Ông Thịnh cho biết, một số chất phụ gia trong thực phẩm không gây hại, thường được sử dụng để cải thiện màu sắc, mùi thơm, hoặc hương vị. Tuy nhiên, điều đáng chú ý nhất chính là các chất bảo quản.

Mục đích chính của chất bảo quản là tiêu diệt hoặc ức chế sự phát triển của vi sinh vật, giúp thực phẩm giữ được lâu hơn. Tuy nhiên, vì cơ thể con người cũng là một hệ sinh vật, các chất này có thể ảnh hưởng tiêu cực đến sức khỏe nếu sử dụng không đúng cách. Mức độ ảnh hưởng phụ thuộc vào khả năng tiêu diệt vi sinh vật của từng loại chất bảo quản.

Các thực phẩm cần kéo dài thời gian sử dụng thường chứa chất bảo quản. Ví dụ, bánh chưng vốn chỉ bảo quản được một tuần, nhưng nếu dùng chất bảo quản, thời hạn có thể kéo dài đến một tháng.

Tương tự, giò trước đây chỉ để được khoảng một tuần, nhưng khi có chất bảo quản, thời gian sử dụng tăng lên hai tuần.

Bún, bánh phở cũng là loại thực phẩm chứa nhiều chất bảo quản. Không ít vụ việc sử dụng chất bảo quản trong danh mục chất cấm sử dụng trong thực phẩm bị phát hiện trong bún, phở. Vào tháng 6/2024 vừa qua, Cục Quản lý thị trường tỉnh Hải Dương đã phát hiện và tiêu hủy 30kg bánh phở chứa chất bảo quản phoóc môn.

Theo PGS.TS Nguyễn Duy Thịnh, phoóc môn có tên hóa học là formaldehyde (công thức hóa học HCHO) là một chất tuyệt đối cấm trong thực phẩm. Trước đây chất này vẫn được sử dụng, tuy nhiên sau này nhận ra sự nguy hiểm đối với sức khỏe cho nên người ta cấm. Phoóc môn chỉ dùng để để ướp xác động vật, xác người phục vụ trong mục đích nghiên cứu khoa học.

Bún, bánh phở thường được sử dụng chất bảo quản thực phẩm để kéo dài thời gian sử dụng. Ảnh minh họa

Hoa, quả, rau củ cũng là loại thực phẩm thường sử dụng chất bảo quản giúp tươi lâu hơn, đặc biệt trong dịp Tết nguyên đán. Người tiêu dùng không ít lần kinh hãi khi mua phải những loại hoa quả như lê, hồng, cam... để vài tháng, thậm chí cả năm vẫn tươi rói, không có dấu hiệu của việc khô héo. Chất 2,4 D và Dioxin sử dụng trong nhiều loại hoa quả muốn giữ được tươi ngon và lâu hơn. Tuy nhiên, 2,4 D là một chất độc và được các chuyên gia khuyến cáo không sử dụng.

Không phải loại thực phẩm nào cũng cần đến chất bảo quản

Tuy nhiên, không phải loại thực phẩm nào cũng cần đến chất bảo quản. Các loại bánh kẹo như bánh quy hoặc kẹo Tết thường ít sử dụng chất này vì chúng khô và chứa lượng đường cao, tự nhiên ức chế vi sinh vật. Mật ong cũng có khả năng tự kháng khuẩn, bảo quản được rất lâu mà không cần thêm chất bảo quản.

Mục đích chính của chất bảo quản là tiêu diệt hoặc ức chế sự phát triển của vi sinh vật, giúp thực phẩm giữ được lâu hơn. Ảnh: Đình Trung.

PGS. TS Nguyễn Duy Thịnh nhấn mạnh rằng việc sử dụng chất bảo quản phải tuân thủ nghiêm ngặt các quy định của Bộ Y tế. Mặc dù việc sử dụng chất bảo quản giúp kéo dài thời gian bảo quản thực phẩm, nhưng nếu lạm dụng, chúng có thể gây tác hại nghiêm trọng đến sức khỏe người tiêu dùng.

Giữa ma trận thực phẩm với đủ các loại chất bảo quản, rất khó để người tiêu dùng có thể nhận biết được đâu là thực phẩm an toàn. Do đó việc nâng cao ý thức cảnh giác, cẩn thận lựa chọn những cửa hàng, cơ sở kinh doanh uy tín là biện pháp tốt nhất giúp bảo vệ sức khỏe của người mua.

Người lao động hối hả tích trữ thực phẩm trước "siêu bão" Yagi Những ảnh hưởng đầu tiên của “siêu bão” Yagi (bão số 3) đã gây mưa lớn cục bộ tại nhiều tỉnh phía Bắc. Để phòng ...

Cứu trợ người dân vùng bão, lũ: Đảm bảo an toàn thực phẩm thế nào? Việc đảm bảo an toàn thực phẩm trong quá trình vận chuyển đến vùng bão, lũ là một thách thức do điều kiện di chuyển ...

Vụ “thần dược” Lipixgo: Cục An toàn thực phẩm sẽ rà soát và xử lý vi phạm Loạt bài viết: Cảnh giác chiêu trò quảng cáo “thần dược” Lipixgo đã thu hút sự quan tâm của dư luận. Cục An toàn thực ...