Vì sao nuôi con bằng sữa mẹ vẫn là lựa chọn tốt nhất? |
![]() |
Ảnh minh họa: UNICEF. |
Khi nuôi con bằng sữa mẹ, các bà mẹ có thể gặp phải những vấn đề sau:
Không đủ sữa: Dấu hiệu nhận biết là khi trẻ bú xong vẫn quấy khóc, đi tiểu ít (dưới 6 lần/ngày). Muốn tạo được nhiều sữa bà mẹ cần cho con bú sớm ngay sau khi sinh, cho trẻ bú nhiều lần, bú đúng cách để kích thích phản xạ Prolactin và Oxytoxin. Nên cho trẻ bú nhiều vào ban đêm để tăng cường sự tạo sữa. Nếu bà mẹ phải đi làm tại nhà máy, không có điều kiện cho con bú thì phải vắt sữa thường xuyên để kích thích vú tạo sữa. Với nguyên tắc là vú phải luôn rỗng thì mới kích thích tạo được nhiều sữa.
Trường hợp không đủ sữa, ngoài việc bà mẹ cần cho trẻ bú nhiều hơn để kích thích tạo sữa, thì các bà mẹ cần có chế độ ăn đầy đủ, lựa chọn các thực phẩm lợi sữa (như quả đu đủ, móng giò hầm, các loại hạt…), có tinh thần thoải mái và đừng quá lo lắng căng thẳng vì luôn nghĩ đến chuyện mình bị thiếu sữa. Bà mẹ cần ăn đủ, ngủ tốt và uống đủ nhu cầu nước.
Nứt núm vú: Nguyên nhân là do người mẹ cho con ngậm vú chưa đúng. Mẹ chỉ cho con ngậm đầu núm vú mà chưa ngậm hết quầng vú nên mỗi lần cho con bú, núm vú bị kéo ra, co kéo lâu ngày gây nứt da xung quanh núm vú. Khi bị nứt núm vú người mẹ thường có cảm giác đau rát mỗi khi cho con bú, nhìn sẽ thấy xung quanh núm vú có những vết nứt, da tấy đỏ.
Khi có biểu hiện nứt núm vú, người mẹ cần hạn chế cho trẻ bú bên vú bị nứt, dùng nước ấm pha với một ít muối (nhạt) để rửa vú, sau đó lau khô vú bằng khăn mềm. Đồng thời, cần thay đổi cách cho con bú: để trẻ ngậm bắt vú đúng, cằm trẻ phải tỳ vào vú mẹ, miệng mở rộng, môi dưới hướng ra ngoài, miệng ngậm hết quầng vú.
Nếu đau quá không cho con bú được người mẹ nên vắt sữa ra cốc cho trẻ bú và tiếp tục cho trẻ bú ở bên vú không đau.
Trước khi cho trẻ bú nên đắp khăn ấm lên vú và núm vú khoảng 3-5 phút, đồng thời xoa bóp vú để kích thích quá trình tiết sữa, làm cho quầng vú mềm rồi bắt đầu cho con bú. Cho con bú bên núm vú bị tổn thương nhẹ trước, để giảm sức mút của trẻ đối với bên còn lại. Sau khi cho trẻ bú xong, để trẻ tự nhả vú ra, bôi sữa mẹ lên chỗ nứt của núm vú, sẽ giúp da mau lành.
Cương tức vú: Nguyên nhân là do không cho bú sớm, không cho bú thường xuyên, ngậm bắt vú kém, hạn chế thời gian mỗi bữa bú, vì thế nên cho trẻ bú sớm, bú thường xuyên và giúp trẻ ngậm bắt vú tốt để phòng ngừa cương tức vú. Khi đã bị rồi thì cần phải xử lý đúng cách, nếu trẻ vẫn đang bú được thì phải cho trẻ bú thường xuyên; nếu trẻ không bú được thì phải vắt sữa bằng tay hoặc dùng bơm hút sữa. Trước khi cho trẻ bú, nên dùng gạc hoặc khăn sạch nhúng nước ấm, vắt bớt nước rồi đắp lên vú. Sau khi cho trẻ bú xong thì dùng gạc lạnh đắp lên bầu vú để giảm phù nề.
Tắc ống dẫn sữa và viêm vú: Khi ống dẫn sữa bị tắc làm sữa bị ứ trệ gây ra viêm vú, có thể viêm từ không nhiễm trùng đến viêm nhiễm trùng. Tại vị trí bị tắc sẽ gây ra hiện tượng sữa vón thành từng cục mà khi dùng tay sờ nắn nhẹ, bà mẹ cũng có thể cảm nhận được, cũng có thể nhìn thấy bằng mắt thường.
Khi bị tắc ống dẫn sữa, bầu vú căng to hơn bình thường, người mẹ có cảm giác đau nhức bầu vú nhưng cho con bú hoặc vắt sữa đều không ra. Nặng hơn có thể làm cho người mẹ bị sốt, đau nhức dữ dội gây khó chịu.
Để phòng ngừa tắc ống dẫn sữa, điều trước tiên cần làm là thường xuyên vệ sinh bầu vú, đầu núm vú sạch sẽ. Trước khi cho trẻ bú và sau khi trẻ bú xong người mẹ cần vệ sinh bầu vú sạch sẽ bằng cách dùng khăn mềm thấm nước ấm để lau rửa.
Khi bị tắc tia sữa có thể dùng những biện pháp sau để xử trí:
Dùng nước nóng, khăn nóng để chườm. Tuy nhiên, nhiệt độ chườm chỉ vừa phải không quá nóng vì có thể gây bỏng cho người mẹ. Dưới tác dụng của việc chườm nóng, các cục sữa đông vón tan dần ra, tạo điều kiện cho sữa lưu thông.
Cũng có thể dùng 2 bàn tay đè ép vào bầu vú, vừa đè ép vừa day nhẹ nhàng sẽ giúp cho các cục sữa đông được tan ra nhưng việc đè ép và day chỉ ở mức độ vừa phải, không làm bà mẹ phải chịu đau quá sức của mình.
Nếu núm vú bị phẳng hoặc tụt: thực hiện kéo núm vú ra, có thể dùng giác hút đầu vú ra, nếu sữa căng, đau tức, các bà mẹ có thể vắt bớt sữa ra cho đỡ căng vú. Trong mọi trường hợp khó khăn, các bà mẹ luôn cố gắng khắc phục để nhanh chóng tiếp tục cho con bú nhiều hơn hoặc vắt sữa ra để cho trẻ ăn bằng cốc để không làm gián đoạn việc thực hiện nuôi con bằng sữa mẹ.
Những sai lầm bà mẹ thường mắc phải khi cho trẻ bú Chỉ cho con bú khi căng sữa: Nhiều bà mẹ sau khi sinh chỉ cho con bú khi căng sữa, người ta thường quen gọi là xuống sữa, như vậy là không đúng, vì không cho con bú thì càng làm sữa xuống chậm và càng dễ bị mất sữa. Tư thế cho con bú chưa đúng: Trẻ ngậm bắt vú sai, miệng trẻ không ngậm sâu vào quầng đen bao quanh núm vú; Chưa bú xong một bên, đã chuyển cho trẻ bú bên kia, làm cho bầu vú luôn ứ đọng sữa và làm giảm tiết sữa. Cho trẻ uống sữa ngoài trước khi bú mẹ: cho trẻ ăn những thức ăn hay đồ uống khác, đặc biệt là sữa ngoài (sữa bột) trước khi cho trẻ bú mẹ làm cho trẻ dễ chấp nhận sữa công thức hơn sữa mẹ. Cho con bú theo số cữ định sẵn: Bà mẹ cho trẻ bú theo giờ, với số lần bú cố định trong ngày một cách cứng nhắc, máy móc mà không biết cách theo dõi đánh giá xem trẻ bú đủ hay chưa. Các bà mẹ có thể đánh giá gián tiếp thông qua số lần đi tiểu của trẻ trong ngày, nếu trẻ đi tiểu ít nhất 6 lần trong vòng 24 giờ, đó là dấu hiệu của trẻ bú đủ; nếu trẻ đi tiểu dưới 6 lần trong ngày thì cần cho trẻ bú nhiều hơn hoặc người mẹ cần xem lại kỹ thuật cho con bú có đúng hay không vì đó là dấu hiệu trẻ chưa được bú đủ lượng sữa cần thiết trong ngày. |
Nguồn video: UNICEF
![]() Hơn 1000 công nhân mang thai và nuôi con nhỏ dưới 2 tuổi tại 10 nhà máy ở Hà Nội và Hà Nam đã được ... |
![]() Tổng Liên đoàn Lao động (LĐLĐ) Việt Nam phối hợp với Quỹ Nhi đồng Liên Hợp Quốc (UNICEF) tổ chức tập huấn cán bộ công ... |
![]() CLB ra đời đáp ứng mong muốn của lao động nữ có một môi trường chung tại nơi làm việc để cùng nhau chia sẻ ... |
Sống an toàn 09:50 | Thứ năm, 05/06/2025
Thịt lợn là một trong những nguyên liệu quen thuộc trong bữa ăn hằng ngày của người Việt. Tuy nhiên, thời gian gần đây, lực lượng chức năng đã phát hiện nhiều vụ vận chuyển lợn nhiễm bệnh, thậm chí đã chết để đi tiêu thụ. Việc người tiêu dùng không may tiêu thụ các loại thịt này sẽ gây nhiều nguy hiểm cho sức khỏe.
Khỏe – Đẹp 18:40 | Thứ hai, 02/06/2025
Trong bối cảnh sức khỏe tâm thần của trẻ em và thanh thiếu niên ngày càng trở thành vấn đề toàn cầu, Việt Nam cũng không nằm ngoài xu thế này với những thách thức không nhỏ. Đặc biệt, bệnh tâm thần phân liệt ở vị thành niên đang gia tăng về số lượng và độ phức tạp, đòi hỏi sự quan tâm, đầu tư nghiêm túc từ ngành y tế, gia đình và xã hội.
Sống an toàn 10:13 | Chủ nhật, 01/06/2025
Tháng 6 hằng năm được chọn là Tháng hành động vì trẻ em – thời điểm cao điểm để các cơ quan, tổ chức và toàn xã hội nhìn lại, đánh giá và thúc đẩy các hành động cụ thể nhằm bảo vệ, chăm sóc và giáo dục trẻ em. Chủ đề năm 2025 “Ưu tiên nguồn lực hoàn thành các mục tiêu vì trẻ em” đặt ra một yêu cầu rõ ràng: cần đầu tư thực chất và đồng bộ để tạo lập môi trường sống an toàn cho mọi trẻ em – cả về thể chất, tinh thần lẫn xã hội.
Khỏe – Đẹp 10:45 | Thứ bảy, 31/05/2025
Tại nhiều khu công nghiệp, trẻ em là con của công nhân lao động đang đứng trước nguy cơ bị bỏ sót trong các chương trình tiêm chủng định kỳ – khi nhiều người lao động bận rộn, ít quan tâm đến các hoạt động phòng ngừa bệnh dịch; hệ thống y tế cơ sở chưa theo kịp nhu cầu và niềm tin vào vắc-xin có dấu hiệu suy giảm sau đại dịch.
Khỏe – Đẹp 15:35 | Thứ sáu, 30/05/2025
Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới Trung ương vừa tiếp nhận hai ca thủy đậu biến chứng nặng. Cả hai đều là nam giới trẻ, trước đó hoàn toàn khỏe mạnh, không có bệnh nền, nhập viện kịp thời nhưng vẫn nhanh chóng rơi vào tình trạng nguy kịch, tiên lượng xấu.
Khỏe – Đẹp 14:11 | Thứ sáu, 30/05/2025
Thuốc giả, thuốc kém chất lượng, thuốc không rõ nguồn gốc là những sản phẩm có nhiều tác hại nghiêm trọng, đe dọa trực tiếp đến sức khỏe, tính mạng của con người khi không may sử dụng.
Khỏe – Đẹp 15:30 | Thứ năm, 29/05/2025
Mới đây, Trung tâm Nhi khoa - Bệnh viện Bạch Mai vừa tiếp nhận và xử trí một bé gái 19 tháng tuổi bị đuối nước do ngã vào xô đựng nước thải điều hòa ở đầu hồi nhà. Đây chính là lời cảnh báo với các bậc phụ huynh trong những tháng nghỉ hè của trẻ.
Khỏe – Đẹp 09:08 | Thứ năm, 29/05/2025
Nước ta đang bước vào mùa cao điểm của dịch sốt xuất huyết, căn bệnh truyền nhiễm nguy hiểm có thể gây tử vong nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời. Bộ Y tế cảnh báo: dịch bệnh có nguy cơ bùng phát và diễn biến phức tạp nếu người dân lơ là, chủ quan và không chủ động phòng chống.
Khỏe – Đẹp 20:29 | Thứ tư, 28/05/2025
Ngành nuôi trồng thủy sản tiềm ẩn nhiều hiểm họa đối với người lao động. Không chỉ là những tai nạn nghề nghiệp lớn như điện giật, chết đuối, mà ngay cả một vết thương nhỏ cũng có thể trở thành "án tử" đầy nghiệt ngã.
Khỏe – Đẹp 11:07 | Thứ tư, 28/05/2025
Trong bối cảnh mùa hè đang tới gần, cùng với sự gia tăng mạnh mẽ nhu cầu du lịch, đi lại và tham gia các hoạt động vui chơi, giải trí, các chuyên gia cảnh báo nguy cơ lây truyền bệnh COVID-19 tại Việt Nam có thể gia tăng trong thời gian tới. Mặc dù các biến thể mới của virus SARS-CoV-2 không được ghi nhận là gây triệu chứng nghiêm trọng hơn, nhưng tình hình vẫn cần được theo dõi chặt chẽ và ứng phó chủ động để bảo vệ sức khỏe cộng đồng.
Khỏe – Đẹp 14:13 | Thứ ba, 27/05/2025
Hằng năm, chúng ta vẫn ghi nhận hàng chục ca tử vong và hàng trăm trường hợp phải nhập viện do ngộ độc CO, đây thực sự là một vấn đề sức khỏe cộng đồng nghiêm trọng. Vụ việc thương tâm khiến hai công nhân tử vong và ba người nguy kịch nghi do ngộ độc khí Carbon Monoxide (CO) tại nhà máy gạch men ở Đồng Nai ngày 25/5 một lần nữa gióng lên hồi chuông cảnh báo về mức độ nguy hiểm của "sát thủ thầm lặng" này, đặc biệt trong các môi trường lao động đặc thù.
Khỏe – Đẹp 10:06 | Thứ ba, 27/05/2025
Mùa du lịch biển đang đến gần, kéo theo nguy cơ tăng cao các tai nạn do tiếp xúc với sinh vật biển, đặc biệt là sứa. Mới đây, Khoa Da liễu – Bệnh viện Nhi Trung ương đã tiếp nhận và điều trị cho bé gái N.P.L (10 tuổi) bị viêm da nặng do tiếp xúc với sứa khi đang tắm biển. Đây là lời cảnh tỉnh quan trọng cho các bậc phụ huynh về việc bảo vệ trẻ nhỏ trong mùa hè.
Bệnh nghề nghiệp 17:15 | Thứ hai, 26/05/2025
Một đoạn clip lan truyền trên mạng xã hội gần đây ghi lại cảnh một tài xế xe ôm công nghệ đang giao hàng thì bất ngờ gục xuống bên lề đường giữa trưa nắng. May mắn, người tài xế sau đó đã hồi phục, nhưng tình huống này không phải là cá biệt – nó phản ánh một thực tế đáng báo động về những rủi ro sức khỏe mà lực lượng tài xế công nghệ đang âm thầm đối mặt trong những ngày nắng nóng gay gắt.
Khỏe – Đẹp 14:41 | Thứ hai, 26/05/2025
Trên chuyến xe tan ca muộn hay trong góc xưởng còn vương mùi dầu mỡ, có những câu chuyện buồn không nói thành lời, những gánh nặng tinh thần ẩn mình sau vẻ ngoài mệt mỏi. Trầm cảm, căn bệnh tưởng chừng xa lạ, chỉ dành cho những ai có cuộc sống "phức tạp" lại đang hiện hữu, len lỏi vào cuộc sống của cả những người lao động chân tay vất vả…
Sống an toàn 14:14 | Thứ năm, 22/05/2025
Khi sử dụng chả có chứa hàn the, cơ thể con người sẽ phải đối mặt với nhiều nguy cơ về sức khỏe, từ cấp tính đến mãn tính, thậm chí gây tử vong. Vì vậy, các cơ sở sản xuất, kinh doanh sử dụng hàn the trong chế biến thực phẩm sẽ bị xử phạt nghiêm khắc theo quy định của pháp luật.
Khỏe – Đẹp 08:43 | Thứ sáu, 16/05/2025
Thái Lan vừa trải qua đợt bùng phát COVID-19 mới do biến thể phụ XBB.1.16 của Omicron, với hơn 14.000 ca/tuần tại Bangkok. Tại Việt Nam, dịch đã trở thành bệnh lưu hành nhưng ghi nhận tăng nhẹ sau kỳ nghỉ lễ 30/4-1/5 tại TP Hồ Chí Minh.
Khỏe – Đẹp 15:29 | Thứ ba, 13/05/2025
Vụ tai nạn lao động nghiêm trọng vừa xảy ra với anh N.V.D, 22 tuổi, tại một xưởng cơ khí là hồi chuông cảnh báo mạnh mẽ về sự chủ quan, lơ là trong công tác an toàn lao động. Trong lúc vận hành máy cắt dọc, do sử dụng găng tay bảo hộ quá rộng, anh D. đã bị cuốn tay vào trục quay, dẫn đến hậu quả đau lòng: đứt lìa đốt xa ngón trỏ tay trái.
Khỏe – Đẹp 09:47 | Thứ sáu, 09/05/2025
Vấn nạn thực phẩm giả đang ngày càng diễn biến phức tạp, gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe cộng đồng và đe dọa an toàn thực phẩm. Bộ Y tế cùng các cơ quan chức năng đã và đang nỗ lực triển khai các biện pháp kiểm tra, kiểm soát và xử lý mạnh tay đối với tình trạng này.
Sống an toàn 16:51 | Thứ tư, 07/05/2025
Những ngày gần đây, dư luận xã hội đặc biệt quan tâm đến một loạt vụ việc nhân viên y tế bị hành hung ngay tại cơ sở khám chữa bệnh, trong khi đang thực hiện nhiệm vụ cứu người. Những hành vi bạo lực này không chỉ vi phạm pháp luật mà còn tạo nên sự phẫn nộ trong cộng đồng, đặt ra yêu cầu cấp thiết về việc bảo vệ đội ngũ thầy thuốc – những người đang ngày đêm trực tiếp chăm lo sức khỏe nhân dân.
Khỏe – Đẹp 13:49 | Thứ tư, 07/05/2025
Lòng se điếu, hay còn gọi là phèo hai da, đã trở thành hiện tượng ẩm thực tại Việt Nam, được săn lùng nhờ hương vị độc đáo và giá trị khan hiếm. Tuy nhiên, những tranh cãi về dinh dưỡng, độ hiếm thực sự và nguy cơ hàng giả đang đặt ra nhiều thách thức cho người tiêu dùng.
Bệnh nghề nghiệp 16:22 | Chủ nhật, 04/05/2025
Phần lớn mọi người không được hướng dẫn cách nghỉ ngơi đúng. Vì vậy, họ trở lại công việc trong tình trạng hỗn loạn cảm xúc, bị phân mảnh chú ý, và khủng hoảng nhẹ về ý nghĩa công việc.
Khỏe – Đẹp 18:56 | Thứ bảy, 03/05/2025
Sau kỳ nghỉ lễ 30/4-1/5, nhiều người lo lắng gan bị quá tải do ăn uống thiếu kiểm soát, đặc biệt là lạm dụng rượu bia. Nhu cầu “bổ gan”, “giải độc” tăng cao, nhưng việc tự ý sử dụng các sản phẩm này mà thiếu hiểu biết đúng đắn có thể gây nguy hiểm thay vì bảo vệ sức khỏe.
Khỏe – Đẹp 10:39 | Thứ bảy, 03/05/2025
Trong năm 2025, tình trạng bắt giữ các vụ thực phẩm chức năng giả diễn ra với quy mô lớn và liên tiếp được các cơ quan chức năng triệt phá, gây ra sự hoang mang trong dư luận và người tiêu dùng. Các vụ án sản xuất, buôn bán thực phẩm chức năng giả không chỉ ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe người dân mà còn làm dấy lên lo ngại về sự an toàn của thị trường thực phẩm bảo vệ sức khỏe.
Sống an toàn 09:35 | Thứ năm, 01/05/2025
Những suất quà ấm áp từ Công đoàn Nông nghiệp và Môi trường Việt Nam trao đi trong Tháng Công nhân và Tháng hành động về an toàn, vệ sinh lao động không chỉ là sự sẻ chia vật chất thiết thực với người lao động gian truân. Quan trọng hơn, qua sự quan tâm, lắng nghe và những câu chuyện đầy nghị lực, thông điệp về giá trị cốt lõi - "An toàn là trên hết" - càng thêm thấm thía, trở thành động lực để người lao động tự bảo vệ mình giữa bộn bề cuộc sống.
Sống an toàn 17:40 | Thứ ba, 29/04/2025
Ngày 30/4/2025, TP.HCM sẽ tổ chức lễ diễu binh kỷ niệm 50 năm Ngày Giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước. Đây là sự kiện trọng đại thu hút đông đảo người dân tham gia, đồng thời cũng đặt ra yêu cầu cao về bảo đảm an toàn và sức khỏe cho mọi người trong điều kiện thời tiết nắng nóng đặc trưng của mùa này.