Tụt lở lò than tại Quảng Ninh - sự cố không lường trước được

Những hiểm họa tiềm ẩn

Theo báo cáo nhanh của Công ty Than Quang Hanh – TKV, ca 1, ngày 13/5/2024, Phó quản đốc giao nhiệm vụ cho các công nhân làm việc tại lò Chợ mức -190/-170LCTT14.22C chống giữ bằng giá khung TLDĐ ZH1600/16/24F (phân xưởng khai thác 7). Đến 15h xảy ra tai nạn lao động khiến 3 nạn nhân tử vong là Đinh Văn Toán (sinh năm 1980), Bùi Văn Tuyên (sinh năm 1982), Lầu A Vư (sinh năm 1995) và một người bị thương là Lý A Chia (sinh năm 1991).

Nguyên nhân ban đầu được xác định là do đá vách trực tiếp bị sập đổ đột ngột trong lúc các công nhân đang làm việc, làm xô dạt một số giá chống, cụ thể từ giá 9 đến giá 17.

Theo tài liệu địa chất, mỏ than này được đánh giá là mỏ xếp loại 3 về điều kiện khó khăn khi khai thác, cấu tạo địa chất rất phức tạp. Theo quy trình an toàn lao động thì khi khấu tiến gương một chu kỳ hay còn gọi là khai thác một luồng than thì khi đá vách không xuống, các công nhân buộc phải khoan cưỡng bức, và khi đang khoan thì xảy ra sự cố không lường trước được.

Đây là sự cố gây tai nạn lao động rủi ro dẫn đến chết người lần thứ hai trong năm nay của các đơn vị thành viên của Tập đoàn Công nghiệp Than - Khoáng sản Việt Nam.

Lãnh đạo tỉnh Quảng Ninh nghe báo cáo và chỉ đạo công tác cứu hộ tại hầm lò Công ty than Quang Hanh, TP Cẩm Phả - Ảnh: Cổng thông tin tỉnh Quảng Ninh

Ngay sau khi sự cố xảy ra lãnh đạo tỉnh Quảng Ninh và Tập đoàn Công nghiệp Than - Khoáng sản Việt Nam đã kịp thời chỉ đạo công tác cứu hộ chia sẻ động viên với các gia đình có công nhân tử vong. Theo đó, đồng chí Bí thư Tỉnh ủy Quảng Ninh Nguyễn Xuân Ký đã chỉ đạo, phân công các đồng chí: Cao Tường Huy, Chủ tịch UBND tỉnh; Nghiêm Xuân Cường, Phó Chủ tịch UBND tỉnh; cùng Giám đốc Sở Lao động - Thương binh & Xã hội, Chủ tịch Liên đoàn Lao động tỉnh; lãnh đạo Sở Y tế, Viện Kiểm sát Nhân dân tỉnh, Công an tỉnh, UBND TP Cẩm Phả có mặt tại hiện trường phối hợp với đồng chí Chủ tịch HĐTV Tập đoàn, Tổng Giám đốc cùng lãnh đạo Tập đoàn Công nghiệp Than – Khoáng sản Việt Nam kịp thời chỉ đạo các lực lượng cấp cứu mỏ triển khai công tác cứu hộ.

Hiện, nạn nhân bị thương đang được chăm sóc y tế tại Bệnh viện Đa khoa Cẩm Phả, các nạn nhân tử vong đang được tập trung lo hậu sự chu đáo. Trước mắt, tỉnh Quảng Ninh hỗ trợ 18 triệu đồng/người tử vong và hỗ trợ 5 triệu đồng/người bị thương. Tập đoàn Công nghiệp Than – Khoáng sản Việt Nam hỗ trợ 20 triệu đồng/người tử vong; Công đoàn Than – Khoáng sản Việt Nam hỗ trợ 20 triệu đồng/người tử vong.

TS. Nguyễn Anh Thơ, Viện trưởng Viện Khoa học An toàn vệ sinh lao động cho biết, đặc thù của ngành Công nghiệp Than và khoáng sản, trong đó có khai thác than hầm lò là có số lượng lớn người lao động làm nghề, công việc đặc biệt nặng nhọc, độc hại và nguy hiểm.

Còn theo TS. Trịnh Đăng Hưng, Trung tâm An toàn lao động, Viện Khoa học An toàn vệ sinh lao động, khai thác than hầm lò tiềm ẩn nhiều hiểm họa không lường trước được. Trong đó, nổ khí mê tan và nổ bụi than là một trong những mối hiểm họa nguy hiểm nhất. Tiếp theo là rủi ro sập lò, hiểm họa nước mỏ và cháy mỏ. Ngoài ra, nổ bụi than là một nguy cơ kinh khủng ở các mỏ than có chất bốc cao.

“Thực tế cho thấy, các vụ tai nạn hầm lò khai thác than thời gian gần đây đều xuất phát từ những nguyên nhân nói trên. Mặc dù thời gian gần đây các mỏ than hầm lò trong Tập đoàn TKV cũng đã đầu tư khá nhiều thiết bị công nghệ cơ giới hoá trong đào lò và khai thác. Tùy theo điều kiện mỗi mỏ mà có mức độ cơ giới hoá khác nhau, bên cạnh đó là đặc thù của khai thác than hầm lò nên vẫn tiềm ẩn rất nhiều nguy cơ rủi ro mất An toàn vệ sinh lao động. Mấu chốt vẫn là phải có thiết bị công nghệ cơ giới hoá, hiện đại hoá ở mức cao thì mới giảm thiểu được các nguy cơ rủi ro an toàn lao động”, TS Trịnh Đăng Hưng cho biết.

Trước thực tế các mỏ than đang trong quá trình khai thác xuống sâu, điều kiện địa chất thủy văn - công trình rất phức tạp, càng xuống sâu điều kiện khai thác càng khó khăn… thì nguy cơ mất an toàn trong khai thác hầm mỏ càng lớn. Do đó, ngành than cần triển khai một giải pháp tổng thể, từ công tác lập quy hoạch đến công tác đào tạo nguồn nhân lực; đồng thời quan tâm, đầu tư toàn diện cho công tác an toàn, thì sẽ hạn chế được những rủi ro, tai nạn lao động hầm lò.

Các y, bác sĩ Bệnh viện đa khoa khu vực Cẩm Phả cấp cứu công nhân bị thương (Ảnh: Nhân Dân).

Thủ tướng chỉ đạo làm rõ nguyên nhân, khắc phục hậu quả, rà soát an toàn lao động

Ngay khi nhận được thông tin vụ việc, Thủ tướng Chính phủ đã gửi lời thăm hỏi ân cần, chia buồn sâu sắc nhất đến gia đình, thân nhân các công nhân bị nạn; đồng thời yêu cầu lãnh đạo tỉnh Quảng Ninh, lãnh đạo Ủy ban Quản lý vốn nhà nước tại doanh nghiệp, lãnh đạo Tập đoàn Công nghiệp Than – Khoáng sản Việt Nam trực tiếp đến hiện trường để chỉ đạo khắc phục hậu quả và thăm hỏi gia đình các nạn nhân.

Trong Công điện số 48/CĐ-TTg ngày 14/5/2024, Thủ tướng chỉ đạo làm rõ nguyên nhân, khắc phục hậu quả, rà soát an toàn lao động. Để kịp thời khắc phục hậu quả và có biện pháp ngăn chặn các vụ việc tương tự, Thủ tướng Chính phủ yêu cầu:

Chủ tịch Ủy ban nhân dân tỉnh Quảng Ninh khẩn trương tổ chức thăm hỏi chu đáo, kịp thời hỗ trợ động viên gia đình và làm các thủ tục liên quan đến nạn nhân tử vong; thăm hỏi, động viên, hỗ trợ và nỗ lực cao nhất cứu chữa nạn nhân bị thương; đồng thời chỉ đạo các lực lượng chức năng khẩn trương làm rõ nguyên nhân, khắc phục hậu quả, ổn định sản xuất, điều tra, làm rõ trách nhiệm của tổ chức, cá nhân có liên quan, xử lý nghiêm vi phạm theo quy định pháp luật (nếu có).

Chỉ đạo tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra, kịp thời phát hiện, xử lý các trường hợp vi phạm các quy định về an toàn lao động trong các hoạt động sản xuất kinh doanh trên địa bàn, nhất là hoạt động khai thác than trong các hầm lò, không để xảy ra các trường hợp tương tự.

Bộ Công Thương phối hợp với Bộ Lao động, Thương binh và Xã hội, Ủy ban Quản lý vốn nhà nước tại doanh nghiệp chỉ đạo Tập đoàn Công nghiệp Than – Khoáng sản Việt Nam rà soát kỹ các quy định, tiêu chuẩn, quy trình khai thác, vận hành hầm lò, vệ sinh, an toàn lao động đối với hoạt động khai thác than trong hầm lò, kịp thời khắc phục những tồn tại, hạn chế, bảo đảm tuyệt đối an toàn cho người lao động.

Chủ tịch Tập đoàn Công nghiệp Than – Khoáng sản Việt Nam khẩn trương tổ chức khắc phục hậu quả của vụ việc, kịp thời hỗ trợ vật chất, tinh thần cho gia đình công nhân bị nạn và thực hiện đầy đủ các chính sách đối với công nhân bị nạn theo quy định; chủ động rà soát các quy định, tiêu chuẩn, quy trình và việc thực hiện tại tất cả các khâu, các công đoạn khai thác, vận hành hầm lò, bảo đảm vệ sinh, an toàn lao động trong các đơn vị thuộc Tập đoàn, có giải pháp khắc phục ngay theo chức năng nhiệm vụ được giao hoặc đề xuất cấp có thẩm quyền ban hành quy định để khắc phục hạn chế, bảo đảm tuyệt đối an toàn cho người lao động trong sản xuất.

Video: TS Trịnh Đăng Hưng, Trung tâm An toàn lao động, Viện Khoa học An toàn vệ sinh lao động phân tích về những yếu tố nguy hiểm khi khai thác than lò chợ.