Vụ nổ lò hơi ở Đồng Nai: Những nghi vấn về nguyên nhân khiến lò hơi phát nổ

Báo cáo nhanh của LĐLĐ tỉnh Đồng Nai nêu, vào ngày 30/4/2024, lò hơi có dấu hiệu mất nước. Lò hơi này được đơn vị cung cấp lò hơi sửa chữa xong trong ngày 30/4.

Sau khi được kiểm tra, sửa chữa và bàn giao cho ca sau (ca ngày 1/5/2024) trong thời gian vận hành kiểm tra thử. Phó Giám đốc của Công ty (người Trung Quốc) trực tiếp chỉ đạo kiểm tra. Trong lúc đang thử tải thì nồi hơi phát nổ, làm 6 công nhân tử vong tại chỗ.

Đồng chí Nguyễn Anh Thơ - Viện trưởng Viện Khoa học ATVSLĐ và cán bộ công đoàn của LĐLĐ tỉnh Đồng Nai thăm hỏi, động viên công nhân bị thương trong vụ nổ lò hơi. Ảnh: CĐ

Hiện tại, Cơ quan Cảnh sát điều tra Công an tỉnh Đồng Nai đang tiến hành làm việc với đơn vị cung cấp thiết bị lò hơi cho Công ty TNHH Sản xuất và Thương mại gỗ Bình Minh.

Đoàn điều tra tai nạn lao động tỉnh Đồng Nai đang tiếp tục điều tra, nắm tình hình, làm rõ nguyên nhân vụ tai nạn.

Phân tích yếu tố kỹ thuật an toàn liên quan đến vụ nổ lò hơi nói trên, GS.TS Lê Vân Trình - Chủ tịch Hội Khoa học ATVSLĐ Việt Nam cho biết, theo thông tin báo chí nêu, để phục vụ sản xuất, Công ty TNHH Sản xuất và Thương mại gỗ Bình Minh lắp đặt lò hơi dạng ống nước, Mode: DZH1-1.0-M, nhãn hiệu: Huawang, công suất sinh hơi 1.000 kg/giờ ở bên ngoài, cạnh vách tôn xưởng bán thành phẩm.

Theo thông số kỹ thuật kể trên thì nghĩa là lò hơi sản sinh ra 1 tấn hơi/giờ, thuộc loại lò hơi nhỏ. Loại lò hơi này thông thường có áp suất làm việc là 10kg lực/cm2 (tức là atmosphere, ký hiệu là atm). Nhiệt độ hơi bão hoà trong lò là khoảng 180 độ. Loại lò hơi này nhỏ nên chỉ là hơi bão hoà, không phải hơi quá nhiệt.

Các cán bộ công đoàn dành một phút tưởng niệm các nạn nhân tử vong do vụ nổ lò hơi. Ảnh: CĐ

Nguyên liệu đốt lò hơi là bằng củi, không phải bằng than hay các nguyên liệu khác. Lò hơi nấu bằng củi có ưu điểm là tiết kiệm (như trường hợp Công ty TNHH Sản xuất và Thương mại gỗ Bình Minh có thể đã tận dụng nguyên liệu là các mẩu gỗ và mùn cưa để đốt lò hơi) nhưng lại có nhược điểm là rất dễ hư hỏng. Quá trình đốt củi khiến tro bụi dễ mắc kẹt vào các van, đồng hồ hiển thị.

Thông thường, lò hơi được chế tạo vỏ thép phù hợp với áp lực và lưu lượng hơi bên trong. Khi vượt quá áp lực thì vỏ thép không chịu nổi. Thêm vào đó là mối nối khi quá áp lực, cứ đến giới hạn an toàn của nó thì sẽ xì bớt hơi ra ngoài, gây toác và gây nổ.

Trong trường hợp này là do áp lực quá lớn, có thể trong quá trình công nhân kỹ thuật đang sửa chữa tiến hành thử tải và đốt củi. Có thể do đồng hồ hiển thị áp lực hoặc van bị hỏng gây nên vụ nổ.

Mảnh vỡ ngổn ngang sau vụ nổ lò hơi. Ảnh: CĐ

GS.TS Lê Vân Trình cho biết, việc vận hành lò hơi theo Thông tư số 36/2019/TT-BLĐTBXH ngày 30/12/2019 của Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội về Ban hành danh mục các máy, thiết bị, vật tư, chất có yêu cầu nghiêm ngặt về an toàn lao động thì mỗi năm phải kiểm định 1 lần. Người lao động vận hành lò hơi là người lao động thuộc nhóm 3, phải huấn luyện rất kỹ càng về ATVSLĐ: mỗi năm huấn luyện 5 ngày.

Thường những lò hơi này phải có yêu cầu rất nghiêm ngặt và tính toán, sửa chữa phải tuân thủ các nguyên tắc, quy định rất khắt khe.

"Theo thông tin báo chí nêu, lò hơi phát nổ trong quá trình sửa chữa, không phải quá trình vận hành (ngày 30/4 lò hơi trục trặc kỹ thuật, nhà máy báo kỹ thuật tới kiểm tra, đang trong quá trình kiểm tra thì phát nổ). Yêu cầu đối với người sửa chữa lò hơi cũng phải cao. Nguyên nhân của vụ tai nạn lao động sẽ được cơ quan chức năng điều tra, kết luận.

Nguyên tắc vận hành của lò hơi là khi hơi đủ áp suất thì phải ngừng đốt nhưng trong trường hợp này có thể khi đã quá áp suất mà đồng hồ không hiển thị (nên đốt lửa tiếp) hoặc đồng hồ hiển thị nhưng van hỏng, không xả được. Vụ nổ này rất lớn, vượt áp suất cho phép khá cao, theo tôi ít nhất là 1,5 lần mới gây nổ như vậy" - GS.TS Lê Vân Trình cho biết.

GS.TS Lê Vân Trình (ngoài cùng, bên trái) tham dự hội thảo về văn hoá an toàn. Ảnh: Quốc Thành

Cán bộ công đoàn nắm bắt hiện trường vụ việc. Ảnh: CĐ

Qua các vụ tai nạn lao động nghiêm trọng xảy ra liên tiếp trong thời gian gần đây, đặc biệt là vụ nổ lò hơi ở Đồng Nai, GS.TS Lê Vân Trình thông tin, thời gian tới, Hội Khoa học ATVSLĐ Việt Nam sẽ tổ chức một số lớp huấn luyện nâng cao về thiết bị có yêu cầu nghiêm ngặt về ATVSLĐ miễn phí cho các chi hội có các trung tâm kiểm định kỹ thuật an toàn.

Hội Khoa học ATVSLĐ Việt Nam cũng đề nghị các chi hội kiểm định kỹ thuật an toàn phải bồi dưỡng lại kiến thức cho cán bộ của mình, cố gắng trang bị đầy đủ máy móc kiểm định.

Vụ 7 công nhân tử vong: Đau thương người ở lại Các công nhân tử vong trong vụ tại nạn lao động tại Công ty CP Xi măng và Khoáng sản Yên Bái đều có hoàn ...

Cần làm rõ “lỗ hổng” về quy trình an toàn trong vụ 7 công nhân tử vong tại Yên Bái TS. Nguyễn Anh Thơ - Viện trưởng Viện Khoa học ATVSLĐ cho rằng các đoàn điều tra cần điều tra làm rõ Công ty CP ...

Vụ 7 công nhân tử vong: Cần đảm bảo nguyên lý sửa chữa động cơ điện Theo chuyên gia, từ vụ tai nạn lao động nghiêm trọng làm 7 công nhân tử vong cho thấy, quá trình bảo dưỡng, sửa chữa ...