Một chuyến hái lan rừng

Gà vừa gáy là lúc anh Hồ Văn Tuýt (25 tuổi) ở thôn Xa Bai (xã Hướng Linh, huyện Hướng Hóa, tỉnh Quảng Trị) và người vợ trẻ mới cưới đã dậy chuẩn bị cơm nước cho chuyến đi lấy lan rừng của chồng.

Lát sau, hai anh Hồ Văn Mường, Hồ Văn Khăm đều trú trong thôn, cũng đến với lỉnh kỉnh bao tải, dao quắm, dây thừng, đinh, búa, đèn pin, lương thực và thứ không thể thiếu đó là rượu. “Phải có một ít hơi men để giữ ấm cho cơ thể, trong rừng rét lắm! Ngoài ra, rượu còn có nhiều công dụng khác, vào rừng sẽ rất cần”, anh Khăm vừa cười vừa nói.

Đỉnh Voi Mẹp, nơi nhóm hái lan rừng của anh Hồ Văn Tuýt tìm đến. Ảnh: NVCC.

Nhóm hái lan xác định địa điểm đến có nhiều phong lan nhất là đỉnh Voi Mẹp (có độ cao trên 1.700m so với mực nước biển). Đi gần một ngày dài, trời chập choạng tối, nhóm hái lan cũng đến nơi. Một chiếc bạt được căng lên, nhóm hái lan qua đêm rồi bật dậy khi trời vừa hửng sáng. Họ lần theo những cây cổ thụ đã được anh Tuýt đánh dấu có lan rừng từ trước.

Những chiếc đinh mười phân được đóng vào thân cây, trèo đến đâu thợ hái lan đóng đến đó. Leo lên được hơn mười mét, anh Tuýt hét lớn: “Lan Nghinh Xuân chúng mày ơi! May rồi, một giò to tướng luôn”. Cả nhóm nghe vậy mừng ra mặt. Từng thân phong an được hái và chuyển xuống bằng dây thừng. Lần này được 9 nhánh to, nhánh con thì chi chít. “Đây loại lan quý nhất, được gọi là lan Nghinh Xuân với lá dày, sóng to, nên giá thành rất cao”, anh Tuýt hể hả.

Cứ như thế, cả nhóm trèo hết cây này rồi cây khác để hái lan. Xong, từng thớ phong lan rừng được mọi người mang xuống khúc nước nông ở hồ thủy điện Rào Quán để "tắm rửa, hóa kiếp” cho chúng thành những nhành lan bắt mắt.

Đoàn trở về, người thân ai cũng mừng. “Các anh đi đường không có chuyện gì là may rồi. Cả đêm tôi ngủ không được, thấy trời mây đen dày đặc mà lo quá”, vợ anh Tuýt nói.

Một góc cánh rừng nguyên sinh, rất ít người đến nên thường có nhiều lan rừng. Ảnh: NVCC.

Nhiều người bỏ nghề vì nguy hiểm

Bên mâm rượu mừng công trong chuyến đi hái lan rừng lần này, anh Tuýt chia sẻ, làm cái nghề này cực lắm, nhiều người đã bỏ mạng. Mới đây nhất là trường hợp anh Hồ A Pua, người trong xã, đang leo cây thì bị rắn lục cắn ngã từ trên cao xuống. Vài ngày sau, dân bản mới tìm thấy thi thể anh bị dập nát dưới gốc cổ thụ.

“Anh Hồ Văn Khăm vừa rồi cũng suýt bỏ mạng vì đụng tổ ong vẽ. May nhờ có con suối gần đấy anh mới thoát được, nhưng cũng bị sốt mấy ngày do ong đốt, phải lên Trạm Y tế xã truyền dịch mấy ngày liền. Chúng tôi chắc cũng phải sớm từ giã nghề này thôi, chứ đi lắm cũng có ngày mất mạng”, anh Tuýt giãi bày.

Chị Hồ Phỉ Thảo, người thu mua lan rừng của người dân trên địa bàn xã Hướng Linh cho hay, những năm gần đây, nhiều người ở miền xuôi lên từng thôn, bản để hỏi mua lan rừng. Những giò lan rừng xấu cũng có giá từ 100 - 200 nghìn đồng, còn giò đẹp nhiều khi có giá vài triệu đồng trở lên. Nhiều gia đình trong xã có giò lan nào dù đẹp, dù xấu đều đem bán hết.

Anh Hồ Văn Tuýt vui mừng khi hái được chùm lan lớn. Ảnh: NVCC.

Cứ đến thời điểm mùa khô, nhiều thanh niên trong bản bắt đầu “cơm đùm, gạo bới” vào rừng hái phong lan. Cách đây vài năm, chỉ cần đi nửa ngày là có thể kiếm được cả trăm nhánh lan rừng đẹp mang về gép thành giò để bán, với số tiền vài trăm đến vài triệu đồng. Còn hiện tại, nhiều khi phải đi vài ngày trong rừng mới gặp được phong lan.

“Tuy nhiên, sau nhiều vụ việc đáng tiếc xảy ra do nghề hái lan rừng, nhiều thanh niên trong xã thấy cực khổ và nguy hiểm nên khá nhiều người đã bỏ nghề. Hiện tại, để có phong lan bán cho khách, em cũng như nhiều người khác phải mua phong lan của các thương lái mang từ Lào về Việt Nam”, chị Thảo cho biết thêm.

Người lao động đóng đủ 20 năm có thể rút bảo hiểm xã hội một lần không? Khi không còn muốn tiếp tục tham gia bảo hiểm xã hội (BHXH), nhiều người lao động sau khi nghỉ việc đã lựa chọn lĩnh ...

Hai lần bị xử phạt của Công ty Khoá Minh Khai Từ 2019 đến nay, Công ty CP Khoá Minh Khai bị xử phạt hai lần, đều liên quan đến hành vi chậm đóng Bảo hiểm ...

Gia tăng các bệnh hô hấp mới nổi nguy hiểm Các bệnh hô hấp ngày càng gia tăng khiến cho công tác chẩn đoán, điều trị gặp nhiều khó khăn.