| Vì sao nuôi con bằng sữa mẹ vẫn là lựa chọn tốt nhất? |
![]() |
Ảnh minh họa: UNICEF. |
Khi nuôi con bằng sữa mẹ, các bà mẹ có thể gặp phải những vấn đề sau:
Không đủ sữa: Dấu hiệu nhận biết là khi trẻ bú xong vẫn quấy khóc, đi tiểu ít (dưới 6 lần/ngày). Muốn tạo được nhiều sữa bà mẹ cần cho con bú sớm ngay sau khi sinh, cho trẻ bú nhiều lần, bú đúng cách để kích thích phản xạ Prolactin và Oxytoxin. Nên cho trẻ bú nhiều vào ban đêm để tăng cường sự tạo sữa. Nếu bà mẹ phải đi làm tại nhà máy, không có điều kiện cho con bú thì phải vắt sữa thường xuyên để kích thích vú tạo sữa. Với nguyên tắc là vú phải luôn rỗng thì mới kích thích tạo được nhiều sữa.
Trường hợp không đủ sữa, ngoài việc bà mẹ cần cho trẻ bú nhiều hơn để kích thích tạo sữa, thì các bà mẹ cần có chế độ ăn đầy đủ, lựa chọn các thực phẩm lợi sữa (như quả đu đủ, móng giò hầm, các loại hạt…), có tinh thần thoải mái và đừng quá lo lắng căng thẳng vì luôn nghĩ đến chuyện mình bị thiếu sữa. Bà mẹ cần ăn đủ, ngủ tốt và uống đủ nhu cầu nước.
Nứt núm vú: Nguyên nhân là do người mẹ cho con ngậm vú chưa đúng. Mẹ chỉ cho con ngậm đầu núm vú mà chưa ngậm hết quầng vú nên mỗi lần cho con bú, núm vú bị kéo ra, co kéo lâu ngày gây nứt da xung quanh núm vú. Khi bị nứt núm vú người mẹ thường có cảm giác đau rát mỗi khi cho con bú, nhìn sẽ thấy xung quanh núm vú có những vết nứt, da tấy đỏ.
Khi có biểu hiện nứt núm vú, người mẹ cần hạn chế cho trẻ bú bên vú bị nứt, dùng nước ấm pha với một ít muối (nhạt) để rửa vú, sau đó lau khô vú bằng khăn mềm. Đồng thời, cần thay đổi cách cho con bú: để trẻ ngậm bắt vú đúng, cằm trẻ phải tỳ vào vú mẹ, miệng mở rộng, môi dưới hướng ra ngoài, miệng ngậm hết quầng vú.
Nếu đau quá không cho con bú được người mẹ nên vắt sữa ra cốc cho trẻ bú và tiếp tục cho trẻ bú ở bên vú không đau.
Trước khi cho trẻ bú nên đắp khăn ấm lên vú và núm vú khoảng 3-5 phút, đồng thời xoa bóp vú để kích thích quá trình tiết sữa, làm cho quầng vú mềm rồi bắt đầu cho con bú. Cho con bú bên núm vú bị tổn thương nhẹ trước, để giảm sức mút của trẻ đối với bên còn lại. Sau khi cho trẻ bú xong, để trẻ tự nhả vú ra, bôi sữa mẹ lên chỗ nứt của núm vú, sẽ giúp da mau lành.
Cương tức vú: Nguyên nhân là do không cho bú sớm, không cho bú thường xuyên, ngậm bắt vú kém, hạn chế thời gian mỗi bữa bú, vì thế nên cho trẻ bú sớm, bú thường xuyên và giúp trẻ ngậm bắt vú tốt để phòng ngừa cương tức vú. Khi đã bị rồi thì cần phải xử lý đúng cách, nếu trẻ vẫn đang bú được thì phải cho trẻ bú thường xuyên; nếu trẻ không bú được thì phải vắt sữa bằng tay hoặc dùng bơm hút sữa. Trước khi cho trẻ bú, nên dùng gạc hoặc khăn sạch nhúng nước ấm, vắt bớt nước rồi đắp lên vú. Sau khi cho trẻ bú xong thì dùng gạc lạnh đắp lên bầu vú để giảm phù nề.
Tắc ống dẫn sữa và viêm vú: Khi ống dẫn sữa bị tắc làm sữa bị ứ trệ gây ra viêm vú, có thể viêm từ không nhiễm trùng đến viêm nhiễm trùng. Tại vị trí bị tắc sẽ gây ra hiện tượng sữa vón thành từng cục mà khi dùng tay sờ nắn nhẹ, bà mẹ cũng có thể cảm nhận được, cũng có thể nhìn thấy bằng mắt thường.
Khi bị tắc ống dẫn sữa, bầu vú căng to hơn bình thường, người mẹ có cảm giác đau nhức bầu vú nhưng cho con bú hoặc vắt sữa đều không ra. Nặng hơn có thể làm cho người mẹ bị sốt, đau nhức dữ dội gây khó chịu.
Để phòng ngừa tắc ống dẫn sữa, điều trước tiên cần làm là thường xuyên vệ sinh bầu vú, đầu núm vú sạch sẽ. Trước khi cho trẻ bú và sau khi trẻ bú xong người mẹ cần vệ sinh bầu vú sạch sẽ bằng cách dùng khăn mềm thấm nước ấm để lau rửa.
Khi bị tắc tia sữa có thể dùng những biện pháp sau để xử trí:
Dùng nước nóng, khăn nóng để chườm. Tuy nhiên, nhiệt độ chườm chỉ vừa phải không quá nóng vì có thể gây bỏng cho người mẹ. Dưới tác dụng của việc chườm nóng, các cục sữa đông vón tan dần ra, tạo điều kiện cho sữa lưu thông.
Cũng có thể dùng 2 bàn tay đè ép vào bầu vú, vừa đè ép vừa day nhẹ nhàng sẽ giúp cho các cục sữa đông được tan ra nhưng việc đè ép và day chỉ ở mức độ vừa phải, không làm bà mẹ phải chịu đau quá sức của mình.
Nếu núm vú bị phẳng hoặc tụt: thực hiện kéo núm vú ra, có thể dùng giác hút đầu vú ra, nếu sữa căng, đau tức, các bà mẹ có thể vắt bớt sữa ra cho đỡ căng vú. Trong mọi trường hợp khó khăn, các bà mẹ luôn cố gắng khắc phục để nhanh chóng tiếp tục cho con bú nhiều hơn hoặc vắt sữa ra để cho trẻ ăn bằng cốc để không làm gián đoạn việc thực hiện nuôi con bằng sữa mẹ.
| Những sai lầm bà mẹ thường mắc phải khi cho trẻ bú Chỉ cho con bú khi căng sữa: Nhiều bà mẹ sau khi sinh chỉ cho con bú khi căng sữa, người ta thường quen gọi là xuống sữa, như vậy là không đúng, vì không cho con bú thì càng làm sữa xuống chậm và càng dễ bị mất sữa. Tư thế cho con bú chưa đúng: Trẻ ngậm bắt vú sai, miệng trẻ không ngậm sâu vào quầng đen bao quanh núm vú; Chưa bú xong một bên, đã chuyển cho trẻ bú bên kia, làm cho bầu vú luôn ứ đọng sữa và làm giảm tiết sữa. Cho trẻ uống sữa ngoài trước khi bú mẹ: cho trẻ ăn những thức ăn hay đồ uống khác, đặc biệt là sữa ngoài (sữa bột) trước khi cho trẻ bú mẹ làm cho trẻ dễ chấp nhận sữa công thức hơn sữa mẹ. Cho con bú theo số cữ định sẵn: Bà mẹ cho trẻ bú theo giờ, với số lần bú cố định trong ngày một cách cứng nhắc, máy móc mà không biết cách theo dõi đánh giá xem trẻ bú đủ hay chưa. Các bà mẹ có thể đánh giá gián tiếp thông qua số lần đi tiểu của trẻ trong ngày, nếu trẻ đi tiểu ít nhất 6 lần trong vòng 24 giờ, đó là dấu hiệu của trẻ bú đủ; nếu trẻ đi tiểu dưới 6 lần trong ngày thì cần cho trẻ bú nhiều hơn hoặc người mẹ cần xem lại kỹ thuật cho con bú có đúng hay không vì đó là dấu hiệu trẻ chưa được bú đủ lượng sữa cần thiết trong ngày. |
Nguồn video: UNICEF
Hơn 1000 công nhân mang thai và nuôi con nhỏ dưới 2 tuổi tại 10 nhà máy ở Hà Nội và Hà Nam đã được ... |
Tổng Liên đoàn Lao động (LĐLĐ) Việt Nam phối hợp với Quỹ Nhi đồng Liên Hợp Quốc (UNICEF) tổ chức tập huấn cán bộ công ... |
CLB ra đời đáp ứng mong muốn của lao động nữ có một môi trường chung tại nơi làm việc để cùng nhau chia sẻ ... |
Khỏe – Đẹp 19:32 | Thứ năm, 30/10/2025
Trước những thay đổi của thời tiết khi chuyển mùa, Cục Phòng bệnh (Bộ Y tế) đã cảnh báo về nguy cơ bùng phát nhiều dịch bệnh truyền nhiễm nguy hiểm trong giai đoạn Thu - Đông.
Sống an toàn 10:39 | Thứ bảy, 25/10/2025
Bệnh viện Trung ương Huế (thuộc Bộ Y tế) ghi dấu mốc mới trong lịch sử y học Việt Nam khi thực hiện thành công ca ghép thận đầu tiên trong nước sử dụng công nghệ bảo quản thận liên tục có hạ nhiệt – LifePort Hypothermic Machine Perfusion (HMP).
Sống an toàn 19:23 | Thứ tư, 22/10/2025
Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) vừa trao tặng 9.000 liều vaccine phòng dại cho 2 tỉnh có nguy cơ cao là Phú Thọ và Tuyên Quang. Gói hỗ trợ này hướng đến bảo vệ các nhóm yếu thế như trẻ em và đồng bào dân tộc thiểu số.
Khỏe – Đẹp 17:03 | Thứ năm, 16/10/2025
Ngày Rửa tay Thế giới nhắc chúng ta rằng một hành động đơn giản - rửa tay bằng xà phòng - có thể cứu sống, bảo vệ trẻ em và củng cố cộng đồng.
Khỏe – Đẹp 19:58 | Thứ ba, 14/10/2025
“Thay đổi lối sống để hỗ trợ hành trình mãn kinh của bạn” là chủ đề của Ngày Mãn kinh Thế giới năm 2025.
Sống an toàn 18:50 | Thứ sáu, 26/09/2025
Hiện nay, mang thai ở tuổi vị thành niên vẫn là một bài toán nhức nhối tại Việt Nam, gây hệ lụy cho sức khỏe cá nhân và cản trở sự phát triển bền vững. Nhân Ngày Tránh thai Thế giới 26/9, việc trao quyền lựa chọn cho người trẻ được nhấn mạnh như một giải pháp then chốt để các em có thể tự quyết định con đường tương lai của mình.
An sinh - Xã hội 13:31 | Chủ nhật, 21/09/2025
Tổng đài điện thoại quốc gia về phòng, chống mua bán người với đầu số 111 vừa chính thức được khai trương. Đây là bước tiến quan trọng, khẳng định quyết tâm của Việt Nam trong việc bảo vệ con người, đồng thời mở ra một kênh hỗ trợ toàn diện, miễn phí và hoạt động 24/7 cho các nạn nhân.
Sống an toàn 19:03 | Thứ sáu, 19/09/2025
Với thực trạng đáng báo động cứ 5 thai phụ tại Việt Nam có 1 người mắc bệnh, đái tháo đường thai kỳ không chỉ là mối đe dọa sức khỏe trước mắt mà còn tạo ra một vòng lặp nguy cơ di truyền sang các thế hệ tương lai. Trước tình hình này, Bộ Y tế đã ban hành “Hướng dẫn quốc gia về sàng lọc và quản lý đái tháo đường thai kỳ”.
Khỏe – Đẹp 15:00 | Thứ năm, 11/09/2025
Bệnh viện Trung ương Huế vừa công bố ca ghép tủy Thalassemia thứ 11 thành công. Đây là lần đầu tiên ở Việt Nam thực hiện ca ghép tủy đồng loại với nguồn tủy từ mẹ ruột, có bất đồng nhóm máu.
Khỏe – Đẹp 09:00 | Thứ ba, 09/09/2025
Dù Việt Nam đã duy trì thành công 12 năm không ghi nhận ca bệnh tả, nhưng trước diễn biến dịch bệnh ngày càng phức tạp trên thế giới với số ca tử vong tăng vọt, Bộ Y tế đã đưa ra cảnh báo về nguy cơ bệnh xâm nhập và nhấn mạnh tầm quan trọng của các biện pháp phòng ngừa chủ động trong cộng đồng.
Khỏe – Đẹp 16:31 | Thứ tư, 23/07/2025
Sau khi tiếp nhận bệnh nhi 2 tuổi bị tai nạn đuối nước ngưng tim tại nhà, các bác sĩ đặt nội khí quản, thở máy, sử dụng kháng sinh, vận mạch, đặc biệt áp dụng kỹ thuật hạ thân nhiệt chỉ huy giúp trẻ hồi sinh kỳ diệu.
Khỏe – Đẹp 11:45 | Thứ tư, 23/07/2025
Việt Nam đã đạt được nhiều tiến bộ đáng kể trong công tác bảo vệ trẻ em khỏi các bệnh phòng ngừa được bằng vắc xin, theo số liệu ước tính mới nhất về tỷ lệ tiêm chủng toàn quốc của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) và UNICEF (WUENIC) công bố mới đây.
Khỏe – Đẹp 19:22 | Thứ năm, 17/07/2025
Dịch tả lợn châu Phi đã bùng phát tại 11 xã ở tỉnh Quảng Trị, buộc tiêu hủy hơn 1.750 con lợn và có nguy cơ lan rộng hơn. Đây cũng là nỗi ám ảnh cho người tiêu dùng, vậy dấu hiệu nhận biết thịt lợn bệnh như thế nào?
Khỏe – Đẹp 15:52 | Thứ ba, 15/07/2025
Bị đau mỏi cổ - vai gáy, ông Đ.Đ.B, 70 tuổi (Quảng Ninh) tự tiêm thuốc giảm đau tại một phòng khám tư nhân. Sau tiêm, tình trạng không cải thiện mà ngày càng nặng: yếu chi, mất cảm giác, khó thở rồi liệt hoàn toàn từ cổ trở xuống, buộc phải chuyển tuyến khẩn cấp.
Khỏe – Đẹp 15:52 | Thứ ba, 15/07/2025
Dù số ca mắc sốt xuất huyết từ đầu năm 2025 (hơn 32.000 ca) hiện thấp hơn cùng kỳ, các chuyên gia cảnh báo không thể chủ quan. Nguy cơ một đợt dịch bùng phát vẫn rất cao, do chu kỳ dịch đang đến gần và thời tiết hiện tại rất thuận lợi cho muỗi truyền bệnh sinh sôi.
Sống an toàn 21:44 | Thứ năm, 10/07/2025
Mùa hè đến, "bom" xe điện tiềm ẩn nguy cơ bùng nổ, đặc biệt trong điều kiện nắng nóng khắc nghiệt. Thực tế, mới đây đã có nhiều vụ cháy nổ xe điện xảy ra cả trong nhà và ngoài trời, đã khiến người dân rất hoang mang và lo sợ. Vì vậy, việc sử dụng xe điện thế nào cho an toàn luôn là điều mà nhiều bậc phụ huynh cũng rất quan tâm.
Khỏe – Đẹp 21:15 | Thứ tư, 09/07/2025
Thông tư 26/2025/TT-BYT do Bộ Y tế ban hành quy định chi tiết việc kê đơn thuốc điều trị ngoại trú đối với người có thẻ bảo hiểm y tế. Những điểm mới như cho phép kê đơn tối đa 90 ngày, đơn thuốc chỉ có giá trị 5 ngày tại nhà thuốc ngoài bệnh viện, hay cơ chế thống nhất đơn khi khám nhiều chuyên khoa… đang đặt ra yêu cầu mới cho cả bác sĩ và người bệnh.
Khỏe – Đẹp 17:18 | Thứ ba, 08/07/2025
Thông tư 26/2025/TT-BYT do Bộ Y tế ban hành ngày 30/6/2025 quy định chi tiết việc kê đơn thuốc điều trị ngoại trú đối với người có thẻ bảo hiểm y tế đã chính thức có hiệu lực, mang đến nhiều thay đổi mang tính bước ngoặt, đặc biệt là quy định cho phép bác sĩ kê đơn thuốc tối đa 90 ngày đối với một số bệnh mạn tính. Thay đổi này được kỳ vọng sẽ giảm gánh nặng đi lại, chi phí cho người bệnh, đồng thời nâng cao hiệu quả điều trị liên tục, ổn định.
Khỏe – Đẹp 14:00 | Thứ ba, 08/07/2025
Thông tư 26/2025/TT-BYT vừa ban hành không chỉ bổ sung các trường thông tin bắt buộc trong đơn thuốc mà còn đưa ra quy định cụ thể về liều dùng, số lần dùng thuốc trong ngày, thời gian sử dụng. Thay đổi kỹ thuật nhỏ nhưng lại có ý nghĩa lớn với người bệnh. Thông tư cũng đặt ra nguyên tắc kê đơn chặt chẽ, tăng cường kiểm soát thuốc kháng sinh, thuốc gây nghiện – tiến tới thực hiện kê đơn điện tử toàn quốc từ năm 2026.
Khỏe – Đẹp 07:43 | Thứ ba, 08/07/2025
Bệnh viện Trung ương Huế (thành phố Huế) cho biết, từ đầu năm đến nay, đơn vị đã ghi nhận điều trị cho 30 trường hợp dương tính với liên cầu khuẩn Streptococcus Suis (liên cầu lợn). Trong đó, có trường hợp nhập viện trong tình trạng nặng, đã tử vong, ngành Y tế đưa ra khuyến cáo khẩn.
Sống an toàn 14:50 | Thứ bảy, 05/07/2025
Giữa biển trời mênh mông của Tổ quốc, nơi đầu sóng ngọn gió, hành trình chăm sóc sức khỏe cho cán bộ, chiến sĩ và nhân dân không chỉ là nhiệm vụ chuyên môn mà còn là biểu tượng của sự đoàn kết, trách nhiệm và sẻ chia. Trong ba năm qua, sự phối hợp giữa Công đoàn Y tế Việt Nam và Bộ Tư lệnh Vùng 4 Hải quân đã viết nên một hành trình nhân văn sâu sắc, kết nối trái tim của những người chiến sĩ áo trắng và lực lượng Hải quân, cùng hướng đến mục tiêu chung: bảo vệ sức khỏe và sự bình yên nơi biển đảo thiêng liêng của Tổ quốc.
Sống an toàn 14:52 | Thứ sáu, 04/07/2025
Cục Quản lý Dược (Bộ Y tế) thông báo đình chỉ lưu hành, thu hồi hàng loạt sản phẩm lưu thông có công thức không đúng như hồ sơ đã công bố, và thông tin nhà sản xuất trên nhãn không đúng như hồ sơ công bố.
Khỏe – Đẹp 14:35 | Thứ sáu, 04/07/2025
Cơ quan chức năng thành phố Huế vừa phát hiện và tiến hành tiêu hủy 1 tấn chân gà không rõ nguồn gốc tại một hộ kinh doanh. Điều đáng lo ngại, nếu số chân gà này bị tuồn ra thị trường, người tiêu dùng có thể đối mặt với nguy cơ sử dụng thực phẩm bẩn, không rõ nguồn gốc, tiềm ẩn nhiều nguy hiểm đến sức khỏe.
Sống an toàn 15:17 | Thứ tư, 02/07/2025
Một trường hợp nhiễm sán dây dài tới hơn 3 mét vừa được ghi nhận tại Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới Trung ương, gióng lên hồi chuông cảnh báo về những thói quen ăn uống tiềm ẩn nhiều rủi ro đối với sức khỏe.
Khỏe – Đẹp 20:23 | Thứ hai, 30/06/2025
Những mong muốn về một vẻ ngoài hoàn hảo đang đẩy nhiều người tìm đến phẫu thuật thẩm mỹ như một giải pháp nhanh chóng. Tuy nhiên, đằng sau ánh hào quang của những lời quảng cáo hấp dẫn là bóng tối của những hiểm họa khôn lường, khi không ít người đặt niềm tin sai chỗ vào các cơ sở thẩm mỹ không an toàn, kém chất lượng.