Làm gì để quạt điện không trở thành ‘sát thủ’ với trẻ nhỏ?

TÔ HỘI (Báo Sức khỏe & Đời sống)

Sử dụng các thiết bị điện không đúng cách, đặc biệt là quạt điện, có thể dẫn đến tai nạn thương tâm, thậm chí là tử vong.

Bình Dương: Bố mẹ đi làm, con ở phòng trọ bị điện giật tử vong

Bé gái 2 tuổi tử vong vì nghịch quạt điện

Sử dụng chiếc thìa inox chọc vào quạt điện, một bé gái 2 tuổi ở Phú Yên đã tử vong thương tâm.

Cụ thể, lúc 14h chiều 21/8, người thân của cháu bé này, trú tại thôn Thượng Phú, xã Bình Kiến, thành phố Tuy Hòa, tỉnh Phú Yên phát hiện cháu đang nằm bất động trên sàn nhà nên hô hoán mọi người xung quanh đưa cháu đến Bệnh viện Đa khoa tỉnh Phú Yên để cấp cứu nhưng không qua khỏi.

Gia đình nạn nhân cho biết, nghi ngờ cháu lấy muỗng inox chọc vào nút bấm máy quạt bị rò rỉ điện nên bị điện giật.

Làm gì để quạt điện không trở thành ‘sát thủ’ với trẻ nhỏ?

Nhiều tai nạn thương tâm ở trẻ em do nghịch các thiết bị điện trong gia đình.

Đây không phải là tai nạn đầu tiên từ quạt điện. Nhiều vụ cháy mà nguyên nhân do quạt điện bị chập, dẫn đến đám cháy lan rộng đã xảy ra.

TS. Trần Văn Thịnh, nguyên Trưởng khoa Điện, ĐH Bách khoa Hà Nội cho biết, có nhiều nguyên nhân dẫn đến tình trạng quạt điện bị chập cháy, gây ra hỏa hoạn. Loại quạt điện rẻ tiền, chất lượng thường không đảm bảo do dây cuốn bên trong bị chập, lớp sơn cách điện quá mỏng dẫn đến chỉ sử dụng một thời gian ngắn là lớp sơn này bị bong tróc dẫn đến chập cháy.

Điện áp quá cao cũng có thể gây cháy, nhưng có một nguyên nhân quan trọng là do chính quá trình sử dụng làm quạt bị chập cháy. Bụi, tóc vướng vào trục quay của quạt làm giảm tốc độ quay, dòng điện bên trong sẽ làm nóng lớp vỏ bên ngoài dẫn đến cháy. Nhiều khi chính thói quen của người sử dụng hay chải đầu gần quạt cũng là nguyên nhân dẫn đến hỏa hoạn.

Hiện trong các gia đình, thói quen sử dụng thiết bị điện sai cách, không đúng hướng dẫn sử dụng của thiết bị, chính là những "sát thủ" đối với các thành viên trong nhà, nhất là đối với trẻ em.

"Tôi quan sát thấy nhiều nhà sử dụng bình đun nước siêu tốc, nhưng đa phần không rút phích cắm mà cứ để nguyên đó, trong khi công tắc điện nằm trên thân ấm chứ không nằm ở bộ phận để tiếp đất. Rất nguy hiểm nếu điện rò rỉ ra ngoài, hoặc trẻ em nghịch ngợm, chọc vào ổ điện thì nguy cơ chết người là có thể. Hoặc thói quen cắm sạc điện thoại, sạc máy tính để đó cũng cực kỳ nguy hiểm vì đa phần các thiết bị này có lớp sơn cách điện mỏng chỉ khoảng 1 micromet đến đầu cắm sạc. Chỉ cần sơ sẩy để lớp sơn này bong ra, khả năng bị điện giật chết người từ việc sờ vào các đầu cắm sạc cũng rất lớn", TS Trần Văn Thịnh cho biết.

Sử dụng quạt điện đúng cách

Theo TS. Trần Văn Thịnh, quạt điện là thiết bị phổ biến trong các gia đình nhưng không phải ai cũng có thói quen sử dụng đúng cách. Thậm chí nhiều gia đình mặc kệ quạt bám bụi, tóc, vẫn cứ sử dụng vì thấy quạt vẫn chạy. Trong khi đó, các loại quạt bàn, quạt cây, quạt treo chạy cơ thông thường) rất mau bám bụi. Vì vậy, trước khi sử dụng, các gia đình nên tháo rời cánh quạt, lồng quạt làm vệ sinh bằng xà phòng và nước sạch, lau khô bằng vải mềm.

Lưu ý trong quá trình vệ sinh không để nước nhỏ vào phần linh kiện điện tử hay động cơ bên trong quạt, dễ gây chập cháy. Với mô tơ, nên chấm 2 - 3 giọt dầu máy may vào bạc quạt, quay nhẹ cốt để dầu thấm vào.

Để đảm bảo an toàn, phải vệ sinh thường xuyên quạt, sau khi lau sạch bụi bẩn và vết ố trên cánh quạt, mở nắp bánh răng ở mặt sau ra kiểm tra xem dầu bôi trơn và bánh răng còn hoàn hảo hay không để còn tra dầu mỡ. Sau đó mở nắp trước (hoặc nắp sau) có gắn đệm trục, lau sạch 2 đầu trục, tra dầu máy vào đó. Nhớ kiểm tra kỹ dây điện, phích cắm, bộ phận biến áp xem có bị chuột cắn làm rò điện không. Sau đó cắm điện chạy thử khoảng 10 phút, nếu thấy chạy êm là được.

Đối với các loại quạt như quạt hơi nước, quạt xạc - quạt tích điện, quạt điều khiển từ xa... khó bảo dưỡng hơn nhiều do mỗi loại có một đặc tính riêng. Quạt hơi nước dễ chập điện, quạt tích điện dễ hỏng ắc qui, quạt tháp có nhiều ốc vít bảo vệ nên lắp đặt không đúng sẽ làm hỏng quạt... Trước khi sử dụng cần kiểm tra hộc nước đúng mức quy định, tránh làm đổ nước, gây chập mạch điện. Không mở nắp bộ tích lạnh, tránh tối đa việc dung dịch bên trong bị đổ hoặc hao hụt gây mất tác dụng cung cấp độ lạnh, làm hỏng quạt. Trước khi dùng nên để chạy không có nước từ 1-2 giờ rồi hãy đổ nước vào để tránh mùi ẩm mốc.

Theo TS Trần Văn Thịnh, ở các công trình công cộng hay nhà ở, an toàn nhất là lắp hệ thống aptomat chống rò, chống giật. Khi có điện rò ra vỏ thì aptomat sẽ tự động ngắt hệ thống điện. Theo nguyên lý đó, khi có người không may chạm vào dây điện bị hở thì hệ thống aptomat cũng sẽ tự động ngắt điện. Đây là cách dễ làm nhất để tránh xảy ra những tai nạn thương tâm. Đặc biệt là những thiết bị điện dễ xảy ra rò rỉ như bình nóng lạnh, tủ lạnh, máy sấy, nồi cơm điện, ấm đun nước, ấm siêu tốc… thì nên lắp đặt hệ thống aptomat riêng.

Tốt nhất là nên trang bị các ổ cắm có công tắc đối với thiết bị điện trong nhà. Kiểm tra cẩn thận bằng bút thử điện xem có còn điện khi tắt công tắc đi không rồi mới an tâm sử dụng. Khi không dùng thiết bị nữa thì tắt công tắc hoặc rút ổ cắm ra khỏi ổ điện...