Luật không chỉ cụ thể hóa các hành vi cấm mà còn tăng cường nguồn lực cho công đoàn cơ sở, giúp đoàn viên và người lao động được phục vụ tốt hơn, góp phần xây dựng môi trường lao động công bằng, tiến bộ theo đúng chủ trương của Đảng và Nhà nước.

Luật Công đoàn 2024 đã cụ thể hóa các hành vi bị cấm trong việc phân biệt đối xử với người lao động và cán bộ công đoàn vì lý do tham gia hoặc hoạt động công đoàn. Ảnh: AI

Luật Công đoàn 2024 đã cụ thể hóa các hành vi bị cấm trong việc phân biệt đối xử với người lao động và cán bộ công đoàn vì lý do tham gia hoặc hoạt động công đoàn.

Bảo vệ quyền lợi, ngăn chặn phân biệt đối xử

Cụ thể, luật cấm phân biệt đối xử với người lao động, cán bộ công đoàn vì họ tham gia công đoàn hoặc hoạt động công đoàn; cấm tổ chức, cá nhân có hành vi cản trở quyền thành lập, gia nhập, hoạt động công đoàn của người lao động, cán bộ công đoàn; cấm phân biệt đối xử, hạn chế quyền lợi của người lao động, cán bộ công đoàn vì họ thực hiện quyền, nghĩa vụ của mình đối với công đoàn.

Những quy định này mang tầm quan trọng lớn, bảo vệ quyền lợi hợp pháp của người lao động và cán bộ công đoàn trước những hành vi phân biệt đối xử không chính đáng, góp phần tạo môi trường làm việc bình đẳng, nơi mọi người được đối xử tôn trọng và không bị áp bức vì tham gia hoạt động công đoàn.

Khi quyền lợi được bảo vệ, người lao động sẽ an tâm hơn khi tham gia và đóng góp cho các hoạt động công đoàn, từ đó nâng cao vai trò của công đoàn trong doanh nghiệp.

Đặc biệt, luật quy định rõ ràng rằng nhà sử dụng lao động không được yêu cầu hoặc tạo áp lực để người lao động phải tham gia, không tham gia, hoặc ra khỏi công đoàn để được tuyển dụng, ký kết hoặc gia hạn hợp đồng lao động.

Người sử dụng lao động không được ép buộc, gây khó khăn, hoặc cản trở người lao động trong việc thành lập, gia nhập hay hoạt động công đoàn, bao gồm việc không được tạo áp lực để người lao động tham gia hoặc không tham gia công đoàn để đổi lấy việc làm.

Theo Điều 25 của Luật Công đoàn 2024, người sử dụng lao động có nghĩa vụ thừa nhận và tôn trọng quyền của người lao động, tạo điều kiện thuận lợi để người lao động thực hiện các hoạt động hợp pháp và tuyệt đối không được cản trở, gây khó khăn cho việc thành lập, gia nhập và hoạt động công đoàn của người lao động.

Bất kỳ sự ép buộc, cản trở nào liên quan đến việc tham gia hay không tham gia công đoàn để được tuyển dụng, ký kết hoặc gia hạn hợp đồng lao động đều vi phạm pháp luật. Quyền tự nguyện của người lao động được nhấn mạnh, với việc tham gia công đoàn hoàn toàn dựa trên nguyên tắc tự nguyện, pháp luật không bắt buộc bất kỳ ai phải gia nhập tổ chức công đoàn.

Những quy định này nhằm bảo đảm quyền tự do thành lập, gia nhập và hoạt động công đoàn của người lao động, tạo dựng môi trường lao động công bằng và tiến bộ, phù hợp với các công ước quốc tế về quyền lao động mà Việt Nam tham gia.

Tăng cường nguồn lực, nâng cao hiệu quả hoạt động công đoàn

Luật Công đoàn 2024 quy định công đoàn cơ sở được giữ lại tỷ lệ kinh phí công đoàn và đoàn phí cao hơn so với trước, giúp tăng tính chủ động trong việc sử dụng nguồn lực cho đoàn viên và người lao động.

Luật Công đoàn 2024 khẳng định quyền thành lập, gia nhập và hoạt động công đoàn của người lao động là một quyền cơ bản, được hình thành trên cơ sở tự nguyện. Ảnh: Internet

Cụ thể, công đoàn cơ sở được hưởng 70% tổng số thu đoàn phí công đoàn và 75% tổng số thu kinh phí công đoàn. Phần đoàn phí công đoàn thu tăng thêm so với quy định cũ được để lại 100% cho công đoàn cơ sở sử dụng.

Việc phân bổ tỷ lệ kinh phí và đoàn phí cao hơn giúp các công đoàn cơ sở có nguồn lực tài chính dồi dào hơn, từ đó tăng cường khả năng tự chủ và chủ động trong việc chăm lo quyền lợi, tổ chức các hoạt động thiết thực cho đoàn viên và người lao động tại đơn vị mình.

Bên cạnh đó, luật bảo đảm thời gian làm việc cho cán bộ công đoàn không chuyên trách. Họ được sử dụng thời gian làm việc trong tháng để làm công tác công đoàn và vẫn được người sử dụng lao động trả lương, cụ thể là 24 giờ/tháng cho chủ tịch, phó chủ tịch công đoàn cơ sở và 12 giờ/tháng cho các cán bộ khác như ủy viên ban chấp hành, tổ trưởng, tổ phó tổ công đoàn.

Họ còn được nghỉ làm và hưởng lương trong những ngày tham dự các hoạt động như đại hội, hội nghị, hội thảo, tập huấn do công đoàn cấp trên triệu tập. Các chi phí về đi lại, ăn, ở, sinh hoạt trong các ngày tham gia hoạt động do công đoàn triệu tập sẽ do công đoàn chi trả.

Luật Công đoàn 2024 còn cho phép ban chấp hành công đoàn cơ sở và người sử dụng lao động thỏa thuận về thời gian tăng thêm để làm công tác công đoàn, dựa trên tính chất và quy mô của đơn vị. Cán bộ công đoàn không chuyên trách có hợp đồng lao động còn được gia hạn hợp đồng lao động cho đến hết nhiệm kỳ công đoàn để bảo đảm quyền lợi.

Mở rộng quyền thành lập, khẳng định nguyên tắc tự nguyện

Luật Công đoàn 2024 khẳng định quyền thành lập, gia nhập và hoạt động công đoàn của người lao động là một quyền cơ bản, được hình thành trên cơ sở tự nguyện. Luật nhấn mạnh quyền được tham gia vào các hoạt động công đoàn là một quyền chính đáng của người lao động, được pháp luật công nhận và bảo vệ.

Luật Công đoàn 2024 không chỉ nâng cao vị thế người lao động mà còn góp phần thực hiện trách nhiệm quốc tế, xây dựng môi trường lao động hài hòa, ổn định, tiến bộ, phục vụ sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước. Ảnh: Internet

Yếu tố tự nguyện là cốt lõi, người lao động không bị ràng buộc bởi bất kỳ sự ép buộc hay can thiệp nào trong quyết định thành lập, gia nhập hoặc rút khỏi công đoàn.

Quy định này tăng cường quyền tự quyết của người lao động, giúp họ có tiếng nói mạnh mẽ hơn trong việc đại diện cho quyền lợi và lợi ích của mình. Nó thúc đẩy hoạt động công đoàn dân chủ, việc thành lập và gia nhập công đoàn trên cơ sở tự nguyện sẽ góp phần xây dựng một tổ chức công đoàn thực sự đại diện cho ý chí và nguyện vọng của người lao động. Đồng thời, quy định phù hợp với các công ước quốc tế về quyền lao động, trong đó quyền tự do lập hội là một nguyên tắc quan trọng.

Người lao động có quyền thành lập công đoàn cơ sở ngay cả khi doanh nghiệp không có quy định cụ thể về việc này, chỉ cần có ít nhất 5 người lao động tự nguyện gia nhập Công đoàn Việt Nam. Điều kiện thành lập công đoàn cơ sở bao gồm ít nhất 5 đoàn viên công đoàn, hoặc 5 người lao động có đơn tự nguyện gia nhập Công đoàn Việt Nam và có tư cách pháp nhân sau khi được công nhận bởi công đoàn cấp trên trực tiếp cơ sở.

Theo Điều 10 của Luật, không có sự phân biệt đối xử nào được phép đối với người lao động hoặc cán bộ công đoàn vì lý do thành lập hoặc tham gia hoạt động công đoàn. Những điểm mới này khắc phục những bất cập của luật cũ, tăng cường quyền của người lao động và tổ chức công đoàn.

Tổng thể, Luật Công đoàn 2024 không chỉ nâng cao vị thế người lao động mà còn góp phần thực hiện trách nhiệm quốc tế, xây dựng môi trường lao động hài hòa, ổn định, tiến bộ, phục vụ sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước.

Sôi nổi cuộc thi tìm hiểu Luật Công đoàn & BHXH 2024: Sức lan tỏa mạnh mẽ từ thực tiễn Cuộc thi trực tuyến “Công nhân, viên chức, lao động tìm hiểu về Luật Công đoàn và Luật Bảo hiểm xã hội năm 2024” đã ...

Cuộc thi tìm hiểu Luật Công đoàn, BHXH 2024: Cần sự vào cuộc quyết liệt của các cấp Công đoàn Cuộc thi trực tuyến “Công nhân, viên chức, lao động tìm hiểu về Luật Công đoàn và Luật Bảo hiểm xã hội năm 2024” là ...

Cuộc thi tìm hiểu Luật Công đoàn và BHXH 2024: “Kho” ý tưởng cho bài luận từ thực tiễn cuộc sống Vượt mốc 118.000 lượt tham gia sau hơn 3 tuần, Cuộc thi trực tuyến “Công nhân, viên chức, lao động tìm hiểu về Luật Công ...