Bái thông tin nhanh về vụ việc, xác định nguyên nhân ban đầu do sự cố động cơ điện của máy nghiền.

Theo đó, thời điểm nhóm công nhân chui vào trong lò quay để sửa chữa thì “lò bất ngờ hoạt động” khiến 7 người tử vong, 3 người bị thương.

Còn theo lời kể của công nhân Nông Văn Tuân, người trực tiếp tham gia nhóm gồm 10 người sửa chữa máy nghiền thì nhóm này và bộ phận kỹ thuật giám sát việc cấp nguồn cho máy nghiền số 3 hoạt động là hai đơn vị riêng biệt.

BS. Trịnh Trung - Phó Trưởng khoa Chấn thương, Bệnh viện Đa khoa tỉnh Yên Bái (trái) báo cáo lãnh đạo Tổng LĐLĐ Việt Nam về tình hình hồi phục sau tai nạn của công nhân. Ảnh: ThC

Anh Tuân nói về quy trình sửa chữa: Buổi sáng sẽ thông báo cho trung tâm điều khiển biết lịch để ngắt điện máy, rồi nhóm công nhân mới vào bên trong máy để sửa chữa.

Điểm bật máy nghiền (trung tâm điều khiển) cách khu vực máy đang sửa chữa khoảng vài chục mét. Theo anh Tuân, thời điểm trước khi sửa chữa, trung tâm điều khiển đã biết và ngắt điện máy nghiền, nhưng anh không hiểu vì sao máy nghiền lại đột ngột chạy.

"Cầu dao thì nhóm em không được ngắt, có một đội khác ngắt cầu dao. Khi em ngã xuống, chỉ kịp hô to kêu cứu nhưng không có ai. Nghĩ đến 7 đồng nghiệp vẫn còn trong tháng máy, em cố gắng bật dậy, lết đến trung tâm điều khiển cách đó 20 mét để ngắt cầu dao. Nhưng khi tới phòng điều khiển, em không thấy ai. Hệ thống nút bấm, công tắc lại quá nhiều, em không biết nút nào là nút tắt máy, nên thấy nút nào ấn được thì ấn", anh Nông Văn Tuân nói và cho biết công việc thay tấm lát của máy nghiền không diễn ra thường xuyên, thường từ 5 đến 7 tháng mới phải thay một lần.

Anh Phạm Ngọc Long - một trong 3 công nhân bị thương cho biết, vì là công nhân sửa chữa, bảo dưỡng thiết bị nên nhóm đều không có thẻ vận hành. Trước khi 7 công nhân vào bên trong máy nghiền thì đã được thông báo tắt điện rồi.

Cần điều tra làm rõ việc thực hiện các quy trình an toàn

TS. Nguyễn Anh Thơ - Viện trưởng Viện Khoa học ATVSLĐ cho rằng, nguyên nhân của việc hệ thống máy đột ngột hoạt động trong khi có nhiều người đang sửa chữa sẽ được cơ quan cảnh sát điều tra xác minh làm rõ. Tuy nhiên, về nguyên tắc, bất kỳ một hệ thống công nghệ nào trong quá trình sửa chữa, bảo dưỡng, dù có con người hay không thì đều khó tự động hoạt động được và cần một quy trình rất nghiêm ngặt.

Vị chuyên gia không ngờ vụ tai nạn lao động đau lòng trên lại xảy ra trong thời điểm hiện tại, bởi ngành Xi măng đã chuyển đổi thiết bị công nghệ sản xuất ngang tầm với mức tiên tiến của thế giới, một số đạt trình độ hiện đại.

Nhà máy Xi măng (thuộc Công ty CP Xi măng và Khoáng sản Yên Bái). Ảnh: Hồng Nguyên

"Đây là vụ tai nạn đặc biệt nghiêm trọng, lặp lại những nguyên nhân của hàng chục năm trước đây trong ngành Sản xuất xi măng cũng như ngành chế biến và sản xuất vật liệu xây dựng. Sau này, nước ta đã ứng dụng những công nghệ sản xuất rất tiến bộ, đặc biệt là những quy trình, quy định pháp luật về an toàn, đưa ra những yêu cầu với những doanh nghiệp sản xuất ngành này. Chỉ cần tuân thủ đầy đủ, chắc chắn sẽ phòng ngừa được tai nạn" - TS Nguyễn Anh Thơ cho biết.

Qua theo dõi diễn biến của vụ việc từ cơ quan chức năng và báo chí, TS. Nguyễn Anh Thơ cho rằng, trong sự cố này, có rất nhiều điều cần lưu ý.

Một loạt các quy định tại Luật ATVSLĐ, Quy chuẩn kỹ thuật số 05/2012 của Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội về khai thác và chế biến đá, Quy chuẩn quốc gia số 06/2020 của Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội về ATVSLĐ trong không gian hạn chế đến các quy chuẩn, tiêu chuẩn về an toàn đều yêu cầu khi hệ thống vận hành phải tuân thủ rất nhiều quy định nghiêm ngặt. Đặc biệt, với một công việc trong "không gian hạn chế" thì bắt buộc người sử dụng lao động phải tập huấn, đào tạo, huấn luyện ATVSLĐ cho người lao động.

Người lao động “làm việc trong không gian hạn chế” là công việc có yêu cầu nghiêm ngặt về ATVSLĐ được quy định tại Thông tư số 06/2020/TT-BLĐTBXH ngày 20/8/2020 của Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội ban hành Danh mục công việc có yêu cầu nghiêm ngặt về ATVSLĐ. Đồng thời đây cũng là công việc bắt buộc tuân thủ Quy trình làm việc nghiêm ngặt theo QCVN 34:2018/BLĐTBXH - Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về an toàn lao động khi làm việc trong không gian hạn chế.

Người lao động phải nắm vững các phương án, có kỹ năng, hiểu quy trình một cách thuần thục. Bên cạnh đó, doanh nghiệp bắt buộc phải xây dựng phương án khẩn cấp, có cán bộ giám sát an toàn lao động đứng bên cạnh để khi xảy ra bất kỳ sự cố nào đều phải khắc phục, kiểm soát được ngay.

“Trong vụ việc này, cần điều tra làm rõ đơn vị này có thực hiện các quy trình đó hay không" - TS. Nguyễn Anh Thơ nhấn mạnh.

Công nghệ sản xuất xi măng ở Nhà máy xi măng thuộc Công ty CP Xi măng và Khoáng sản Yên Bái. Ảnh: Mạnh Cường

Bên cạnh kiểm tra quy trình, quy phạm làm việc an toàn thì cần xem xét công tác huấn luyện ATVSLĐ cho người lao động để họ nắm được các kỹ năng cần thiết hay chưa.

Theo quy định của pháp luật về huấn luyện ATVSLĐ, những lao động làm công việc yêu cầu như ngành Sản xuất xi măng phải được huấn luyện rất kỹ trước khi bắt đầu công việc và được huấn luyện định kỳ. Trước khi tiến hành công việc, họ phải được tập dượt.

Luật Giáo dục nghề nghiệp quy định, trước khi giao việc, người sử dụng lao động phải huấn luyện ATVSLĐ cho người lao động với thời gian ít nhất là 24 giờ theo quy định và định kỳ ít nhất 2 năm một lần phải được tập huấn lại hoặc tập huấn lại khi thay đổi công việc, dây chuyền, thiết bị, công nghệ. Thời gian tập huấn ATVSLĐ là bắt buộc và theo chương trình khung quy định của Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội.

Đối với công nhân trực tiếp làm việc phải có phương án làm việc an toàn cụ thể, trang bị phương tiện bảo vệ cá nhân, phương tiện, dụng cụ cứu hộ, cứu nạn trong các tình huống, sự cố khẩn cấp.

Doanh nghiệp cần bố trí hệ thống biển báo, thông tin, chỉ dẫn, cảnh báo về các yếu tố nguy hiểm, độc hại niêm yết, đặt ngay tại máy, thiết bị, khu vực làm việc để người lao động dễ thấy, dễ nhìn, dễ đọc và tuân thủ.

Ông Nguyễn Anh Thơ - Viện trưởng Viện Khoa học ATVSLĐ - Ảnh: Văn Quân

Bên cạnh đó, TS Nguyễn Anh Thơ lưu ý các quy trình đóng điện, khởi động lại hệ thống đều đã được quy định rõ trong các quy định của pháp luật.

Vị chuyên gia lưu ý, với vụ tai nạn lao động tại Công ty CP Xi măng và Khoáng sản Yên Bái, các đoàn điều tra cần đánh giá lại toàn bộ quy trình thực hiện việc bảo trì, bảo dưỡng có đúng quy định?

Qua vụ tai nạn lao động đặc biệt nghiêm trọng này, TS Nguyễn Anh Thơ cho biết, cần nhìn nhận rõ trách nhiệm của các cơ quan quản lý. Một doanh nghiệp hoạt động rất lâu năm, trong quá trình kiểm tra, thanh tra, các cơ quan chính quyền đến đánh giá, giám sát cũng đã phải kiểm soát về mặt hiệu quả hoạt động, ATVSLĐ. Để xảy ra sự cố này, cần nghiêm túc rút ra các bài học kinh nghiệm nhằm phòng ngừa không xảy ra những việc tương tự.

"Với một sự cố nghiêm trọng như kể trên thì dù thế nào trách nhiệm của doanh nghiệp, các cấp quản lý là rất lớn”, TS. Nguyễn Anh Thơ nhấn mạnh.

Để giảm thiểu những sự cố đau lòng tương tự như vụ việc vừa qua, TS. Nguyễn Anh Thơ cho biết, trước hết cần thực hiện nghiêm công tác huấn luyện ATVSLĐ đặc biệt chú trọng việc huấn luyện cho đối tượng quản lý, người làm công tác ATVSLĐ tại cơ sở về việc xây dựng quy trình, biện pháp làm việc an toàn.

Vụ 7 công nhân tử vong ở Yên Bái: Dấu hỏi về huấn luyện và an toàn vận hành Từ chi tiết một công nhân bị thương lết vào trung tâm điều khiển và loay hoay mất 30 phút mới tắt được nguồn điện ...

Vụ tai nạn lao động 7 công nhân tử vong: Khởi tố nhân viên cân băng liệu Cơ quan Cảnh sát điều tra Công an tỉnh Yên Bái đã khởi tố vụ án, khởi tố bị can, lệnh bắt bị can để ...

Vụ 7 công nhân tử vong: Đau thương người ở lại Các công nhân tử vong trong vụ tại nạn lao động tại Công ty CP Xi măng và Khoáng sản Yên Bái đều có hoàn ...