Theo BHXH Việt Nam, thời gian qua, tình trạng một số đơn vị phá sản, đang làm thủ tục phá sản, không còn hoạt động kinh doanh tại địa chỉ đã đăng ký hoặc không có người đại diện theo pháp luật nhưng chưa hoàn thành nghĩa vụ đóng BHXH theo Luật định (chưa đóng đủ tiền BHXH) đã ảnh hưởng đến quyền lợi chính đáng về hưởng các chế độ BHXH của NLĐ. NLĐ tại các đơn vị này có nhu cầu được hưởng BHXH và tự nguyện đóng nộp BHXH để đủ điều kiện hưởng các chế độ.

BHXH Việt Nam đã ban hành Công văn số 1880/BHXH-CSXH ngày 21/6/2023 về việc thực hiện chế độ BHXH đối với NLĐ tại các đơn vị chưa đóng đủ BHXH.

Cụ thể, các đơn vị sử dụng lao động chưa đóng đủ BHXH gồm đơn vị đang làm thủ tục phá sản; đơn vị đã có quyết định phá sản của tòa án; đơn vị không còn hoạt động kinh doanh tại địa chỉ đăng ký; đơn vị không có người đại diện theo pháp luật.

Công nhân không quản ngại mưa gió có mặt tại 125D Minh Khai để đồi quyền lợi cho minh do doanh nghiệp nợ BHXH. Ảnh: Minh Anh

Về giải quyết hưởng BHXH một lần cho NLĐ

Đối với NLĐ hưởng theo quy định tại điểm b, c, d khoản 1 Điều 60 Luật BHXH năm 2014 (*): Theo đó, giải quyết hưởng BHXH một lần đối với thời gian thực đóng BHXH. Với khoản tiền BHXH chưa đóng được đóng bù bởi đơn vị hoặc nguồn tài chính khác thì sẽ giải quyết bổ sung BHXH một lần theo hướng dẫn tại tiết đ điểm này.

Đối với NLĐ hưởng theo quy định tại điểm a khoản 1 Điều 60 Luật BHXH năm 2014 mà chưa đủ 20 năm đóng BHXH (bao gồm cả thời gian chưa đóng tiền BHXH) thì giải quyết như đối với trường hợp tại (*) nêu trên.

Đối với NLĐ hưởng theo Nghị quyết số 93/2015/QH13 ngày 22/6/2015 của Quốc hội, chưa đủ 20 năm đóng BHXH (bao gồm cả thời gian chưa đóng tiền BHXH) được giải quyết như đối với trường hợp tại (*) nêu trên.

Việc xác định NLĐ sau một năm nghỉ việc để làm cơ sở xem xét điều kiện hưởng BHXH một lần theo quy định tại khoản 1 Điều 1 Nghị quyết số 93/2015/QH13 căn cứ vào thời điểm nghỉ việc cuối cùng trước khi NLĐ đề nghị hưởng BHXH một lần.

Về giải quyết chế độ ốm đau thai sản cho NLĐ

Cơ quan BHXH giải quyết hưởng chế độ ốm đau, thai sản, dưỡng sức phục hồi sức khỏe đối với NLĐ căn cứ thời gian thực đóng BHXH đã được xác nhận.

Đối với trường hợp sinh con, nhận nuôi con nuôi, mang thai hộ: NLĐ có thời gian đóng BHXH vào quỹ ốm đau, thai sản (không bao gồm thời gian chưa đóng tiền BHXH) mà đủ 6 tháng trở lên theo quy định tại Khoản 2 Điều 31 Luật BHXH, khoản 2 Điều 9 Thông tư số 59/2015/TT-BLĐTBXH hoặc 5 tháng trở lên theo quy định tại Khoản 3 Điều 31 Luật BHXH, nếu đảm bảo căn cứ để xác định NLĐ chưa hưởng chế độ thì cơ quan BHXH giải quyết trợ cấp theo quy định.

Khi khoản tiền BHXH chưa đóng được đóng bù bởi đơn vị hoặc nguồn tài chính khác thì cơ quan BHXH ghi nhận và bảo lưu toàn bộ thời gian đóng bổ sung. Trường hợp NLĐ tiếp tục tham gia BHXH thì thời gian đóng bổ sung nêu trên được cộng nối với thời gian tiếp tục tham gia BHXH sau này để tính hưởng chế độ BHXH.

Trường hợp khoản tiền BHXH chưa đóng được đóng bù bởi đơn vị hoặc nguồn tài chính khác và NLĐ đề nghị hưởng BHXH một lần cho thời gian đóng bổ sung thì cơ quan BHXH tính gộp thời gian đã giải quyết trước đó với thời gian đóng bổ sung để xác định lại mức hưởng mới theo quy định của Luật BHXH 2014 tại thời điểm giải quyết sau và trừ đi mức hưởng được tính lại tương ứng với thời gian đã được tính hưởng BHXH một lần trước đó bao gồm cả thời gian đã làm tròn (nếu có) để chi trả bổ sung cho NLĐ.

Nhiều lao động nữ tại Công ty Dệt 19/5 Hà Nội gặp khó khăn khi Công ty nợ BHXH, ốm đau, thai sản chưa được giải quyết. Ảnh: Minh Anh

Về chế độ hưu trí với NLĐ tại các đơn vị chưa đóng đủ BHXH:

khoản 2 mục III Công văn số 1880/BHXH-CSXH hướng dẫn giải quyết chế độ hưu trí với NLĐ tại các đơn vị chưa đóng đủ BHXH như sau:

NLĐ đủ điều kiện về tuổi hưởng lương hưu và có thời gian thực đóng BHXH từ đủ 20 năm trở lên (không bao gồm thời gian chưa đóng tiền BHXH) thì được giải quyết hưởng lương hưu theo quy định của chính sách tại thời điểm đủ điều kiện hưởng lương hưu.

Khi khoản tiền BHXH chưa đóng được đóng bù bởi đơn vị hoặc nguồn tài chính khác thì tính bổ sung thời gian đóng BHXH (nếu có) để điều chỉnh lại mức hưởng theo quy định của chính sách tại thời điểm hưởng lương hưu đã giải quyết trước đó và chi trả bổ sung chênh lệch mức hưởng cho người lao động kể từ thời điểm đã hưởng.

NLĐ đủ điều kiện về tuổi hưởng lương hưu, có thời gian thực đóng BHXH từ đủ 10 năm đến dưới 20 năm (không bao gồm thời gian chưa đóng tiền BHXH) mà người lao động có nguyện vọng thì được đóng BHXH tự nguyện một lần cho những năm còn thiếu để đủ điều kiện hưởng lương hưu hằng tháng; thời điểm hưởng lương hưu được thực hiện theo quy định tại khoản 2 Điều 5 Thông tư 01/2016/TT-BLĐTBXH.

Khi khoản tiền BHXH chưa đồng được đóng bù bởi đơn vị hoặc nguồn tài chính khác thì tính bổ sung thời gian đóng BHXH (nếu có) để điều chỉnh lại mức hưởng theo quy định của chính sách tại thời điểm hưởng lương hưu đã giải quyết trước đó và chỉ trả bổ sung chênh lệch mức hưởng cho NLĐ kể từ thời điểm đã hưởng (không thực hiện hoàn trả số tiền người lao động đã đóng BHXH tự nguyện để thống nhất với nội dung hướng dẫn tại Công văn 276/LĐTBXH-BHXH ngày 06/02/2023 của Bộ Lao động Thương binh và Xã hội về việc vướng mắc trong thực hiện chế độ BHXH.

Tỉ lệ rút bảo hiểm xã hội một lần ở công nhân lao động ngày càng tăng cao Theo Bảo hiểm xã hội Việt Nam, tình trạng rút bảo hiểm một lần ở công nhân lao động ngày càng gia tăng do kinh ...

Đóng bảo hiểm xã hội bao nhiêu năm thì NLĐ có thể nhận được trợ cấp hưu trí từ 65 tuổi? Người lao động có 5 năm đóng bảo hiểm xã hội (BHXH) thì được hưởng ngay trợ cấp hưu trí từ 65 tuổi (hoặc ngay ...

Từ vụ Đồng Nai: Lời cảnh tỉnh hành vi trục lợi bảo hiểm xã hội Bộ Công an cho hay, tới đây, Bộ sẽ chỉ đạo đẩy mạnh kiểm tra việc cấp giấy chứng nhận sức khỏe. Tình trạng cấp ...