Hội thảo “Bảo hiểm tai nạn lao động và bệnh nghề nghiệp: Cơ sở lý luận, thực tiễn thể chế hóa và sử dụng Quỹ ở Việt Nam” do đồng chí Đỗ Trần Hải - nguyên Viện trưởng Viện Khoa học ATVSLĐ, TS. Hà Tất Thắng - Cục trưởng Cục An toàn lao động (Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội) chủ trì. Hội thảo có sự tham dự của PGS.TS Lê Vân Trình - Chủ tịch Hội Khoa học ATVSLĐ, TS. Nguyễn Anh Thơ - Viện trưởng Viện Khoa học ATVSLĐ, đại diện Bảo hiểm xã hội Việt Nam cùng một số cơ quan, đơn vị.

Hội thảo khoa học với chủ đề “Bảo hiểm tai nạn lao động và bệnh nghề nghiệp: Cơ sở lý luận, thực tiễn thể chế hóa và sử dụng Quỹ ở Việt Nam”. Ảnh: PHI LONG

Đề xuất phương pháp tính đúng, tính đủ mức đền bù thiệt hại do tai nạn lao động

Theo TS. Đỗ Trần Hải - nguyên Viện trưởng Viện Khoa học ATVSLĐ Việt Nam, căn cứ vào một số phát hiện về hạn chế trong hệ thống Bảo hiểm tai nạn lao động (TNLĐ), bệnh nghề nghiệp (BNN) của Việt Nam hiện nay, Tổng LĐLĐ Việt Nam đã đề xuất và được sự thống nhất của Bộ Khoa học và Công nghệ, Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội triển khai đề tài khoa học công nghệ “Nghiên cứu cơ sở khoa học để hoàn thiện cơ chế, chính sách Bảo hiểm TNLĐ, BNN trong điều kiện Việt Nam đến 2030”.

Hội thảo nhằm lấy ý kiến của các chuyên gia, cơ quan chuyên môn, nhà khoa học để góp phần phát triển, thực hiện các mục tiêu của Đề tài.

Điều 44 Luật ATVSLĐ quy định chế độ Bảo hiểm TNLĐ, BNN: Người sử dụng lao động hằng tháng đóng tối đa 1% trên quỹ tiền lương làm căn cứ đóng BHXH của NLĐ. Đồng thời, căn cứ vào khả năng bảo đảm cân đối Quỹ Bảo hiểm TNLĐ, BNN, Chính phủ quy định chi tiết mức đóng vào Quỹ quy định tại khoản 1 Điều 44.

TS. Đỗ Trần Hải - nguyên Viện trưởng Viện Khoa học ATVSLĐ trao đổi về các cơ sở đánh giá thiệt hại do TNLĐ gây ra theo hướng tính đúng, tính đủ. Ảnh: PHI LONG

Hiện nay, mức đóng và phương thức đóng vào Quỹ Bảo hiểm TNLĐ, BNN được quy định theo 2 mức 0,5% và 0,3% (theo quy định tại Nghị định 58/2020/NĐ-CP). Trong đó, mức đóng 0,3% quỹ tiền lương làm căn cứ đóng BHXH bắt buộc được áp dụng đối với doanh nghiệp hoạt động trong ngành nghề có nguy cơ cao về TNLĐ, BNN. Thực tế cho thấy, việc đóng và chi trả Bảo hiểm TNLĐ, BNN còn bộc lộ nhiều hạn chế cần tiếp tục hoàn thiện.

“Chúng tôi đề xuất cơ sở để xem xét việc xác định lại mức đền bù TNLĐ, BNN cho người lao động, trường hợp xấu nhất là tử vong do TNLĐ, BNN. Một người chết đi làm thiệt hại cho GDP, để lại các vấn đề chi phí cho người phụ thuộc mà hiện nay BHXH phải gánh chịu. Tuy nhiên, những tính toán hiện nay là chưa đủ. Bởi một người từ khi sinh ra đến lúc đi làm, nền kinh tế xác định vốn con người tăng lên do tay nghề, kinh nghiệm cao hơn sẽ đóng góp nhiều hơn cho xã hội. Phương pháp tính toán thiệt hại cần được xem xét khi sửa Luật ATVSLĐ tới đây” - TS. Đỗ Trần Hải cho biết.

Tại Hội thảo, các đại biểu tập trung trao đổi về các nội dung: “TNLĐ và BNN trong hoạt động sản xuất, dịch vụ, nhu cầu khách quan Bảo hiểm TNLĐ, BNN và việc phát triển đối tượng tham gia”; “Một số nét tổng quan về tình hình Bảo hiểm TNLĐ, BNN trên thế giới, trong khu vực và ở Việt Nam”; “Xây dựng hệ thống gia tăng thiệt hại sức khỏe nghề nghiệp do TNLĐ gây tử vong, mất nguồn nhân lực”; “Một số trọng tâm nghiên cứu hoàn thiện chính sách Bảo hiểm TNLĐ, BNN ở nước ta tầm nhìn đến năm 2035”.

Đại diện Cục An toàn lao động phát biểu tại Hội thảo. Ảnh: PHI LONG

Mức chi thấp, nội dung chi ít

Theo số liệu thống kê, trong 5 năm (2017 - 2022), cơ quan BHXH đã tiếp nhận và giải quyết cho gần 45.000 người hưởng trợ cấp Bảo hiểm TNLĐ, BNN. Trong đó, 14 nghìn người được hưởng trợ cấp hằng tháng, gần 31 nghìn người hưởng trợ cấp một lần, góp phần ổn định cuộc sống của người lao động và gia đình khi họ không may bị TNLĐ hoặc BNN. Tính đến cuối năm 2020, có khoảng trên 60 nghìn người hưởng trợ cấp Bảo hiểm TNLĐ, BNN hằng tháng, trong đó khoảng hơn 11 nghìn người do ngân sách Nhà nước đảm bảo (đây là những trường hợp được giải quyết chế độ trước năm 1995).

Mức hưởng trợ cấp Bảo hiểm TNLĐ, BNN hằng tháng ngày càng được cải thiện (chủ yếu do điều chỉnh cùng kỳ với điều chỉnh lương hưu). Tính đến năm 2020, mức trợ cấp hằng tháng bình quân là 1.052.213 đồng/tháng, cao hơn so với năm 2016 khoảng 220 nghìn đồng/tháng (tương ứng khoảng 26,5%)...

Nêu những tồn tại trong giải quyết và chi trả chế độ TNLĐ, BNN, ThS. Nguyễn Thùy Phương - Trưởng phòng Bảo hiểm Ngắn hạn (BHXH Việt Nam) cho biết: "Thiếu khung pháp lý làm căn cứ xác định một vụ TNLĐ dẫn đến việc tổ chức thực hiện chưa thống nhất, thiếu minh bạch và chưa công bằng, như trường hợp bị tai nạn tại nơi làm việc và trong giờ làm việc nhưng không gắn với thực thi công việc, nhiệm vụ được phân công; trường hợp bị TNLĐ ngoài nơi làm việc, ngoài giờ làm việc dù không phải do thực hiện công vụ. Việc trang cấp phương tiện trợ giúp sinh hoạt, dụng cụ chỉnh hình được thực hiện theo 2 phương thức gây bất bình đẳng thụ hưởng và không nhất quán trong tổ chức thực hiện. Nhiều trường hợp bị tai nạn giao thông từ năm 2016 trở về trước giải quyết còn vướng mắc. Một số vụ việc có yếu tố bất hợp lý nên cơ quan BHXH phải đề nghị điều tra lại. Cá biệt, có những vụ TNLĐ từ 30 năm trước chưa được giải quyết...".

Các đại biểu cũng nêu những cơ sở khoa học cần quan tâm khi sửa đổi cơ chế, chính sách về giải quyết chế độ bảo hiểm TNLĐ, BNN cho NLĐ: Mức chi thấp, nội dung chi ít. Theo báo cáo của Chính phủ, số kết dư Quỹ BHXH chuyển sang năm 2021 (theo 3 quỹ thành phần) như sau: Quỹ Ốm đau, thai sản gần 12.800 tỉ đồng; Quỹ Bảo hiểm TNLĐ, BNN hơn 53.700 tỉ đồng; Quỹ Hưu trí, tử tuất trên 789.100 tỉ đồng... Nếu theo mức chi trả Quỹ Bảo hiểm TNLĐ, BNN như hiện tại thì phải đến 50 năm sau… mới hết. Các đại biểu cũng kiến nghị cần sửa đổi mức chi cho công tác phòng ngừa TNLĐ để đảm bảo quyền lợi NLĐ..

“Mong các nhà khoa học tiếp tục nghiên cứu, đề xuất các cơ sở khoa học áp dụng cho thực tiễn Việt Nam để kiến nghị cấp có thẩm quyền sửa đổi, bổ sung cơ chế, chính sách Bảo hiểm TNLĐ, BNN khi sửa Luật ATVSLĐ sắp tới” TS. Hà Tất Thắng - Cục trưởng Cục An toàn lao động cho biết.

Tăng lương cơ sở, trợ cấp chế độ tai nạn lao động có tăng theo? Theo quy định, nhiều khoản trợ cấp chế độ tai nạn lao động – bệnh nghề nghiệp được tính căn cứ theo mức lương cơ ...

Cấm đường bộ, đường biển và hoàn tất di tản trước khi siêu bão Noru đổ bộ Căn cứ vào tình hình siêu bão Noru, các địa phương có thể cân nhắc phương án cấm đường biển, đường bộ và hoàn thành ...

Vụ cháy công ty giày da ở Đồng Nai: Ngăn chặn cháy lan, bảo vệ hơn 2.300m2 xưởng Trong vụ cháy xảy ra tại Công ty TNHH Chang Shin Việt Nam (KCN Thạnh Phú, huyện Vĩnh Cửu) vào chiều 17.10, lực lượng Cảnh ...