Nếu không có quyết sách thì công nhân còn chờ đợi mãi nhà ở

Các đại biểu cho ý kiến về Luật Nhà ở (sửa đổi), trong đó có quy định Tổng LĐLĐ Việt Nam là chủ đầu tư xây dựng nhà ở công nhân. Ảnh: Lâm Hiển

Một trong những nội dung của dự thảo Luật Nhà ở (sửa đổi) lần này đang thu hút sự quan tâm, cho ý kiến của nhiều đại biểu Quốc hội tại Hội nghị đại biểu Quốc hội chuyên trách là quy định Tổng LĐLĐ Việt Nam làm chủ đầu tư nhà ở xã hội, nhà lưu trú công nhân.

Trong đó có nhóm ý kiến băn khoăn về chức năng, nhiệm vụ và nguồn lực của Tổng LĐLĐ Việt Nam. Có ý kiến cho rằng, quá trình thí điểm xây dựng các thiết chế công đoàn hiện còn gặp rất nhiều khó khăn, khó có đủ nguồn lực để thực hiện được mục tiêu đến năm 2030, tất cả các khu công nghiệp, khu chế xuất đều có thiết chế công đoàn.

Việc Tổng LĐLĐ Việt Nam làm chủ đầu tư nhà ở xã hội, nhà lưu trú công nhân là vấn đề mới. Quá trình thực hiện thí điểm xây dựng các thiết chế công đoàn còn nhiều vướng mắc, khó có đủ nguồn lực để thực hiện được mục tiêu đến năm 2030, tất cả các khu công nghiệp, khu chế xuất đều có thiết chế công đoàn. Do vậy, Tổng LĐLĐ Việt Nam cần xây dựng Đề án báo cáo Quốc hội xem xét cho thực hiện thí điểm chính sách trong một thời gian nhất định, nếu phát huy hiệu quả mới quy định trong Luật Nhà ở.

Ý kiến khác cho rằng, Tổng LĐLĐ Việt Nam được phép triển khai xây dựng 50 thiết chế công đoàn từ năm 2017 trong đó bao gồm nhà ở cho công nhân lao động nhưng đến nay chỉ có tỉnh Hà Nam xây dựng được thiết chế công đoàn. Do vậy, cần đánh giá lại hiệu quả, trách nhiệm, cũng như tính khả thi của việc giao Tổng LĐLĐ Việt Nam xây dựng các thiết chế công đoàn rồi mới bàn đến việc có nên quy định trong Luật Nhà ở.

Bên cạnh đó có những ý kiến ủng hộ cơ quan có năng lực như Tổng LĐLĐ Việt Nam cần được tạo điều kiện về cơ chế để tham gia xây dựng nhà ở, nhà lưu trú công nhân. Nếu một quyết sách chưa vận hành được do thiếu cơ chế thì cần tạo ra cơ chế để thúc đẩy thực hiện.

Đại biểu Trần Văn Khải (Hà Nam) phân tích tính hiệu quả của thiết chế công đoàn, trong đó có bao gồm nhà ở công nhân. Ảnh: Lâm Hiển

Đại biểu Quốc hội Trần Văn Khải (Hà Nam) nhấn mạnh, vấn đề nhà ở là bức xúc nhất của công nhân lao động. Nhiều công nhân ở khu công nghiệp, khu chế xuất phải chịu cảnh "5 không": Không nhà ở, không nhà trẻ, không công trình giáo dục, không cơ sở y tế và không có điều kiện để sinh hoạt. Tình trạng này đã tồn tại nhiều năm nay đòi hỏi cơ quan chức năng phải hoàn thiện các quy định liên quan đến xây dựng nhà ở xã hội, nhà ở cho công nhân, nhà lưu trú trong các khu công nghiệp, khu chế xuất tại dự thảo Luật Nhà ở (sửa đổi).

Thực hiện Quyết định 655/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ, từ năm 2017, khi đề xuất Đề án này, Ban Chấp hành Tổng LĐLĐ Việt Nam đã ban hành nghị quyết về tiết giảm, điều chỉnh tỷ trọng chi hành chính và các hoạt động, phong trào không cần thiết để tập trung các nguồn lực nhằm triển khai xây dựng nhà ở công nhân, coi đây là một hình thức chăm lo thiết thực nhất đối với công nhân lao động. Đến nay, Tổng LĐLĐ Việt Nam cũng đã thành lập một quỹ đầu tư, với nguồn vốn hiện khoảng 5.800 tỷ đồng dành cho mục đích này. Như vậy, về nguồn lực, Tổng LĐLĐ Việt Nam đã chuẩn bị hết sức nghiêm túc, khẩn trương và quyết tâm cho việc này.

Về năng lực, thực hiện Quyết định 665/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ và trên cơ sở được sự chấp thuận của cơ quan có thẩm quyền, Tổng LĐLĐ Việt Nam đã thành lập và đưa vào hoạt động Ban quản lý dự án thiết chế công đoàn, đi vào hoạt động bài bản, vững vàng, hoàn toàn có thể triển khai được các dự án nhóm A trở lên theo phân loại dự án đầu tư xây dựng công trình trong quản lý dự án đầu tư xây dựng .

Tại thiết chế công đoàn tỉnh Hà Nam - mô hình thí điểm, Tổng LĐLĐ Việt Nam đã rất thận trọng trong triển khai, chỉ trong 18 tháng đã hoàn thành từ khâu chuẩn bị đầu tư đến đưa vào khai thác một dự án lớn với đầy đủ nhà ở, công trình thể thao, công trình văn hóa. Hàng trăm căn hộ đã được công nhân lao động thuê với giá cả hợp lý và ổn định cuộc sống.

"Nếu một quyết sách chưa vận hành được do thiếu cơ chế thì chúng ta cần tạo ra cơ chế. Thiết chế công đoàn đến nay chưa thực hiện được không phải do Tổng LĐLĐ Việt Nam thiếu tính chủ động, mà nguyên nhân chính là do chưa được quy định trong luật là chủ đầu tư dự án nên chưa được giao đất. Đây cũng là nguyên nhân khiến các dự án mới có chủ trương chứ chưa được giao đất, và vì vậy công nhân lao động hiện vẫn chờ và vẫn có thể phải chờ mãi nếu như chúng ta không đưa ra quyết định cuối cùng", đại biểu Trần Văn Khải nhấn mạnh.

Đại biểu Quốc hội Trần Văn Khải cũng tán thành việc quy định tại khoản 3, Điều 78 dự thảo Luật Nhà ở (sửa đổi) theo hướng cho phép Tổng LĐLĐ Việt Nam là cơ quan chủ quản đầu tư dự án nhà ở xã hội để cho công nhân thuê.

Đại biểu Nguyễn Thị Việt Nga (Hải Dương) tán thành quy định Tổng LĐLĐ Việt Nam làm chủ đầu tư nhà ở xã hội, nhà lưu trú công nhân vừa có ý nghĩa nhân văn, vừa goóp phần tháo gỡ thực trạng việc phát triển nhà ở xã hội chưa thực sự hiệu quả. Tổng LĐLĐ Việt Nam có lợi thế về khảo sát, nắm bắt nhu cầu của công nhân do là tổ chức sát với người lao động nhất. Điều này giúp ích trong việc đầu tư đúng trọng tâm, trọng điểm, nâng cao hiệu quả đầu tư và cũng tương đối phù hợp với chức năng, nhiệm vụ của tổ chức Công đoàn.

Giám sát thực hiện chính sách, pháp luật về phát triển nhà ở xã hội Quốc hội đã biểu quyết thông qua Nghị quyết 95/2023/QH15 về thành lập Đoàn giám sát chuyên đề của Quốc hội. Trong đó thành lập ...

Bộ Xây dựng đính chính nội dung liên quan đến nhà ở xã hội trong Nghị định số 35 Ngày 13/7, Bộ trưởng Bộ Xây dựng Nguyễn Thanh Nghị thay mặt Chính phủ, thừa ủy quyền Thủ tướng Chính phủ ký công văn đính ...

Bộ Xây dựng: Tháo gỡ vướng mắc về 3 điều kiện để công nhân mua được nhà ở xã hội Theo Bộ Xây dựng, Luật Nhà ở năm 2014 quy định, các đối tượng thụ hưởng chính sách nhà ở xã hội (bao gồm cả ...