Bão Yagi và nghĩa tình Quốc tế

Ngày 11/10/2024, tại Trường THPT chuyên Quốc học Huế, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn phối hợp với các cơ quan Liên hợp quốc và UBND tỉnh Thừa Thiên Huế, Quỹ nhi đồng Liên hợp quốc (UNICEF) với sự tài trợ của Chính phủ Nhật Bản, đã tổ chức Lễ kỷ niệm Ngày Quốc tế giảm nhẹ rủi ro thiên tai và Ngày ASEAN Quản lý thiên tai.

Người dân Việt Nam thường xuyên hứng chịu thiên tai, nhất là thiên tai dị thường xuất hiện ngày một nhiều hơn. Ảnh: Đ.T

Theo Ban Tổ chức, buổi lễ diễn ra khi mà nước Mỹ vừa mới đối mặt với siêu bão Milton, được dự báo là mạnh nhất hành tinh - một cơn bão làm kinh hãi các cơ quan dự báo bởi cường độ và sự phức tạp, nguy hiểm. Còn ở Việt Nam, đến tận lúc này, nhiều người cũng chưa thể hết cảm giác đau đớn khi xem những hình ảnh mà cơn bão số 3 (Yagi) – cơn bão được ghi nhận là mạnh nhất trong 70 năm qua đổ bộ tại các tỉnh miền Bắc vào đầu tháng 9 vừa qua.

Bão Yagi đã để lại hậu quả cực kỳ nặng nề với Việt Nam, trong đó hơn 300 người đã chết, hàng nghìn người bị thương, hàng chục nghìn căn nhà đã bị hư hỏng và thiệt hại chung cho nền kinh tế ước tính tới 3 tỷ đô la Mỹ.

Vào thời điểm khốc liệt bởi thiên tai, Việt Nam đã thể hiện mạnh mẽ tinh thần tự lực, tự cường, với sự vào cuộc nhanh chóng của cả hệ thống chính trị, sự chỉ đạo quyết liệt, sáng suốt từ lãnh đạo Đảng, Chính phủ và tinh thần lá lành đùm lá rách của người Việt Nam.

Ông Nguyễn Hoàng Hiệp – Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn phát biểu, giao lưu với học sinh Trường THPT chuyên Quốc học Huế. Ảnh: Đình Toàn

Phát biểu tại buổi lễ, ông Nguyễn Hoàng Hiệp – Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, nhấn mạnh cũng qua thiên tai, Việt Nam cảm nhận được sâu sắc hơn về tình đoàn kết quốc tế. Ngay khi mưa bão chưa dứt, các chuyến bay chở hàng hóa đã liên tiếp đưa hàng cứu trợ khẩn cấp từ khắp nơi trên thế giới, từ khối ASEAN hay những đất nước xa xôi như Úc, Nhật Bản, Nga, Thụy Sĩ, Ấn Độ, Hoa Kỳ... đến Nội Bài.

Các Cơ quan Liên hợp quốc, các tổ chức quốc tế, phi chính phủ nước ngoài cũng ngay lập tức tiến hành đánh giá nhu cầu khẩn cấp để kích hoạt các gói hỗ trợ như: phân phát hàng hóa, nhu yếu phẩm, cấp phát tiền mặt, và triển khai các cam kết giúp khắc phục hậu quả thiên tai, giúp người dân tái thiết lại cuộc sống. Theo thống kê mà có thể chưa đầy đủ của Bộ NN-PTNT, con số hỗ trợ của quốc tế đến thời điểm này lên đến gần 20 triệu Đô la Mỹ.

Ông Maharajan Muthu, UNICEF Việt Nam. Ảnh: Đình Toàn

Ông Maharajan Muthu, Trưởng Chương trình Sinh tồn, Phát triển và Môi trường Trẻ em, UNICEF Việt Nam, nhận định trên khắp thế giới, những rủi ro do biến đổi khí hậu và thiên tai gây ra đang gia tăng và ở Việt Nam cũng vậy. Mới tháng trước, siêu bão Yagi đã gây ra thiệt hại nặng nề tại 11 tỉnh.

Ước tính có 2,65 triệu trẻ em đã bị ảnh hưởng. Ngoài ra, hơn nửa triệu (570.000) người đã bị gián đoạn tiếp cận với nước uống an toàn, một phần tư triệu (220.000 trẻ em dưới 5 tuổi và 70.000 phụ nữ mang thai và cho con bú) có nguy cơ bị suy dinh dưỡng, khoảng 1 triệu (960.000) trẻ em cần được hỗ trợ giáo dục và hơn 100.000 trẻ em cần bảo vệ khỏi các rủi ro khác nhau. Các cô gái trẻ phải đối mặt với những nhu cầu và rủi ro đặc biệt trong bối cảnh sau thiên tai, đặc biệt là liên quan đến sức khỏe sinh sản và tình dục và bạo lực giới.

“Những thách thức này chính là một cơ hội để trao quyền cho những người trẻ tuổi hành động, bảo vệ cộng đồng của họ và định hình một tương lai chống chịu thiên tai khi đối mặt với nghịch cảnh và sự bất ổn.”, ông Maharajan Muthu nói.

Thiên tai - “áp lực” và động lực với thế hệ trẻ

Không phải ngẫu nhiên mà Ban Tổ chức lựa chọn địa phương miền Trung như Huế để tổ chức sự kiện Lễ kỷ niệm Ngày Quốc tế giảm nhẹ rủi ro thiên tai và Ngày ASEAN Quản lý thiên tai. Lại chọn đúng ngôi trường có tuổi đời gần 130 năm và bề dày thành tích hàng đầu đất nước.

Ông Nguyễn Văn Phương – Chủ tịch UBND tỉnh Thừa Thiên Huế. Ảnh: BTC

Ông Nguyễn Văn Phương – Chủ tịch UBND tỉnh Thừa Thiên Huế khẳng định: Thế hệ trẻ là tương lai của đất nước, thế hệ công dân toàn cầu đóng vai trò chủ chốt góp phần xây dựng tỉnh ngày càng giàu mạnh, bền vững.

Sinh viên xứ Huế mua sắm đã thích ứng với lũ lụt hằng năm. Ảnh: Đình Toàn

Trao quyền cho thế hệ trẻ vì một tương lai an toàn trước thiên tai là nhiệm vụ chiến lược của tỉnh, vừa cấp thiết, vừa lâu dài; với nhiều hình thức, phương pháp phù hợp, nhằm tạo cơ hội cho thế hệ trẻ tiếp cận tri thức để có cái nhìn đúng đắn và hiểu biết về thiên tai, giảm nhẹ rủi ro thiên tai ở cấp gia đình, nhà trường, cộng đồng; trang bị các kiến thức, năng kỹ năng phòng chống thiên tai.

Nước lụt bủa vây Đại nội Huế tháng 10/2020. Ảnh: Đình Toàn

Tại buổi lễ, một số học sinh của ngôi trường danh giá Quốc học Huế cũng đã nêu những suy nghĩ của mình về thiên tai, về trách nhiệm của người lớn và cả trách nhiệm của chính bản thân họ. Đã có những bài diễn thuyết bằng tiếng Anh của hai học sinh lớp 10 trước các quan chức, đại biểu quốc tế. Đã có những câu hỏi “bật” ra trên đôi môi tuổi hồng.

Như Quỳnh và Nhật Huy, 2 học sinh lớp 10A1 Trường THPT chuyên Quốc. Ảnh: BTC

Như Quỳnh và Nhật Huy, 2 học sinh lớp 10A1 Trường THPT chuyên Quốc học Huế, đã khiến không gian buổi lễ như ngưng đọng, khi hai em thay nhau nói về câu chuyện của một hòn đá. Về sự có mặt của chúng trước mắt mỗi người, về thân phận và sự bào mòn, “quăng quật” bởi các tác nhân.

“Tất cả chúng ta, vào một thời điểm nào đó, đều đã giống như những viên đá—bị tác động bởi những lực ngoài tầm kiểm soát. Nhưng không giống như đá, chúng ta có sức mạnh để thay đổi cuộc đời mình và cuộc đời của những người khác. Chúng ta cần hành động ngay từ bây giờ.”, hai bạn trẻ bày tỏ.

Các trường học vùng thấp trũng ở Thừa Thiên Huế thường xuyên hứu chịu bão lũ. Ảnh: Đình

“Thưa Thứ trưởng, xin ông đánh giá về chủ đề trao quyền cho thế hệ trẻ vì một tương lai an toàn trước thiên tai. Việc giao trách nhiệm cho thế hệ trẻ liệu có quá sức, làm sao để chúng em có thể gánh vác?”, em Lê Huyền Giáng My, học sinh lớp 12 chuyên Sử nêu câu hỏi với Thứ trưởng Bộ NN-PTNT. Khen ngợi về câu hỏi của My, ông Nguyễn Hoàng Hiệp, giải đáp: Bộ NN-PTNT đã đề nghị và Bộ Giáo dục và Đào tạo đồng ý là trong giờ Giáo dục công dân thì sẽ lồng ghép các kiến thức về thiên tai, phòng tránh thiên tai cho học sinh.

Học sinh Trường THPT Chuyên Quốc học Huế giao lưu, bày tỏ suy nghĩ, băn khoăn về ứng phó với thiên tai của các quốc gia trên thế giới và Việt Nam. Ảnh: Đình Toàn

“Các bạn trẻ thì chắc chắn là những người mà đang học và có kiến thức nhiều nhất. Đấy là vấn đề thứ nhất, vấn đề thứ hai là về kỹ năng, các bạn vừa thấy cơn bão số 3 Yagi vừa rồi hay là một cơn bão Milton vữa đỗ vào Mỹ thì cúng ta thấy rằng cách thức các quốc gia hiện nay ứng phó thì cái quang trọng nhất vẫn là cái kỹ năng phòng tránh. Kỹ năng phòng tránh của mỗi cá nhân nó lan tỏa đến cộng đồng. từ cá nhân an toàn chúng ta có cộng đồng an toàn và từ cộng đồng an toàn chúng ta có một xã hội an toàn trước thiên tai.”, vị Thứ trưởng nêu.

Ông Rémi Nono Womdim - Trưởng đại diện Tổ chức Lương thực và Nông nghiệp của Liên Hợp Quốc (FAO) tại Việt Nam. Ảnh: Đình Toàn

Trong khi đó ông Rémi Nono Womdim - Trưởng đại diện Tổ chức Lương thực và Nông nghiệp của Liên Hợp Quốc (FAO) tại Việt Nam chia sẻ: Những người trẻ tuổi có sức mạnh để trở thành nhà vô địch - nhân tố tạo nên sự thay đổi trong việc giảm thiểu rủi ro thiên tai. Năng lượng, ý tưởng và khát vọng của các em là những gì sẽ tạo nên một tương lai an toàn trước thiên tai có thể xảy ra. Với sự hỗ trợ của cộng đồng quốc tế, chúng ta có thể xây dựng một thế giới nơi các mối nguy hiểm, rủi ro từ thiên nhiên không trở thành thảm họa, các cộng đồng được chuẩn bị tốt và thế hệ tiếp theo được trang bị đầy đủ để đối mặt với mọi thách thức.

Bà Lê Thị Lan Hương, Giám đốc Quốc gia Tổ chức Save The Children Việt Nam giao lưu với HS Trường THPT Quốc học Huế. Ảnh: Đình Toàn

Ông Rémi Nono Womdim cũng đưa ra cảnh báo về La Nina năm nay, dự báo xảy ra từ tháng 9 đến tháng 11 năm 2024 và kéo dài đến từ tháng 1 đến tháng 3 năm 2025, sẽ mang lại những điều kiện thời tiết cực đoan với hậu quả nghiêm trọng, với khoảng 282 triệu người trên thế giới hiện đang đối mặt với tình trạng mất an ninh lương thực khẩn cấp và cần được hỗ trợ khẩn cấp.

“Với FAO, chúng tôi nỗ lực trao quyền cho thanh thiếu niên bằng cách cung cấp kiến thức, công cụ và các nền tảng cần thiết để lãnh đạo trong lĩnh vực quản lý rủi ro thiên tai.”, ông Rémi Nono Womdim nói thêm.

Video một số phát biểu của lãnh đạo Bộ NN-PTNT, đại diện tổ chức Quốc tế tại Việt Nam tại buổi lễ