Làm gì để ngăn chặn nạn “tín dụng đen” trong công nhân lao động? |
Ham vui, "sập bẫy tín dụng đen"
Phải rất khó khăn thuyết phục, anh N.V.C (sinh năm 1996), công nhân Khu công nghiệp Bắc Thăng Long, Hà Nội mới trải lòng kể lại quãng thời gian anh trót sa chân vào “tín dụng đen”. Đó cũng là tâm lý của hầu hết những công nhân đã từng trải qua tình cảnh tương tự. Họ vừa mặc cảm, xấu hổ, vừa đau đớn vì cái giá phải trả; đến nỗi vẫn rùng mình khi nhớ lại khoảng thời gian tồi tệ đáng quên.
![]() |
Dịch vụ cho vay tiền len lỏi trong từng ngõ hẻm, công nhân lao động dễ dính bẫy "tín dụng đen". Ảnh: HÀ DUY |
Nói về lý do vướng vào vòng xoáy nợ nần, anh C. cho biết: “Hồi đó (năm 2020), cứ sau giờ tan ca là em lại vùi đầu vào trò chơi điện tử. Tiền lương công nhân vốn không nhiều, ngoài chi trả tiền trọ, em hầu như “nướng” cả vào game online. Nhà sản xuất cứ ra trang phục mới của nhân vật trong game là em lại mua bằng được, mỗi lần 200 đến 500 nghìn đồng. Tính em cũng ham vui, có bao nhiêu tiền tiêu hết, không nghĩ đến tích cóp, dành dụm. Lương chưa về mà tiền đã hết, thế là đi vay. Bạn bè cũng chẳng có nhiều để cho vay mãi được”.
Trong lúc ấy, khu trọ của C. có nhiều tờ rơi quảng cáo dịch vụ cho vay lãi với thủ tục nhanh chóng, thuận tiện. Liên hệ qua điện thoại, C. được một người đàn ông chỉ dẫn tới địa chỉ cách đó chừng hơn 1 cây số để vay tiền.
Đúng như lời giới thiệu, thủ tục để được nhận tiền rất đơn giản. C. kể: “Họ yêu cầu nộp lại chứng minh thư nhân dân và cung cấp số điện thoại của bố, mẹ, bạn bè, những người thường xuyên liên lạc. Họ còn yêu cầu em phải nói chuyện với bố mẹ qua điện thoại để chứng minh số điện thoại đó là chính xác”.
Lần đó, anh C. vay 3 triệu đồng, với mức trả lãi 15.000 đồng/ngày, cứ 10 ngày đóng lãi một lần (150.000 đồng). C. chưa bao giờ sai hẹn đóng lãi, bởi sợ chủ nợ gọi điện dọa nạt người thân, hơn nữa số tiền lãi ít nên anh xoay xở được.
![]() |
Khu nhà trọ công nhân là địa điểm thường xuyên nhận được quảng cáo về dịch vụ cho “vay nhanh, trả gọn”. Ảnh: ĐẶNG LONG |
Áp lực trả lãi
Dịch bệnh Covid-19 ập đến khiến việc trả lãi của anh C. mỗi lúc một tệ hơn. Công việc bị ảnh hưởng, thu nhập thấp, trong khi việc chi tiêu của C. đã mất kiểm soát. C. ngày càng chìm sâu trong nợ nần. Số tiền vay lãi cứ thế tăng thêm, lần lượt 12 triệu, 25 triệu và 40 triệu đồng.
“Em vay chỗ nọ để trả lãi chỗ kia nhưng càng ngày càng khủng hoảng. Thực sự em không muốn nhắc đến quãng thời gian ấy. Sáng ngủ dậy đã biết hôm nay mình phải trả lãi mất từng nào tiền, rất áp lực. Đi làm quần quật không đủ trả lãi, nói gì đến chi tiêu. Đêm về không ngủ được vì lo chủ nợ khủng bố rồi về quê đòi tiền”, Anh C. thở dài.
Với anh C., đó là quãng thời gian khủng khiếp anh không bao giờ quên. Tâm trí anh bị ám ảnh nặng nề; áp lực trả lãi len lỏi vào suy nghĩ mọi lúc, mọi nơi, cả trong giấc ngủ. Lúc nào anh cũng phờ phạc như người mất hồn, ăn uống cũng thất thường, sức khỏe, tinh thần sa sút rõ rệt.
![]() |
Những quảng cáo cho vay tiền nhanh tràn ngập trên mạng xã hội Facebook. Ảnh chụp màn hình. |
C. bắt đầu phải đi vay bạn bè, người thân, mỗi chỗ một ít. Nhưng cách này chỉ đắp đổi qua ngày. Các mối vay mượn nhanh chóng được anh “khai thác” hết, trong khi khối nợ vẫn còn nguyên, thời hạn trả lãi hằng tháng cảm giác ập đến nhanh tức thở. Đã có lúc C. cảm giác tuyệt vọng vì vòng xoáy trả lãi.
May mắn, khi anh “liều” chia sẻ câu chuyện của mình với một người anh họ thì được người anh đồng cảm và ra tay cứu giúp, hỗ trợ tiền trả nợ. “Bây giờ hằng tháng em vẫn phải trích tiền lương để trả dần cho anh ấy”, C. nói, đồng thời cho biết hiện đang nỗ lực làm việc, đã bỏ game online và các cuộc chơi lãng phí.
Hỗ trợ công nhân tránh xa “tín dụng đen”
Theo đồng chí Phạm Văn Tuấn, Chủ tịch công đoàn cơ sở Công ty TNHH Việt Nam Iritani, Khu công nghiệp Bắc Thăng Long (Hà Nội) hiện có nhiều công nhân vướng vào “tín dụng đen” nhưng vì mặc cảm nên ngại chia sẻ. Đơn cử, tại Công ty TNHH Việt Nam Iritani, nơi có khoảng 600 công nhân, cũng có một số trường hợp đi vay nặng lãi.
“Khi cán bộ công đoàn nắm bắt được thông tin trường hợp nào vướng vào “tín dụng đen” đều gặp gỡ trực tiếp công nhân đó để động viên, gợi ý cho họ cách giải quyết, tránh ảnh hưởng đến cuộc sống, công việc, nhất là vợ con, gia đình họ”, đồng chí Tuấn chia sẻ.
Cũng theo đồng chí Phạm Văn Tuấn, trong các cuộc họp đầu tuần, đầu ca làm việc, Công đoàn Công ty thường xuyên tuyên truyền, nhắc nhở công nhân về hậu quả của việc tham gia "tín dụng đen"; những chỉ đạo của công đoàn cấp trên về phòng ngừa, ngăn chặn hoạt động này. Đồng thời, đưa ra các giải pháp hỗ trợ vay vốn hiệu quả, an toàn, kêu gọi hỗ trợ đối với các trường hợp đang gặp khó khăn...
LĐLĐ TP. Hà Nội cũng đề nghị các cấp công đoàn tiếp tục triển khai hiệu quả chương trình “Phúc lợi đoàn viên”, quan tâm, chăm lo nâng cao đời sống vật chất, tinh thần cho đoàn viên, người lao động. Có chính sách hỗ trợ đối với công nhân nghèo như: tặng nhà “Mái ấm Công đoàn”, trợ cấp khó khăn, hỗ trợ vay vốn với lãi suất hợp lý ở một số kênh chính thống trên cơ sở thoả thuận hợp tác của các đơn vị này với Tổng LĐLĐ Việt Nam. Phát huy hiệu quả hoạt động của Quỹ trợ vốn, kết nối để các ngân hàng, tổ chức tín dụng hợp pháp tiếp cận cung cấp dịch vụ phù hợp với công nhân lao động.
![]() Ngân hàng Nhà nước (NHNN) đã kịp thời chỉ định gói tín dụng 20.000 tỷ đồng với lãi suất ưu đãi dành cho công nhân, ... |
![]() Nhiều công nhân vay nợ tín dụng đen nhiều năm không có khả năng thanh toán. Trước tình trạng này, Công ty CP Dệt Trần ... |
![]() Mặc dù bản thân không vay mượn, không đứng ra bảo lãnh nhưng nhiều người bỗng dưng bị các đối tượng "khủng bố" đòi nợ ... |
Pháp luật lao động 21:05 | Thứ tư, 01/10/2025
Cuộc thi trực tuyến “Công nhân, viên chức, lao động tìm hiểu về Luật Công đoàn và Luật Bảo hiểm xã hội năm 2024” đã khép lại vào rạng sáng ngày 1/10, thu hút 467.648 người tham gia trên toàn quốc.
Pháp luật lao động 15:00 | Thứ ba, 30/09/2025
Hàng trăm nghìn công nhân, viên chức, lao động trên khắp cả nước đã tạo nên một "đường đua nóng" đến phút chót với cuộc thi trực tuyến tìm hiểu Luật Công đoàn, Luật Bảo hiểm xã hội 2024. Không chỉ là một sân chơi kiến thức, sự kiện này đã vượt lên trên kỳ vọng, trở thành làn sóng học tập sâu rộng, giúp người lao động vững vàng hơn với hành trang pháp luật, tự tin bảo vệ quyền lợi và xây dựng quan hệ lao động hài hòa trong kỷ nguyên số.
Pháp luật lao động 16:43 | Thứ bảy, 27/09/2025
Khi Cuộc thi tìm hiểu Luật Công đoàn và Luật Bảo hiểm xã hội năm 2024 đi đến chặng cuối, những giá trị thực tiễn và bền vững càng được thể hiện rõ nét, vượt lên trên các con số thống kê. Đó là sức nặng từ tiếng nói của hàng trăm nghìn người lao động - những người đã biến một sân chơi trí tuệ thành diễn đàn của thực tiễn cuộc sống.
Pháp luật lao động 08:30 | Thứ sáu, 26/09/2025
Vượt xa khuôn khổ một cuộc thi, phần bài luận của Cuộc thi trực tuyến tìm hiểu Luật Công đoàn và Luật Bảo hiểm xã hội 2024 đã trở thành một diễn đàn xã hội sâu rộng. Tại đây, những điều khoản luật không còn khô khan mà được soi chiếu qua hàng trăm nghìn câu chuyện đời, chuyện nghề, phản ánh niềm tin, trăn trở và hy vọng của người lao động.
Pháp luật lao động 11:00 | Thứ năm, 25/09/2025
Tỉnh Thanh Hóa đang dẫn đầu về số lượng người tham gia Cuộc thi tìm hiểu Luật Công đoàn và Luật Bảo hiểm xã hội năm 2024 trong số các Liên đoàn Lao động tỉnh, thành phố. Sức hút này được lý giải qua những cách làm sáng tạo và tâm huyết từ chính các công đoàn cơ sở, điển hình như tại Công ty TNHH Sakurai Việt Nam.
Pháp luật lao động 10:03 | Thứ năm, 25/09/2025
Luật Công đoàn 2024 với những quy định hoàn thiện về quyền lợi, bảo vệ người lao động khỏi phân biệt đối xử và tạo điều kiện thuận lợi cho hoạt động công đoàn, đang mở ra một chương mới trong việc củng cố vị thế của giai cấp công nhân.
Pháp luật lao động 17:36 | Thứ tư, 24/09/2025
Cuộc thi trực tuyến “Công nhân, viên chức, lao động tìm hiểu về Luật Công đoàn và Luật Bảo hiểm xã hội năm 2024” đã thu hút 304.876 lượt người tham gia, không chỉ là sân chơi kiến thức mà còn là động lực thúc đẩy đối thoại giữa doanh nghiệp và người lao động, góp phần xây dựng xã hội công bằng, văn minh.
Pháp luật lao động 11:30 | Thứ ba, 23/09/2025
Trường Tiểu học, Trung học cơ sở và Trung học phổ thông Everest (Everest Schools) vừa bị “bêu” tên vì chậm đóng bảo hiểm xã hội 4 tháng hơn 666 triệu đồng. Hệ thống giáo dục Everest được mô tả là mô hình đào tạo liên cấp từ bậc Tiểu học đến trung học phổ thông, với sứ mệnh đào tạo các thế hệ học sinh sẵn sàng hội nhập trở thành công dân toàn cầu.
Pháp luật lao động 11:36 | Thứ ba, 16/09/2025
Mới đây, Công ty Cổ phần Tập đoàn Đầu tư thương mại Công nghiệp Việt Á (Tập đoàn Việt Á) vừa bị Bảo hiểm xã hội thành phố Hà Nội “bêu” tên vì có số tiền chậm đóng 53 tháng hơn 7,1 tỷ đồng. Được biết, doanh nghiệp này còn là đối tác “thân quen” tham gia nhiều dự án, gói thầu ngành điện với tổng giá trị hàng nghìn tỷ đồng.
Pháp luật lao động 15:43 | Chủ nhật, 14/09/2025
Trong quá trình triển khai các công trình trọng điểm ngành điện, Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN) và các đơn vị trực thuộc cần thực hiện nghiêm quy định pháp luật về an toàn lao động. Thực tế đã có nhiều vụ tai nạn thương tâm cướp đi sinh mạng công nhân, xuất phát từ chủ quan, vi phạm quy trình, cho thấy việc phòng ngừa vẫn chưa được đặt đúng mức.
Pháp luật lao động 11:30 | Thứ năm, 11/09/2025
Vượt mốc 118.000 lượt tham gia sau hơn 3 tuần, Cuộc thi trực tuyến “Công nhân, viên chức, lao động tìm hiểu về Luật Công đoàn và Luật Bảo hiểm xã hội năm 2024” đã khẳng định sức hút mạnh mẽ. Giữa hàng trăm nghìn bài thi, một bài luận chạm đến trái tim người đọc, được củng cố bằng lý lẽ sắc bén, chính là “chìa khóa vàng” để tạo ra sự khác biệt và chinh phục Ban Giám khảo.
Pháp luật lao động 08:00 | Thứ tư, 10/09/2025
Cuộc thi trực tuyến “Công nhân, viên chức, lao động tìm hiểu về Luật Công đoàn và Luật Bảo hiểm xã hội năm 2024” là "áo giáp pháp lý" quan trọng cho đoàn viên, người lao động. Dù ghi nhận gần 100.000 lượt tham gia sau 22 ngày tổ chức thi, nhưng qua hội nghị đánh giá chiều 9/9, Tổng LĐLĐVN đã nhấn mạnh cần sự nỗ lực, quyết liệt hơn nữa từ các cấp Công đoàn để cuộc thi đạt hiệu quả thực chất, đi vào chiều sâu, không chỉ dừng lại ở số lượng.
Pháp luật lao động 18:53 | Thứ hai, 08/09/2025
Cuộc thi trực tuyến “Công nhân, viên chức, lao động tìm hiểu về Luật Công đoàn và Luật Bảo hiểm xã hội năm 2024” đã đi qua giữa chặng đường với những thành công bước đầu đầy ấn tượng. Hơn 92.000 lượt tham gia và những câu chuyện xúc động, sâu sắc đã thực sự biến cuộc thi thành một diễn đàn ý nghĩa, không chỉ nâng cao kiến thức pháp luật mà còn khơi dậy ý thức, trách nhiệm và niềm tin của người lao động vào chính sách an sinh xã hội.
Pháp luật lao động 18:24 | Chủ nhật, 07/09/2025
Tổng LĐLĐ Việt Nam tổ chức cuộc thi trực tuyến “Công nhân, viên chức, lao động tìm hiểu về Luật Công đoàn và Luật Bảo hiểm Xã hội năm 2024.
Pháp luật lao động 20:00 | Thứ bảy, 30/08/2025
Phân bổ thời gian làm bài hợp lý, đọc kỹ từng câu hỏi và khai thác hiệu quả Chatbot thông minh được xem là những “chìa khóa” giúp người chơi đạt điểm tối đa trong phần thi trắc nghiệm của Cuộc thi trực tuyến tìm hiểu về Luật Công đoàn và Luật Bảo hiểm xã hội năm 2024.
Pháp luật lao động 18:00 | Thứ ba, 26/08/2025
Tổng LĐLĐ Việt Nam tổ chức cuộc thi trực tuyến “Công nhân, viên chức, lao động tìm hiểu về Luật Công đoàn và Luật Bảo hiểm Xã hội năm 2024.
Pháp luật lao động 17:08 | Thứ hai, 18/08/2025
Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam vừa phát động Cuộc thi trực tuyến “Công nhân, viên chức, lao động tìm hiểu về Luật Công đoàn và Luật Bảo hiểm xã hội năm 2024”. Cuộc thi diễn ra từ ngày 19/8 - 01/10/2025, tạo ra sân chơi thiết thực dành cho đoàn viên, người lao động trên cả nước với nhiều giải thưởng hấp dẫn.
Pháp luật lao động 11:47 | Thứ năm, 17/07/2025
Bộ Nội vụ vừa ban hành Công văn hướng dẫn thành lập đoàn điều tra tai nạn lao động cấp tỉnh, thống nhất việc kiện toàn thành phần, trách nhiệm của đoàn điều tra, góp phần nâng cao hiệu quả công tác an toàn, vệ sinh lao động.
Pháp luật lao động 09:33 | Thứ sáu, 30/05/2025
Theo Bộ Nội vụ, thời gian qua cả nước đã ghi nhận nhiều vụ tai nạn lao động nghiêm trọng liên quan đến thiên tai, đặc biệt trong mùa mưa bão. Đáng chú ý là vụ sạt lở đất đá xảy ra ngày 16/5/2025 tại công trường thi công đập bê tông A1 thuộc dự án thủy điện Tả Páo Hồ 1A (xã Sì Lở Lầu, huyện Phong Thổ, tỉnh Lai Châu). Vụ tai nạn đã khiến 5 công nhân tử vong và 4 người khác bị thương. Các nạn nhân đều là công nhân của Công ty CP Đầu tư thương mại và xây dựng Dũng Phúc Lộc (Nghệ An).
Pháp luật lao động 19:15 | Thứ năm, 22/05/2025
Theo Công ty TNHH SGI Vina (Công ty SGI Vina), trong 12 công nhân bị thương do vụ nổ tại nhà máy, có 8 công nhân đã xuất viện; hiện còn hai công nhân vẫn đang điều trị tại Bệnh viện Đa khoa Trung ương Quảng Nam, một trường hợp được chuyên đến Bệnh viện đa khoa Đà Nẵng và một trường hợp đang có kế hoạch chuyển ra Bệnh viện Hà Nội để được chăm sóc đặc biệt.
Pháp luật lao động 20:24 | Thứ tư, 21/05/2025
Ngày 21/5, cả Khu công nghiệp Bắc Chu Lai, tỉnh Quảng Nam chấn động bởi tiếng nổ lớn từ Nhà máy nam châm. Vụ tai nạn nghiêm trọng đã khiến 12 công nhân phải nhập viện, trong đó có một trường hợp bỏng nặng.
Pháp luật lao động 10:58 | Thứ bảy, 17/05/2025
Vụ sạt lở đất nghiêm trọng xảy ra vào sáng ngày 16/5/2025 tại công trường thi công công trình thủy điện Tả Páo Hồ 1A, thuộc xã Sì Lở Lầu, huyện Phong Thổ, tỉnh Lai Châu đã gây ra những thiệt hại nặng nề về người. Tính đến thời điểm hiện tại, vụ sạt lở đã khiến 5 người mất tích và 4 người khác bị thương.
Pháp luật lao động 14:00 | Chủ nhật, 27/04/2025
Trong khu vực lao động phi chính thức, nơi người lao động thường xuyên đối mặt với rủi ro nghề nghiệp, thiếu các điều kiện đảm bảo an toàn – việc xuất hiện các Nghiệp đoàn không chỉ là tổ chức đại diện quyền lợi mà còn là chốt chặn an toàn đầu tiên giúp họ vững tâm làm việc, giảm thiểu tai nạn và được chăm lo sức khỏe.
Pháp luật lao động 16:00 | Thứ bảy, 26/04/2025
Luật Công đoàn năm 2024 – có hiệu lực từ ngày 1/7/2025 – được kỳ vọng sẽ là bước ngoặt, trao thêm quyền và trách nhiệm cho tổ chức Công đoàn trong việc bảo vệ người lao động, đặc biệt là về an toàn, vệ sinh lao động.
Pháp luật lao động 16:30 | Thứ sáu, 25/04/2025
Nhân Ngày Thế giới về An toàn và Sức khỏe tại nơi làm việc, bà Kaori Nakamura-Osaka, Trợ lý Tổng Giám đốc, kiêm Giám đốc Khu vực Châu Á – Thái Bình Dương, Tổ chức Lao động Quốc tế (ILO) chia sẻ về cách tiếp cận bao trùm trong chuyển đổi số để có thể cải thiện an toàn và sức khỏe nghề nghiệp tại nơi làm việc.