Hướng dẫn thanh tra an toàn lao động trong xây dựng

Kiêm tra công tác an toàn, vệ sinh lao động qua hồ sơ, sổ sách

An toàn lao động trong thi công xây dựng công trình là giải pháp phòng, chống tác động của các yếu tố nguy hiểm, yếu tố có hại nhằm bảo đảm không làm suy giảm sức khỏe, thương tật, tử vong đối với con người, ngăn ngừa sự cố gây mất an toàn lao động trong quá trình thi công xây dựng công trình.

Nhiều vụ tai nạn lao động tại các công trình xây dựng gây thiệt hại lớn về người và tài sản. Ảnh minh họa.

Trao đổi về kỹ năng thanh tra an toàn lao động trong xây dựng, ông Ngô Kế Nghiệp - chuyên viên Cục An toàn lao động (Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội) cho biết: "Khi thanh tra một công trường xây dựng, để phát hiện các vi phạm của người sử dụng lao động cũng như của người lao động, cần kiểm tra kỹ lưỡng các hồ sơ, sổ sách thực hiện công tác an toàn vệ sinh lao động của doanh nghiệp và quan sát, kiểm tra thực tế quá trình thi công tại công trình".

Cụ thể, kiểm tra hồ sơ theo dõi công tác huấn luyện về an toàn, vệ sinh lao động cần đặc biệt chú trọng danh sách người lao động đã được huấn luyện, thời gian huấn luyện, nội dung huấn luyện, người huấn luyện.

Có các loại huấn luyện: huấn luyện lần đầu, huấn luyện định kỳ, huấn luyện bước 3 (huấn luyện các biện pháp làm việc an toàn tại từng hạng mục công trình, vị trí làm việc), huấn luyện cho các đối tượng làm các công việc có yêu cầu nghiêm ngặt về an toàn lao động (huấn luyện sâu hơn về quy trình làm việc và xử lý sự cố).

Tiếp đến là hồ sơ quản lý lao động tự do, lao động thời vụ (theo nhóm hoặc cá nhân): Hợp đồng lao động, huấn luyện an toàn, vệ sinh lao động, cấp phát hoặc cho mượn các phương tiện bảo vệ cá nhân, trách nhiệm cụ thể của từng bên trong công tác an toàn, vệ sinh lao động.

Xây dựng là lĩnh vực có nguy cơ mất an toàn cao nên cần thanh tra công tác an toàn lao động chặt chẽ. Ảnh minh họa.

Các nội quy, quy trình làm việc an toàn tại công trường. Rà soát kỹ quy trình vận hành an toàn, xử lý sự cố đối với các máy, thiết bị có yêu cầu nghiêm ngặt về an toàn lao động (theo danh mục quy định tại Thông tư số 04 ngày 27/02/2008 của Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội về hướng dẫn thủ tục đăng ký và kiểm định các loại máy, thiết bị, vật tư có yêu cầu nghiêm ngặt về an toàn lao động).

Thêm vào đó là các biên bản nghiệm thu sau khi lắp dựng giàn giáo, trước khi đưa vào sử dụng, biên bản phải có chữ ký của người phụ trách thi công. Các biện pháp thi công an toàn chi tiết cho từng hạng mục công trình: Kiểm tra các biện pháp này xem có phù hợp với các biện pháp thi công kỹ thuật, điều kiện thi công thực tế và tuân thủ đầy đủ quy phạm kỹ thuật an toàn trong xây dựng hay không. Đã được người có thẩm quyền phê duyệt chưa và đã hướng dẫn các biện pháp này cho người lao động trước khi làm việc chưa.

Nhật ký an toàn lao động, các kiến nghị của người lao động và cách giải quyết của người có trách nhiệm, cấp có thẩm quyền để khắc phục các thiếu sót, tồn tại trong công tác an toàn, vệ sinh lao động.

Sổ theo dõi cấp, phát các phương tiện bảo vệ cá nhân có chữ ký của từng người lao động sau khi nhận; yêu cầu ghi rõ loại trang bị, số lượng, ngày cấp.

Hiện trường vụ tai nạn lao động dẫn đến một người tử vong trong quá trình thi công xây dựng cầu dân sinh. Ảnh: T.N

Sổ thống kê, theo dõi tai nạn lao động có đúng theo mẫu không. Biên bản điều tra tai nạn lao động của cơ sở. Với các biên bản cần kiểm tra việc xác định nguyên nhân và biện pháp khắc phục có đúng và đầy đủ không, ngoài ra cần kiểm tra thành phần đoàn điều tra có đủ thành phần không (đại diện người sử dụng lao động, tổ chức Công đoàn, người bị nạn và những người có liên quan đến vụ tai nạn).

Kiểm tra thực thi công tác an toàn, vệ sinh lao động tại công trình

Không chỉ kiểm tra hồ sơ, sổ sách, ông Ngô Kế Nghiệp còn nhấn mạnh, cần phải kiểm tra thực tế triển khai công tác an toàn, vệ sinh lao động trên công trường.

Cụ thể là kiểm tra mặt bằng công tr­ường xem có gọn gàng, bố trí nơi tập kết vật liệu, đường vận chuyển có hợp lý và tuân thủ theo quy phạm hay không; kiểm tra các biển báo, biển cấm, nội quy công trường... đã đầy đủ chưa. Kiểm tra việc vận hành, sử dụng các máy, thiết bị có yêu cầu nghiêm ngặt về an toàn lao động, chủ yếu trong việc sử dụng thiết bị nâng, đặc biệt là sử dụng tời chữ A.

"Ví dụ: Số lượng thiết bị đang sử dụng so với số đã kiểm định, đăng ký; nội quy, quy trình vận hành an toàn, xử lý sự cố đã niêm yết tại nơi làm việc chưa, có đúng và đầy đủ theo tiêu chuẩn, quy chuẩn hay không; người vận hành đã được cấp thẻ an toàn chưa; việc cố định giá treo puli có chắc chắn không, người nhận vật liệu có sử dụng dây an toàn không…

Phải kiểm tra độ cứng vững, chắc chắn các mối neo, buộc giàn giáo, sàn công tác trên giàn giáo, chân giàn giáo, cột chống: Sàn rộng không dưới 1m, ván dầy không dưới 3cm, khe hở giữa các tấm không lớn hơn 1cm…" - ông Ngô Kế Nghiệp cho biết.

Công tác an toàn không được thanh tra chặt chẽ dẫn đến nguy cơ xảy ra tai nạn lao động cao tại các công trình xây dựng. Ảnh minh họa.

Ngoài ra, cần kiểm tra hệ thống điện thi công và điện chiếu sáng: Phải có 2 hệ thống riêng, có sơ đồ mạng điện, có cầu dao chung và cầu dao phân đoạn để có thể cắt điện toàn bộ hay từng khu vực khi cần thiết; dây dẫn bọc cách điện phải mắc trên cột hoặc giá đỡ chắc chắn và có độ cao 2,5m, nếu dưới 2,5m thì phải dùng dây cáp bọc cao su cách điện. Cấm để chà xát cáp điện trên mặt bằng hoặc để xe cộ chèn qua lại hay các kết cấu khác đè lên cáp điện. Máy, thiết bị thi công có được nối đất, nối không bảo vệ hay không hoặc đấu nối có đảm bảo an toàn không.

Kiểm tra các lan can, rào chắn tại các lỗ trống, sàn công tác, cầu thang. Những đường hào, hố móng gần đường giao thông phải có rào chắn cao ít nhất 1m, ban đêm phải có đèn đỏ báo hiệu. Kiểm tra các lưới an toàn xem có đủ độ rộng và bền chắc không. Kiểm tra việc che chắn vật liệu văng bắn xem có đảm bảo an toàn không. Kiểm tra việc sử dụng các phương tiện bảo vệ cá nhân đã được trang bị của người lao động.

"Kết luận thanh tra có đúng hay không phụ thuộc vào việc cán bộ thanh tra có kiểm tra kỹ lưỡng, khoa học, nghiêm túc, minh bạch từng khâu, từng công đoạn nêu trên hay không. Từ đó hướng dẫn nhà thầu, chủ đầu tư thực hiện an toàn lao động trong xây dựng hiệu quả, đảm bảo tính an toàn cho công trình xây dựng" - ông Ngô Kế Nghiệp nhấn mạnh.

Cảnh báo nguy cơ mất an toàn lao động từ các vụ sập giàn giáo Một vụ tai nạn lao động nghiêm trọng do sập giàn giáo công trình xây nhà của một hộ dân ở huyện Phù Mỹ, tỉnh ...

Nam công nhân bị ngã vào 3 cọc sắt khi đang lao động Một nam công nhân làm nghề xây dựng khi đang lao động bất ngờ bị ngã từ tòa nhà 5 tầng xuống cọc bê tông ...

Thi công trụ phát sóng Vinaphone một công nhân bị tử vong Trong quá trình thi công công trình trình trụ phát sóng Vinaphone ở ấp Thanh An, xã Mỏ Công, huyện Tân Biên, tỉnh Tây Ninh, ...