Người lao động cần làm gì khi bị say nắng, say nóng hoặc đột quỵ do nắng nóng

Lực lượng lao động tại sân bay làm việc dưới trời nắng nóng. Ảnh: Lê Tùng

Say nắng (tên gọi khác là sốc nhiệt) là tình trạng tăng thân nhiệt nghiêm trọng (>40 độ C) kèm theo rối loạn hoạt động của các cơ quan (như thần kinh, tuần hoàn, hô hấp) do tác động của nắng nóng hoặc các hoạt động thể lực quá mức. Say nắng thường gặp phải vào thời điểm giữa trưa trời nắng nóng gay gắt và có nhiều tia tử ngoại, kết hợp với làm việc dưới trời nắng nóng, độ ẩm cao, không khí lưu thông kém.

Say nóng là tình trạng tăng thân nhiệt do tiếp xúc với nhiệt độ môi trường tăng cao hoặc tăng hoạt động thể lực quá mức, vượt quá khả năng điều hòa của trung khu điều nhiệt dẫn đến rối loạn mất khả năng kiểm soát thân nhiệt. Say nóng có thể phát triển thành say nắng (sốc nhiệt). Say nóng thường gặp về buổi chiều có nhiều tia hồng ngoại, kết hợp với làm việc ở những nơi nhiệt độ, độ ẩm cao, thông gió kém.

Công nhân xây dựng làm việc giữa trời nắng hơn 40 độ C nguy cơ bị say nắng, say nóng rất cao. Ảnh: Minh Thu

Bị say nắng, say nóng không chỉ khiến NLĐ bị mệt mỏi, hoa mắt chóng mặt, nhức đầu... mà còn có khả năng dẫn đến đột quỵ. Nếu không xử trí kịp thời có thể dẫn tới di chứng thần kinh không hồi phục hoặc tổn thương đa cơ quan và tử vong.

Theo Bác sĩ Đặng Hoàng Điệp - Khoa Cấp cứu, Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới Trung ương, nguyên nhân NLĐ bị say nắng, say nóng là do làm việc trong môi trường nắng nóng, nhiệt độ cao, phải tiếp xúc lâu với ánh nắng ngoài trời.

Một số đối tượng NLĐ có nguy cơ bị say nắng, say nóng cao gồm: NLĐ trong lĩnh vực nông nghiệp, công nhân làm việc ở các lò gạch, lò luyện gang thép; công nhân làm việc tại các công trường xây dựng, cầu, đường giao thông, … đặc biệt là các trường hợp NLĐ mắc các bệnh mạn tính như tăng huyết áp, bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính, hen phế quản, đái tháo đường, …

Công nhân làm việc ngoài trời vào những ngày nắng nóng cao điểm dễ dẫn đến say nắng, say nóng. Ảnh minh họa.

Biểu hiện của các hiện tượng say nắng, say nóng phụ thuộc vào thời gian tiếp xúc với nắng nóng, mức độ tăng thân nhiệt của cơ thể. Thông thường ở mức độ nhẹ sẽ là mệt mỏi, khát nước, hoa mắt, chóng mặt, tăng nhịp tim, tăng nhịp thở, hồi hộp đánh trống ngực, chuột rút. Ở mức độ nặng là đau đầu dữ dội, khó thở tăng dần, cảm giác buồn nôn hoặc nôn, yếu hoặc liệt nửa người, co giật, ngất xỉu hoặc hôn mê, trụy tim mạch (tim đập nhanh, huyết áp tụt …) và có thể tử vong.

Khi phát hiện bị say nắng, say nóng NLĐ cần xử trí:

Nếu mức độ nhẹ cần chuyển ngay NLĐ vào chỗ mát, thoáng gió. Nới lỏng quần áo hoặc cởi bỏ bớt quần áo bên ngoài của nạn nhân. Sau đó, lau cơ thể NLĐ bằng khăn mát hoặc có thể dội nước mát vào cơ thể nạn nhân rồi lau khô. Đặt khăn thấm nước mát hoặc nước đá tại các vị trí như vùng nách, vùng bẹn, hai bên cổ để giúp nhanh chóng giảm nhiệt độ cơ thể.

Nếu NLĐ uống được nước, cho uống từng ngụm nhỏ nước mát. Tốt nhất là uống nước có bổ sung muối và khoáng chất như nước Oresol pha đúng liều lượng theo hướng dẫn sử dụng.

Nếu NLĐ bị chuột rút, cần xoa bóp nhẹ nhàng vùng cơ bị chuột rút.

Lưu ý không để cho nhiều người vây quanh NLĐ bị say nắng. Sau khoảng 10 đến 15 phút các biểu hiện sẽ giảm dần.

Nếu NLĐ có các biểu hiện ở mức độ nặng, cần gọi ngay cấp cứu 115 hoặc nhanh chóng đưa NLĐ đến cơ sở y tế gần nhất. Lưu ý trong quá trình vận chuyển thường xuyên chườm mát cho NLĐ.

Công nhân thi công công trình cầu Vĩnh Tuy làm việc dưới trời nắng. Ảnh: Đình Huy.

Bác sĩ Đặng Hoàng Hiệp khuyến cáo, vào những ngày nắng nóng cao điểm NLĐ thường xuyên phải làm việc dưới môi trường nắng nóng nên:

Bố trí thời gian làm việc vào những lúc trời mát mẻ như vào sáng sớm hoặc chiều muộn. Hạn chế thời gian làm việc trong môi trường nhiệt độ cao. Nếu bắt buộc phải làm việc thì không nên làm việc quá lâu trong môi trường nóng bức, tránh các hoạt động thể lực quá sức. Nên định kỳ sau khoảng 45 phút đến 1 giờ làm việc thì nghỉ ngơi ở nơi thoáng mát trong khoảng thời gian từ 15 đến 20 phút.

Hạn chế tối đa diện tích tiếp xúc của ánh nắng lên cơ thể đặc biệt là vùng vai gáy. Sử dụng phương tiện bảo hộ cá nhân phù hợp khi làm việc ngoài trời nắng như quần áo bảo hộ lao động, mũ, nón, kính. Mặc quần áo rộng, thoáng mát và thấm mồ hôi. Có thể sử dụng thêm các loại kem chống nắng.

Với người lao động liên tục dưới trời nắng nóng, cứ sau 45 phút làm việc cần bố trí nghỉ ngơi từ 15 đến 20 phút . Ảnh: Minh Thu.

Không sử dụng các loại đồ uống có cồn. Cần uống nước đều đặn trong suốt thời gian làm việc. Đặc biệt cần uống thêm các loại nước có bổ sung thêm muối và khoáng chất như Oresol đối với những người bị mất nhiều mồ hôi trong quá trình làm việc, khi uống nước cần tuân thủ hướng dẫn của nhà sản xuất.

Tăng cường ăn các loại rau xanh và hoa quả, nên có món canh trong bữa ăn hằng ngày. Đặc biệt cần uống tối thiếu 1,5 đến 2 lít nước/ngày. Nên uống thành nhiều lần trong ngày, không nên uống quá nhiều nước trong một lần.

Rèn luyện thân thể để nâng cao sức đề kháng và sức chống chịu của bản thân với điều kiện thời tiết nắng nóng.

Nguy cơ tác động xấu đến sức khỏe người lao động do môi trường không đảm bảo Giữa môi trường lao động (MTLĐ) và sức khỏe của người lao động (NLĐ) có mối quan hệ chặt chẽ vì MTLĐ an toàn mới ...

5 loại đồ uống giải nhiệt, phòng ngừa say nắng, say nóng Để phòng ngừa say nắng, say nóng trong điều kiện thời tiết nắng nóng của mùa hè, ngoài các biện pháp chống nắng, chúng ta ...

Công nhân lo lắng vì giá điện tăng khi trời nắng nóng Tập đoàn Điện lực Việt Nam vừa thông báo từ 4/5 chính thức tăng giá điện bán lẻ bình quân thêm 3% so với giá ...