"Cuộc chạy đua với thời gian"

Ngày 2/3, khi nhận được thông tin từ Trung tâm Điều phối ghép tạng Quốc gia về một trường hợp chết não tiềm năng ở TP.HCM, GS.TS. Phạm Như Hiệp, Giám đốc Bệnh viện Trung ương Huế, đã lập tức kích hoạt quy trình điều phối tạng.

"Thời gian là yếu tố then chốt," TS.BS. Nguyễn Đức Dũng, Khoa Ngoại lồng ngực tim mạch, Trung tâm Tim mạch Bệnh viện Trung ương Huế, chia sẻ. "Chúng tôi phải tính toán kỹ lưỡng từng phút, từ thời điểm lấy tim tại Bệnh viện Nhân dân Gia Định đến khi chuẩn bị sẵn sàng cho ca ghép tại Huế."

Tuy nhiên, thời tiết xấu đã gây ra trở ngại lớn. Chuyến bay dự kiến bị hoãn, đẩy ê-kíp vào tình thế căng thẳng. Nhờ sự phối hợp nhịp nhàng giữa các đơn vị, cùng sự hỗ trợ của lực lượng cảnh sát giao thông, trái tim đã được vận chuyển đến sân bay chỉ trong 7 phút và kịp thời lên chuyến bay VN1374, hạ cánh an toàn tại Huế lúc 18 giờ 54 phút ngày 3/3.

Ê-kíp y bác sĩ Bệnh viện Trung ương Huế kịp thời vận chuyển quả tim của người hiến từ TP. Hồ Chí Minh về Huế để thực hiện ca ghép tim. Ảnh: ĐVCC.

“Đây thực sự là một ca ghép khó khăn và đầy thử thách, cũng là ca ghép khó quên đối với các y bác sĩ. Bệnh nhân được ghép là anh N.V.C. (36 tuổi), trú tại tỉnh Quảng Nam, từng bị tai nạn cách đây 6 năm, mắc bệnh cơ tim giãn, suy tim giai đoạn cuối, phân suất tống máu - EF 20%, áp lực động mạch phổi - PAPs ở mức 75-80mmHg. Bệnh nhân C. cao 1m75, nặng 89kg, khá tương đồng với thể trạng người hiến”, Thạc sĩ, bác sĩ Nguyễn Đức Dũng nói.

Theo các bác sĩ Bệnh viện Trung ương Huế, bệnh nhân C. tăng áp lực động mạch phổi rất nặng, đáp ứng kém với điều trị nội khoa; nguy cơ suy tim tăng áp lực động mạch phổi sau phẫu thuật ghép tim rất cao cần dự phòng các phương án điều trị sau ghép.

Ngoài ra, tim của người cho cũng gặp nhiều thách thức khi: Thời gian hồi sức dài, đã sử dụng nhiều thuốc vận mạch với liều cao, chất lượng tim theo đánh giá khi thực hiện xét nghiệm kiểm tra lần thứ nhất là chưa bảo đảm do men tim Troponin I-hs rất cao (tăng>1000 lần) và đang dùng Noradrenalin, Adrenalin liều rất cao.

Sau khi được các bác sĩ hội chẩn chết não lần 3, đánh giá lại và có các điều chỉnh dựa trên ý kiến của các chuyên gia như giảm sử dụng vận mạch và theo dõi sát, đánh giá lại thì nhận thấy chất lượng tim người hiến có cải thiện và tốt lên, đây cũng là quyết định sáng suốt và trân quý một trái tim hiến để không phụ tấm lòng cao cả của gia đình và người hiến tạng.

“Tuy đối mặt với khó khăn song nếu không triển khai, bệnh nhân sẽ không bao giờ có cơ hội ghép tạng vì rất khó có trái tim nào phù hợp với thể trạng cao lớn như vậy. Mệnh lệnh cứu sống người bệnh đặt lên vai các bác sĩ trách nhiệm phải nỗ lực cho ca ghép thành công”, một thành viên trong ê-kíp thực hiện ca ghép cho biết.

Các bác sĩ Bệnh viện Trung ương Huế thực hiện ca ghép tim xuyên Việt. Ảnh: ĐVCC.

Sau 3 giờ 48 phút kể từ thời điểm rời lồng ngực người hiến, trái tim đập lại những nhịp đầu tiên trong cơ thể người đàn ông Quảng Nam. Sau phẫu thuật, bệnh nhân được chuyển ra phòng hồi sức tiếp tục hồi sức tích cực: An thần thở máy, dùng các thuốc điều trị suy tim tăng áp lực động mạch phổi và duy trì ECMO.

Tuy nhiên, do tình trạng suy tim và tăng áp lực động mạch nặng sau ghép, ê-kíp hồi sức đã sử dụng các thuốc tăng cường co bóp cơ tim và giãn động mạch phổi cùng hệ thống ECMO cai tuần hoàn ngoài cơ thể thành công.

Theo Bác sĩ CKII Đặng Thế Uyên - Phó Giám đốc Trung tâm Tim mạch, Trưởng Khoa gây mê hồi sức, Bệnh viện Trung ương Huế cho hay, trường hợp này gần như là tình huống ghép tim cấp cứu trên nền bệnh suy tim giai đoạn cuối do cơ tim giãn. Bệnh nhân nhiều lần xảy ra rối loạn nhịp tim, đe dọa tính mạng, phải cấy máy tạo nhịp phá rung (ICD). Áp lực động mạch phổi cao tạo nên nhiều bất lợi trong quá trình ghép.

"Rất may nhờ sự phối hợp đồng bộ, trang thiết bị hiện đại đáp ứng các tình huống hồi sức khó khăn, cộng với điều trị tích cực nên tim ghép hiện đã hoạt động tốt. Tình trạng huyết động hoàn toàn ổn định, người bệnh tự ăn uống và vận động nhẹ trên giường hồi sức", Bác sĩ CKII Đặng Thế Uyên nhận định.

Tái sinh thêm một cuộc đời an toàn

Theo Bệnh viện Trung ương Huế, bệnh nhân suy tim và tăng áp lực động mạch nặng sau ghép nên việc cai tuần hoàn ngoài cơ thể rất khó khăn, ê-kíp hồi sức đã sử dụng các thuốc tăng cường co bóp cơ tim và giãn động mạch phổi cùng hệ thống ECMO để cai tuần hoàn ngoài cơ thể thành công.

Sau phẫu thuật, bệnh nhân được chuyển ra phòng hồi sức tiếp tục hồi sức tích cực với an thần thở máy, dùng các thuốc điều trị suy tim tăng áp lực động mạch phổi và duy trì ECMO.

Sau 3 ngày hỗ trợ ECMO, huyết động của bệnh nhân đã dần ổn định, áp lực động mạch phổi được kiểm soát tốt, được cai ECMO và máy thở, người bệnh tự ăn uống và vận động nhẹ trên giường hồi sức, các xét nghiệm huyết học sinh hóa trong giới hạn bình thường.

Sau 3 giờ 48 phút kể từ thời điểm nhận tim và vận chuyển về Bệnh viện Trung ương Huế, trái tim của người hiến tạng đã đập lại trong lồng ngực của một bệnh nhân đang điều trị tại Huế. Ảnh: ĐVCC.

Trước đó, chiều tối 1/3, anh C.G.C (34 tuổi) ở Thành phố Hồ Chí Minh không may bị tai nạn nghiêm trọng. Anh C. được cấp cứu điều trị tại Bệnh viện Nhân dân Gia Định, nhưng tình hình ca bệnh không có chuyển biến. Sau khi được tư vấn, gia đình đồng ý hiến tim, gan, thận cứu 5 người bệnh suy tạng ở 3 miền Bắc - Trung-Nam.

Ông C.P.L. (cha anh C.) chia sẻ rằng: “Đây là sự mất mát lớn lao nhưng chúng tôi cố nén nỗi đau đồng thuận hiến tạng. Cháu ra đi, song mong nhiều người bệnh khác được sống tiếp, đó cũng là niềm an ủi đối với gia đình tôi”.

Đón nhận trái tim của một người xa lạ, giây phút đầu tiên tỉnh lại, bệnh nhân N.V.C. thấy ngực mình nhẹ nhàng hơn trước. Từ một tài xế lái xe tour là lao động chính, căn bệnh suy tim khiến anh trở thành gánh nặng cho gia đình.

Trước hoàn cảnh đó, người vợ của anh N.V.C. rời đi, con thơ phải nhờ ba mẹ già nuôi nấng. Anh C. trải lòng: “Cảm giác vui sướng thật khó tả. Tôi khỏe hơn nhiều, sau mỗi bữa ăn còn uống thêm sữa. Dù không biết người hiến tim là ai, thật lòng tôi muốn cảm ơn gia đình anh ấy thật nhiều vì đã cho tôi sống lại lần nữa. Được trở về nhà, tôi sẽ kiếm công việc nuôi con ăn học và phụ giúp ba mẹ trả nợ”.

Bà Võ Thị Khiêm, mẹ của anh N.V.C - bệnh nhân ghép tim nhớ lại, đang trong lúc hái rau thì nhận tin bác sĩ gọi chuẩn bị ghép tim. Bà tức tốc cùng con bắt xe ra Huế làm các thủ tục. Lúc nghe các bác sĩ Trung tâm Ghép tạng Bệnh viện Trung ương Huế tư vấn, giải thích, bà khóc và không nhớ gì, chỉ nói: “Tui lo quá! Cứ dùng thuốc gì tốt nhất, mong các cô các bác cứu cháu với".

“Sau khi bị tai nạn, vợ chồng nó chia tay, tôi nuôi con và cả cháu nội mới 25 tháng tuổi. Để chạy chữa cho đứa con trai duy nhất này, tôi với chồng bàn bạc bằng mọi giá vay mượn khắp nơi, còn gì bán nấy để cứu con. Giờ đây, không có gì để diễn tả hết sự biết ơn này!”, bà Khiêm chia sẻ.

Sau khi ghép tim thành công, bệnh nhân N.V.C. tự ăn uống và vận động nhẹ trên giường hồi sức. Ảnh: ĐVCC.

Trong phòng chăm sóc đặc biệt sau ghép, anh N.V.C. tập thở, tập đi nhẹ nhàng dưới sự hướng dẫn của các bác sĩ và điều dưỡng. Gặp lại mẹ sau khi được ghép tim, anh òa khóc như một đứa trẻ dù đã là cha của đứa con trai 7 tuổi. Từ thời điểm đó, anh C. đã nhận ra rằng, mình đã được tái sinh thêm một lần nữa.

Đây là ca ghép tim xuyên Việt lần thứ 15, được các y bác sĩ tại Bệnh viện Trung ương Huế thực hiện thành công. Từ câu chuyện trên cho thấy rằng, một cuộc đời ngừng lại, thay vì ôm lấy nỗi đau, người thân họ dũng cảm chọn cách “cho đi” để tái sinh 5 cuộc đời khác.

Người cha của người hiến tạng đã làm được điều phi thường khi đứng trước sự mất mát quá lớn, đã dũng cảm quyết định hiến mô, tạng của con trai để hy vọng từ cơ thể của con trai có thể cứu giúp được nhiều người bệnh nặng khác.

Để có được thành công này, là nhờ sự phối hợp nhịp nhàng, khẩn trương của nhiều đơn vị liên quan cùng chung tay, hỗ trợ cứu sống người bệnh, tạo nên hành trình hồi sinh cho những cuộc đời đầy ý nghĩa này.

Video: Hành trình 3 giờ 48 phút thực hiện ca ghép tim xuyên Việt lần thứ 15 bình phục tại Huế.

"Giai điệu tự hào" tri ân những "chiến sĩ áo trắng" 70 năm qua, ngành y tế Việt Nam đã trở thành lá chắn vững chắc trong hành trình bảo vệ sức khỏe cộng đồng. Dù ...

Giải pháp nào để giảm căng thẳng, giữ sức khỏe tinh thần cho nữ nhân viên y tế? Dù là bác sĩ, y tá, điều dưỡng hay nhân viên hành chính, tài chính, lao động nữ trong ngành y đều đang đối mặt ...

Tăng cường an toàn vệ sinh lao động, bảo vệ sức khỏe nhân viên y tế Bộ Y tế vừa ban hành công văn gửi các đơn vị trực thuộc và Sở Y tế các tỉnh, thành phố nhằm tăng cường ...