1 gram phụ gia bảo quản... 1 tạ thịt

Trong vai chủ cửa hàng bán đồ đông lạnh, giò chả cần mua chất phụ gia giúp cho thực phẩm để được lâu hơn nhằm bán trong dịp Tết Nguyên đán 2025, ngày 10/12/2024, nhóm phóng viên Cuộc sống an toàn có mặt tại chợ Đồng Xuân.

Hỏi một tiểu thương bán quần áo về hóa chất cho thực phẩm, phóng viên được chỉ ngay đến khu vực các gian hàng đồ khô phía trong chợ. Ban đầu, các tiểu thương khá dè chừng khi được hỏi về hóa chất thực phẩm. Sau nhiều lần nài nỉ với lý do "năm đầu tiên kinh doanh dịp Tết nên chưa biết mua ở đâu", chúng tôi được chỉ dẫn đến các cửa hàng trên phố Hàng Buồm. Tại đây, các loại phụ gia được bày bán đa dạng, từ chất tạo mùi, tạo giòn cho đến tạo màu.

Khi phóng viên hỏi mua chất phụ gia giúp thịt tươi, bảo quản lâu hơn chủ cửa hàng có vẻ hơi cảnh giác nhưng vẫn giới thiệu hai loại phụ gia bảo quản thịt: "Nippon gohse" (giá 160.000đ/kg, bao bì chữ nước ngoài) và một loại bột trắng không nhãn mác (giá 150.000đ/kg).

Khi được hỏi về cách sử dụng, người bán hướng dẫn: "Một 'hoa' cho một tạ thịt. Hoa quả cũng vậy", không cung cấp thêm thông tin về thành phần hay liều lượng.

Thấy bên ngoài bao bì toàn chữ nước ngoài, phóng viên hỏi thêm thì người bán gắt gỏng: “Mày không biết đọc tiếng Anh à?”.

Theo ước tính, chỉ với 1.5kg phụ gia, người mua có thể bảo quản được 1.5 tấn thịt tươi lâu, không bị mốc, bốc mùi...

Chất phụ gia được người bán trên phố Hàng Buồm giới thiệu giúp bảo quản thực phẩm. Ảnh: Đình Trung

Phụ gia tràn lan trên mạng xã hội và sàn thương mại điện tử

Để tránh sự kiểm tra của cơ quan chức năng, nhiều người bán đã chuyển sang các kênh trực tuyến. Các loại phụ gia được rao bán trên mạng xã hội và sàn thương mại điện tử với đủ chủng loại, từ sản phẩm có nhãn mác, hướng dẫn sử dụng đến các loại bột đựng trong túi ni lông không rõ nguồn gốc.

Trên Facebook, các sản phẩm phụ gia tiếng Trung Quốc được mua bán khá sôi nổi trong các group (nhóm). Phổ biến nhất là các sản phẩm được viết bằng tiếng Trung Quốc.

Natri Benzoat được chia nhỏ bán theo túi không kèm theo hướng dẫn hay ghi chú sử dụng nào Natri benzoat là một chất bảo quản phổ biến được sử dụng trong sản xuất thực phẩm, nó có tính chất chống nấm và kháng khuẩn. Ở nhiệt độ thích hợp, nó giúp kéo dài thời gian bảo quản thực phẩm và ngăn chặn sự phát triển của mầm mốc thường xuất hiện trong nước ngọt, mứt và thực phẩm đóng gói. Tuy nhiên, sử dụng quá mức Natri benzoat có thể mang lại nguy cơ cho sức khỏe. Một số người có thể phản ứng với chất này, gây ra các vấn đề dị ứng. Ngoài ra, việc tiêu thụ lượng lớn natri benzoat có thể tác động tiêu cực đối với hệ tiêu hóa.

Trên các sàn thương mại điện tử như Shopee, Lazada, các loại phụ gia có giá từ vài chục ngàn đến hơn 100.000đ. Đáng chú ý, nhiều sản phẩm được đóng gói trong túi nilon, không có nhãn mác, hướng dẫn sử dụng.

Ví dụ, một sản phẩm Natri Benzoat được bán với giá 110.000đ/túi 1kg trên Shopee, chỉ ghi chung chung là "bảo quản tất cả các loại thực phẩm" mà không có thông tin chi tiết.

Khi phóng viên gọi điện trực tiếp đến một cửa hàng để xin tư vấn về loại phụ gia, người bán nhiệt tình yêu cầu được kết bạn Zalo để có thể gửi hình ảnh và hướng dẫn.

Dù không phải là chất cấm sử dụng, tuy nhiên Bộ Y Tế quy định rõ liều lượng tối đa cho phép của Natri Benzoat, Sodium benzoate (E211) trong giò chả là không được vượt quá 1g/kg sản phẩm. Vượt quá giới hạn cho phép có thể gây ra những ảnh hưởng tiêu cực đến sức khỏe, từ buồn nôn, nôn, đau đầu đến dị ứng.

Người tiêu dùng hoang mang

Việc chất phụ gia thật giả lẫn lộn được bày bán trên thị trường tạo cơ hội cho gian thương lợi dụng để thu lợi bất chính từ hành vi vi phạm pháp luật. Đặc biệt, điều này gây hoang mang lớn cho người tiêu dùng, nhất là trong dịp Tết Nguyên đán, nhu cầu thực phẩm tăng cao.

Sản phẩm phụ gia không rõ xuất xứ được bán tràn lan trên mạng xã hội. Ảnh: Đình Trung

Tần ngần đứng trước gian hàng giò chả được bày bán, chị Nguyễn Phương Mai (30 tuổi, Đống Đa, Hà Nội) hết nâng lên lại đặt xuống khoanh giò. Chị Mai cho biết: “Những vụ thực phẩm bẩn sử dụng chất phụ gia bị phát hiện gần đây khiến tôi rất hoang mang. Giữa ma trận những loại thực phẩm chẳng biết mình có đang vô tình ăn thực phẩm gây ung thư hay không”.

Cùng lo lắng giống chị Mai, anh Cao Văn Phương (35 tuổi, Cầu Giấy, Hà Nội) cho hay: “Trước đây mọi người cứ bảo thực phẩm mua trong siêu thị thì sạch và an toàn, nhưng thực tế những vụ việc gần đây khiến tôi hoang mang về điều này. Qua thông tin báo chí về thực phẩm bẩn xuất hiện ngay cả trong siêu thị uy tín, tôi không biết phải tìm mua thực phẩm sạch ở đâu”.

Thực phẩm bẩn là vấn nạn đáng báo động, đặc biệt trong bối cảnh Tết Nguyên đán đang đến gần. Để bảo vệ sức khỏe của bản thân và gia đình, người tiêu dùng cần nâng cao cảnh giác, lựa chọn thực phẩm từ các nguồn uy tín. Đồng thời, các cơ quan chức năng cần có những biện pháp quyết liệt hơn để quản lý thị trường phụ gia, ngăn chặn hành vi vi phạm pháp luật, đảm bảo an toàn thực phẩm cho người dân.

Giá đỗ ngâm hóa chất không thể khử độc dù nấu chín! PGS.TS Nguyễn Duy Thịnh - Nguyên cán bộ Viện Công nghệ Sinh học và Thực phẩm - Đại học Bách Khoa Hà Nội khẳng định: ...

Giá đỗ ngâm hóa chất: Đắk Lắk khẩn trương điều tra, xác minh trước 2/1/2025 Tại Đắk Lắk, hàng nghìn tấn giá đỗ "tẩm độc" đã được tuồn ra thị trường, đe dọa trực tiếp đến sức khỏe của hàng ...

Hóa chất acetonitrile trong rượu gây ngộ độc thế nào mà khiến 2 người chết, 20 người nhập viện? Một vụ ngộ độc tập thể gần đây tại quận Long Biên, Hà Nội, đã khiến dư luận xôn xao, khi 20 người nhập viện ...