An toàn tiêm chủng: Ưu tiên hàng đầu trong bảo vệ sức khỏe cộng đồng

GS. TS Trần Đắc Phu, nguyên Cục trưởng Cục Y tế dự phòng (Bộ Y tế). Ảnh: N. Ngọc

Những nguy cơ tiềm ẩn và biện pháp phòng ngừa

Theo PGS.TS Trần Đắc Phu, tiêm vắc xin là đưa một “chất lạ” vào cơ thể, do đó có thể gây ra một số phản ứng sau tiêm.

Tuy nhiên, hầu hết phản ứng sau tiêm thường gặp là sốt nhẹ, mệt mỏi… Đây là dấu hiệu cho thấy hệ thống miễn dịch đã được kích hoạt để bảo vệ cơ thể, thường không gây nguy hiểm, sau khoảng 1-2 ngày sẽ biến mất mà không cần điều trị.

Mặc dù vắc xin đã chứng minh hiệu quả cao trong việc ngăn ngừa bệnh tật, chúng vẫn có thể gây ra một số phản ứng như sốc phản vệ, rất hiếm trường hợp tử vong.

“Nguy cơ gây xảy ra các dấu hiệu nguy hiểm sau tiêm phòng, đe doạ tính mạng sau tiêm chủng được đánh giá là rất thấp so với những lợi ích to lớn mà vắc xin mang lại. Do đó, cần chủ động tiêm phòng đầy đủ, đúng lịch theo khuyến cáo của Bộ Y tế để bảo vệ bản thân và gia đình khỏi các bệnh truyền nhiễm, nâng cao chất lượng cuộc sống”, PGS.TS Trần Đắc Phu cho biết.

Theo PGS.TS Trần Đắc Phu, chất lượng vắc xin là một yếu tố quan trọng đảm bảo an toàn trong tiêm chủng. Vắc xin phải được bảo quản trong điều kiện phù hợp từ khi sản xuất, vận chuyển cho đến khi tiêm cho người dân. Bất kỳ sai sót nào trong quy trình này đều có thể ảnh hưởng đến hiệu quả và an toàn của vắc xin.

Do đó, các cơ sở y tế cần tuân thủ nghiêm ngặt các tiêu chuẩn bảo quản do Bộ Y tế quy định để đảm bảo vắc xin luôn ở trạng thái tốt nhất trước khi sử dụng.

Nhân viên tiêm chủng của Trung tâm Kiểm soát bệnh tật tỉnh Quảng Trị thực hiện mũi tiêm vaccine phòng bệnh. Ảnh: Bội Nhiên

Bộ trưởng Bộ Y tế Đào Hồng Lan từng nhấn mạnh, mỗi cán bộ y tế cần nâng cao trách nhiệm, thực hiện đầy đủ quy trình tiêm chủng; các bệnh viện cần tham gia tích cực hơn nữa trong công tác triển khai vắc xin viêm gan B liều sơ sinh trong vòng 24 giờ đầu; phối hợp xử trí kịp thời các trường hợp phản ứng sau tiêm chủng, các cơ sở tiêm chủng tăng cường quản lý tốt đối tượng, đảm bảo người dân được tiêm chủng đầy đủ, đúng lịch, an toàn…

Ngoài ra, để giảm thiểu rủi ro, các cơ sở y tế cần thực hiện nghiêm ngặt các quy trình như khám sàng lọc trước tiêm, hướng dẫn người dân về cách theo dõi sau tiêm, và luôn sẵn sàng phương án xử lý các phản ứng bất thường.

Nâng cao nhận thức về tiêm chủng cho công nhân lao động

PGS.TS Trần Đắc Phu nhận định, đa số công nhân lao động đã nhận thức được tầm quan trọng của việc tiêm chủng, tuy nhiên, việc tiêm chủng đầy đủ và đúng lịch phụ thuộc nhiều vào tình hình kinh tế và hỗ trợ từ doanh nghiệp và công đoàn.

“Khi thu nhập ổn định, công nhân có thể quan tâm đến việc tiêm chủng cho bản thân và con cái. Tuy nhiên, khi thu nhập giảm sút và công việc bận rộn, nhiều công nhân không chú ý đến lịch tiêm chủng, ngay cả khi các dịch vụ này là miễn phí. Đối với những loại vắc xin cần chi trả như vắc xin dịch vụ, nhiều công nhân cũng không đủ khả năng tài chính để tiêm phòng”, PGS. TS Trần Đắc Phu cho biết.

Để nâng cao nhận thức và đảm bảo công nhân tiêm chủng cho bản thân và con cái đúng lịch, PGS.TS Trần Đắc Phu khuyến nghị, cần có sự phối hợp chặt chẽ giữa y tế, công đoàn và doanh nghiệp. Các doanh nghiệp nên tạo điều kiện thuận lợi để công nhân tiếp cận thông tin về lịch tiêm chủng, như tổ chức các buổi tuyên truyền, cung cấp tài liệu hướng dẫn, và khuyến khích nhân viên tham gia các chương trình tiêm chủng.

Ngoài ra, các doanh nghiệp có thể tổ chức các chương trình tiêm chủng tại chỗ, đặc biệt là những loại vắc xin không nằm trong chương trình tiêm chủng mở rộng như vắc xin HPV, cúm, sởi, rubella…

Về phía công đoàn, cần tích cực tuyên truyền, vận động, và hỗ trợ những công nhân có hoàn cảnh khó khăn để họ có thể mua vắc xin và tiêm phòng đầy đủ. Các hoạt động này không chỉ giúp bảo vệ sức khỏe của công nhân mà còn góp phần tạo nên một môi trường làm việc an toàn và hiệu quả hơn.

Bộ Y tế cũng khuyến khích các doanh nghiệp và công đoàn tham gia tích cực vào công tác tiêm chủng, đặc biệt trong bối cảnh thiếu hụt nguồn cung vắc xin hiện nay.

Tại Việt Nam, hàng trăm nghìn trẻ em không được tiêm chủng từ năm 2021 do những gián đoạn liên quan đến đại dịch và tình trạng thiếu hụt nguồn cung vắc xin gần đây. Ảnh: T.H

Vắc xin đóng góp lớn vào việc kiểm soát nhiều bệnh truyền nhiễm nguy hiểm

Tại Việt Nam, hàng trăm nghìn trẻ em không được tiêm chủng từ năm 2021 do những gián đoạn liên quan đến đại dịch và tình trạng thiếu hụt nguồn cung vắc xin gần đây. Điều này đã dẫn đến tỷ lệ tiêm chủng ở trẻ em giảm mạnh chưa từng thấy trong hơn 20 năm qua. Hệ quả là số ca mắc các bệnh có thể phòng ngừa bằng vắc xin đang gia tăng, bao gồm bệnh bạch hầu và ho gà, cùng với mối lo ngại về nguy cơ bùng phát bệnh sởi trên diện rộng, gây hậu quả nghiêm trọng cho trẻ em, gia đình, cộng đồng và cả nước.

Ngoài việc đảm bảo an toàn tiêm chủng, ngành Y tế còn đối mặt với nhiều thách thức như thiếu hụt kinh phí, khó khăn trong mua sắm, đấu thầu vắc xin, và tình trạng thiếu hụt nhân lực y tế dự phòng. Việc duy trì chất lượng và an toàn trong tiêm chủng không chỉ cần tuân thủ các quy định nghiêm ngặt mà còn phải giải quyết các thách thức này.

PGS.TS Phu khuyến nghị cần có sự phối hợp chặt chẽ từ trung ương đến địa phương, tăng cường đầu tư cho y tế dự phòng, và cải thiện chính sách đãi ngộ cho cán bộ y tế, đặc biệt là những người làm công tác tiêm chủng.

Vắc xin không chỉ giúp phòng ngừa bệnh tật mà còn đóng vai trò quan trọng trong việc giảm gánh nặng kinh tế do chi phí điều trị bệnh. "Một đồng đầu tư vào phòng bệnh bằng nhiều đồng chữa bệnh," PGS.TS Phu nhấn mạnh.

Nhờ vắc xin, thế giới đã đẩy lùi được nhiều đại dịch và giảm thiểu tác động nghiêm trọng đến sức khỏe cộng đồng. Vắc xin đã và đang đóng góp lớn vào việc kiểm soát nhiều bệnh truyền nhiễm nguy hiểm, như sởi, bạch hầu, ho gà và đặc biệt là COVID-19.

Nguồn video: Bộ Y tế.

Doanh nghiệp và công đoàn chủ động đảm bảo an toàn lao động và sức khỏe người lao động Theo Công đoàn Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Việt Nam, Công đoàn Công ty TNHH MTV Cà phê Việt Đức và Công ty ...

Một số vấn đề về quản lý vệ sinh lao động và chăm sóc sức khỏe người lao động Công tác quản lý vệ sinh lao động và chăm sóc sức khỏe người lao động đã có nhiều cải thiện nhưng vẫn gặp nhiều ...

Đầu tư vào SKSS và phòng chống QRTD: Chiến lược bảo vệ sức khỏe lao động hiệu quả Để tăng cường sự tham gia của phụ nữ vào lực lượng lao động, doanh nghiệp cần xem xét việc đầu tư vào chính sách ...