Trách nhiệm của hành vi vi phạm pháp luật do trốn đóng bảo hiểm xã hội bắt buộc

Đại diện Cục Thi hành án dân sự tỉnh Bắc Giang trao quyết định thi hành án cho Ban chấp hành Công đoàn Cty Trường Thành liên quan đến giải quyết chế độ cho người lao động khi doanh nghiệp phá sản, nợ bảo hiểm xã hội. Ảnh: Báo Bắc Giang

Trách nhiệm hành chính

Theo quy định của Nghị định số 12/2022/NĐ-CP ngày 17/01/2022 của Chính phủ về xử phạt hành chính trong lĩnh vực lao động, bảo hiểm xã hội, người lao động ở Việt Nam đi làm việc ở nước ngoài theo hợp đồng thì việc xử lý vi phạm hành chính đối với hành vi trốn đóng BHXH như sau:

Hành vi trốn đóng BHXH bắt buộc có thể bị xử phạt hành chính với mức phạt từ năm trăm nghìn đồng đến 75 triệu đồng đối với hành vi liên quan hoặc trực tiếp trốn đóng BHXH bắt buộc.

Việc khắc phục hậu quả của hành vi trốn đóng BHXH bắt buộc đó là buộc người sử dụng lao động đóng đủ số tiền BHXH bắt buộc cho cơ quan bảo hiểm xã hội đối với hành vi vi phạm. Buộc người sử dụng lao động nộp khoản tiền lãi bằng 02 lần mức lãi suất đầu tư quỹ bảo hiểm xã hội bình quân của năm trước liền kề tính trên số tiền, thời gian trốn đóng. Nếu không thực hiện thì theo yêu cầu của người có thẩm quyền, ngân hàng, tổ chức tín dụng khác, kho bạc nhà nước có trách nhiệm trích từ tài khoản tiền gửi của người sử dụng lao động để nộp và khoản tiền lãi của số tiền này tính theo lãi suất tiền gửi không kỳ hạn cao nhất của các ngân hàng thương mại nhà nước công bố tại thời điểm xử phạt vào tài khoản của cơ quan bảo hiểm xã hội đối với những hành vi vi phạm được quy định từ 30 ngày trở lên.

Trách nhiệm hình sự

Kể từ 0 giờ 00 phút, ngày 01/01/2018, BLHS năm 2015 sửa đổi bổ sung năm 2017 có hiệu lực pháp luật thì tất cả các hành vi trốn đóng BHXH bắt buộc sẽ bị truy cứu trách nhiệm hình sự theo quy định tại Điều 216 với mức phạt tiền cao nhất lên đến 1 tỉ đồng hoặc phạt tù lên đến 7 năm. Ngoài ra, có thể bị áp dụng hình phạt tiền bổ sung lên đến 100 triệu đồng, cấm đảm nhiệm chức vụ, cấm hành nghề, hoặc công việc nhất định lên đến 5 năm. Mặt khác, công ty sử dụng lao động còn bị truy nộp số tiền BHXH phải đóng và buộc nộp số tiền lãi tính trên số tiền, thời gian trốn đóng.

Trong cấu thành cơ bản của tội trốn đóng bảo hiểm xã hội quy định tại khoản 1 Điều 216 của Bộ luật Hình sự thì “06 tháng trở lên” không đóng bảo hiểm xã hội được xác định là 06 tháng liên tục hoặc 06 tháng cộng dồn trở lên.

Đối với hành vi trốn đóng bảo hiểm xã hội bắt buộc thực hiện trước 0 giờ 00 phút ngày 01 tháng 01 năm 2018 thì không xử lý về hình sự theo quy định tại Điều 216 của Bộ luật Hình sự nhưng mà tùy từng trường hợp vẫn có thể bị xử lý như sau:

Trường hợp chưa xử phạt vi phạm hành chính và chưa hết thời hiệu xử phạt vi phạm hành chính thì cơ quan có thẩm quyền xem xét xử phạt vi phạm hành chính.

Trường hợp đã xử phạt vi phạm hành chính mà cá nhân, tổ chức bị xử phạt cố tình trốn tránh, trì hoãn việc thi hành thì thời hiệu thi hành quyết định xử phạt vi phạm hành chính được xác định theo quy định tại khoản 2 Điều 74 của Luật Xử lý vi phạm hành chính. Việc thi hành, cưỡng chế thi hành quyết định xử phạt vi phạm hành chính này thực hiện theo pháp luật về thi hành, cưỡng chế thi hành quyết định xử phạt vi phạm hành chính.

Không coi việc đã bị xử phạt vi phạm hành chính về hành vi trốn đóng bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế, bảo hiểm thất nghiệp cho người lao động trước 0 giờ 00 phút ngày 1/1/2018 là căn cứ để truy cứu trách nhiệm hình sự theo quy định tại Điều 216 của Bộ luật Hình sự.

Theo số liệu thống kê của Viện kiểm sát nhân dân tối cao cho thấy kể từ khi Bộ luật Hình sự năm 2015 có hiệu lực pháp luật đến nay, các cơ quan tố tụng chưa truy cứu trách nhiệm hình sự đối với bất cứ vụ án hình sự nào theo quy định tại Điều 216 Bộ luật Hình sự.

Trách nhiệm dân sự

Trường hợp hành vi trốn đóng bảo hiểm xã hội bắt buộc gây thiệt hại cho người lao động, cơ quan bảo hiểm xã hội hoặc tổ chức, cá nhân khác thì chủ thể bị thiệt hại có quyền khởi kiện yêu cầu bồi thường thiệt hại ngoài hợp đồng đối với chủ thể vi phạm theo quy định của pháp luật tố tụng dân sự.

Đại hội Công đoàn EVNCPC lần thứ XI: Chú trọng công tác an toàn lao động Trong 2 ngày (13 và 14/7), Công đoàn Tổng công ty Điện lực miền Trung (EVNCPC) đã tổ chức thành công Đại hội Công đoàn ...

Người kỹ sư có nhiều sáng kiến vận hành ổn định, an toàn nhà máy Anh Đỗ Hồng Quang - kỹ sư giám sát vận hành tại Công ty CP Lọc hoá Dầu Bình Sơn (BSR) không chỉ có nhiều ...

Người lao động học kiến thức an toàn, vệ sinh lao động qua ứng dụng trên điện thoại Tổng LĐLĐ Việt Nam vừa tập huấn thí điểm về an toàn, vệ sinh lao động, phòng, chống cháy nổ trên nền tảng số, thông ...